Denkdwang, kenmerk van dictatoriale propaganda, treedt ook in onze democratie op.
Coen de Jong 23-7-2025
Historicus en politicoloog Coen de Jong: ’Denkdwang kaapt onze democratie’
Net zo lang en zo hard de tegenstander beschuldigen en overschreeuwen tot bijna niemand meer ertegenin durft te gaan; het is een beproefde propagandatactiek die Coen de Jong in het Nederland van nu herkent in het activisme tegen Israël. „Dwingende consensus over genocide in Gaza kent een ondertoon van anti-Joodse agitatie.”
George Orwell schreef in 1944 dat op elk moment een heersende orthodoxie bestaat die alle weldenkende mensen zonder kritiek accepteren. Momenteel bestaat bij partijen als GL/PvdA, op veel universiteiten en onder de progressieve middenklasse een dwingende morele consensus dat Israël in Gaza genocidaal geweld pleegt. Kritische kanttekeningen maken of vragen naar onderbouwing gaat al snel door voor medeplichtigheid.
Propaganda en simplificaties
Rond Gaza zijn vanuit het pro-Palestijnse kamp ondertonen waarneembaar van propagandatechnieken uit de jaren dertig: continu eenzijdige boodschappen afvuren die maximaal emotie opriepen en de tegenstander continu beschuldigen en overschreeuwen - totdat bijna niemand meer durft tegen te spreken. Ngo’s als Oxfam Novib, Amnesty Nederland en Pax overvoeren het publiek met boodschappen over genocide in Gaza door Israël - vaak gebaseerd op informatie van sterk anti-Israëlische VN-rapporteurs als Francesca Albanese of uit Palestijnse hoek. Opiniesecties van ’kwaliteitskranten’ publiceren artikelen met metaforen over Joodse Israëliërs die optreden als de nazi’s destijds. Academici, columnisten en Kamerleden als Stefan van Baarle van Denk en Esther Ouwehand van de PvdD projecteren de symboliek van de Tweede Wereldoorlog onverkort op de oorlog in Gaza.
Omkering geschiedenis
Historicus Geert Mak verklaarde bij Nieuwsuur – staand bij Stolpersteine die slachtoffers van de Holocaust gedenken – dat ’de slachtoffers nu daders’ waren. Frans Timmermans verkondigde op televisie op gezag van de VN en eerdergenoemde ngo’s dat Israël ’bewust vrouwen en kinderen doodt’.
Ontzetting over bedreiging door pro-Palestijnse demonstranten na wegstemmen Israël-motie in Utrecht: ’Zo werkt een democratie niet’
De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema was blij dat snel ná de jacht op Israëlische voetbalsupporters door groepen Marokkanen ’de beeldvorming kantelde’ en vroeg bij haar eigen mediaoptredens continu begrip voor ’de woede over Gaza’.
Kamerleden van GL/PvdA gaven (anoniem) tegen De Telegraaf aan zich voor het blok gezet te voelen door ngo’s én de demonstraties van De Rode Lijn om de motie-Piri voor een wapenboycot van Israël te steunen, wetende dat veel Joodse PvdA-leden hun lidmaatschap zouden opzeggen. Onder GL-jongeren was vervolgens veel leedvermaak richting vertrekkende ’zionisten’.
Intimidatie en ongevoeligheid
Hoogleraar sociologie Ruud Koopmans zette recent uiteen dat onder moslims in Europa antisemitische denkbeelden vrij gangbaar zijn. Online gaan continu beschuldigingen rond over Israëlische gruweldaden, waaronder kindermoord – een bloedsprookje dat in de Europese geschiedenis vaak onderdeel was van agitatie tegen Joden.
Universiteiten worstelen met druk van pro-Palestinademonstraties: ’Het debat is vastgelopen, de flanken praten niet meer met elkaar’
Wie de dwingende consensus tegenspreekt, krijgt te maken met fysieke intimidatie. Activisten, veelal moslims, trokken naar christelijke dorpen als Katwijk om pro-Israëlische kerkgangers uit te maken voor kindermoordenaars. Burgemeesters haastten zich het demonstratierecht te benadrukken.
’Met spijt’ vragen sommige universiteitsbesturen - na agressieve manifestaties door pro-Palestijnse campusactivisten onder wie docenten - Joodse studenten om thuis te blijven ’vanwege de veiligheid’. De Joodse gemeenschap moet volgens activisten niet te veel klagen over de ruwe toon, ’want in Gaza vermoordt Israël kinderen’.
Opiniehegemonie
Kritische geluiden over het anti-Israëlsentiment – of waarschuwingen tegen toenemend antisemitisme – verschijnen nog in media als De Telegraaf en WNL. Bij veel politici, opiniemakers en binnen de publieke sector gelden dergelijke geluiden echter als ’de verkeerde kant van de geschiedenis’. Denkdwang, kenmerk van dictatoriale propaganda, treedt ook in onze democratie op.


0 reacties :
Een reactie posten