De Raad van State heeft op 28 juli 2021 de vergunningen voor de bouw van windturbines bij Goyerbrug in de gemeente Houten vernietigd
1-8-2021
(uitspraak 202004395/1/R4 en 202004449/1/R4. Dit betekent dat er geen toestemming is om deze windturbines te bouwen. De landelijke windturbinenormen uit het Activiteitenbesluit en de Activiteitenregeling mogen als gevolg van een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van 30 juni 2021 niet meer worden gebruikt. Deze zijn in strijd met het Unierecht.
Die
strijd is met name te vinden in het SMB-vereiste (2001/42/EG).
Die richtlijn zegt dat vergunningen pas dan mogen worden verstrekt wanneer
vooraf de aanzienlijke milieugevolgen van een plan of programma planMER zijn
getoetst. Die bepalingen zien materieel vooral op integrale bescherming of
verbetering van de menselijke gezondheid en het milieu. Er mag geen sprake zijn
van verslechtering.
Die
bescherming is zodanig fundamenteel van aard dat deze onder andere ook is
opgenomen in het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (2000/C
364/01) en in het Verdrag
van Lissabon. Voortdurende schending van die
waarborging kwalificeert als onrechtmatig en vormt een evidente
ontoelaatbare belemmering van de effectieve, integrale en nuttige
doorwerking van die beschermingsbepalingen, omdat dergelijke nationale
procedureregels de uitoefening van het Unierecht onmogelijk of uiterst moeilijk
maken. Er kan dan ook geen beroep worden gedaan op de leer van de formele
rechtskracht om te ontkomen aan die dwingendrechtelijke gevolgen van het
Unierecht.
Ook
individuele burgers kunnen zich rechtstreeks in en buiten rechte tegen
overheid, initiatiefnemers en exploitanten beroepen op het Handvest en op het
Verdrag, zowel bestuursrechtelijk als civielrechtelijk. Die bescherming beperkt
zich niet tot windturbineparken (3 turbines of meer), maar geldt ook in
gevallen waarbij 1 of 2 turbines in het geding zijn.
De
realisatie en exploitatie van windturbineprojecten valt sinds 1 juli 2021 onder
het bereik van Regionale
Energiestrategieën (RES). Er moeten in dat kader hier
te lande nog ruim 3.000 windturbines worden gerealiseerd. Die RES is
– net als het Klimaatakkoord
van 28 juni 2019 en de internationale klimaatafspraken
van Parijs uit 2015 – een plan
of programma met aanzienlijke milieugevolgen. Die zijn echter
ook niet conform de SMB-richtlijn vooraf plan-MER getoetst. Dat betekent dat
deelplannen en uitvoering daarvan eveneens in strijd zijn met de SMB-richtlijn
en onverbindend, althans buiten toepassing dienen te blijven en niet mogen
worden uitgevoerd. Er is anders met dit ‘opknippen‘
of ‘saucissoneren‘
sprake van ontwijkingsstrategieën om aan integrale milieubeoordeling te
ontkomen. Dat nu is uitdrukkelijk in strijd met het Unierecht. De door de
Afdeling geboden herstelmogelijkheid via de bestuurlijke lus in de zaak
Delfzijl staat op meer dan gespannen voet daarmee.
De
rechtsoverwegingen 83
en 84 van het Nevele-arrest maken
ook genoegzaam duidelijk dat overheden en rechters verplicht zijn
de onwettige gevolgen van de onderhavige schendingen ongedaan te maken. Daar is
dus geen enkele ruimte om die onrechtmatige gevolgen in stand te laten.
Bovendien blijkt uit rechtsoverweging 89 van het Nevele-arrest dat die
nietigverklaring ook moet worden uitgesproken indien blijkt dat de
uitvoering van het windturbineparkproject al is gestart of zelfs al is
afgerond. Dat betekent dat ook bestaande parken rechtstreeks door het
Nevele-arrest worden geraakt en dat ook tegen die vergunningen met succes
opgekomen moet kunnen worden.
Uiteraard
valt sterk te betreuren dat de Afdeling de andere beroepsgronden, zoals onder
andere op het punt van het Verdrag van Aarhus, schaarse vergunningen, geluid,
slagschaduw, gezondheid, buiten behandeling heeft gelaten. Deskundigen Jan de
Laat en Louw Feenstra hebben ter zitting van 15 juni 2021 aangetoond dat er wel
degelijk verband is tussen windturbines en mogelijke gezondheidsschade. Die
discussie blijft nu onbehandeld.
Windturbines
zijn pas dan duurzaam als deze geen schade toebrengen aan de gezondheid van de
mens en diens leefomgeving. Nederland zou wel eens te klein en te dichtbevolkt
blijken kunnen zijn om dergelijke enorme industriële installaties echt duurzaam
te kunnen realiseren en exploiteren.
0 reacties :
Een reactie posten