Bedrog ontmaskerd: het welzijn in Nederland keldert volgens eigenlijke CBS-cijfers

Datum:
  • woensdag 14 april 2021
  • in
  • Categorie: ,
  • Allereerst wordt er in dit persbericht van het CBS glashard gelogen.


    14-4-2021

    De kersverse welzijnscijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) voor 2020[1] staan er op hun website als volgt:

    Dus in de loop van 2020 verminderde het percentage van de volwassen Nederlanders die zegt dat ze tevreden met hun leven zijn van 86,3% naar 83,7% van de bevolking. Dat is een daling van 2.6% in het percentage tevredenen in de bevolking, ofwel een daling van 3% van het tevredenheidsniveau. Dat is fors want op een bevolking van 17,5 miljoen betekent een 3% daling een verlies van 527.000 tevredenheidsjaren als de situatie in 2021 even slecht blijft als eind 2020.

     

    Tevredenheid met het leven, wat de eerste kolom in deze tabel van het CBS aangeeft, is al sinds jaar en dag de voornaamste manier waarop het welzijn van een bevolking gemeten wordt: het is de maatstaf die al sinds 2013 in het jaarlijkse World Happiness Report gebruikt wordt, aanbevolen is door de OESO (de Organisatie van Economische Samenwerking en Ontwikkeling), gebruikt wordt door diverse regeringen in de wereld (bijvoorbeeld het VK), en ook vóór 2020 de voornaamste welzijnsmaatstaf van het CBS[2]. Het Sociaal Cultureel Planbureau gebruikt ook tevredenheid met het huidige leven als voornaamste welzijnsmaatstaf[3]. Dus als maatstaf om te zien hoe het in tijden van corona gaat met de bevolking, moeten we het vooral over tevredenheidsniveaus hebben.

    Per corona sterfgeval verliest Nederland ongeveer 3 tevredenheidsjaren[4], dus die 527.000 tevredenheidsjaren zijn het equivalent van 14.645 corona sterfgevallen per maand[5]. In deze tevredenheidsdaling zit dan ook alle misère van de eenzaamheid, van de depressies, van het verlies aan zingeving, van het gemis van vrijheid, van de verwaarloosde gezondheid, en van al het andere verloren levensgeluk. Ook zie je dat het verlies oploopt naarmate de lockdowns langer duren, net als elders in de wereld[6].

    Groot nieuws, zou je zeggen. Een eerlijke CBS zou uitpakken met mediaberichten als “Rampzalige daling van welzijn in Nederland”, of “Lockdowns zeker 10 keer zo belastend als corona”. Dus wat schetst mijn verbazing als in plaats van dat soort eerlijke berichten het CBS vorige week[7] naar buiten kwam met het mediabericht getiteld “CBS: Nederlanders tevreden over hun leven, ondanks en dankzij corona crisis”. Ik dacht echt “hoe hebben ze dat nou weer geconcludeerd?”. Na wat graven werd duidelijk hoe leugenachtig het CBS in deze maanden omgaat met statistieken terwijl het ongeveer het meest betrouwbare instituut zou moeten zijn.

    Allereerst wordt er in dit persbericht glashard gelogen. Het persbericht opent met de duidelijk foutieve zin “Hoewel het jaar 2020 in het teken stond van de corona crisis, zijn Nederlanders toch tevreden met hun leven” terwijl de tabel hierboven de eigenlijke CBS-cijfers aangeeft over tevredenheid (uitgebracht op dezelfde dag!) en ze toch maar echt één welzijnsonderzoek gedaan hebben, niet meerdere. Die zin gebruikt dus het woord ‘tevreden’ terwijl hun eigen data precies het omgekeerde laat zien qua tevredenheid. De titel, die ook het woord ‘tevreden’ gebruikt, en de eerste zin van dit persbericht zijn dus puur bedrog.

    Waar is dit persbericht, gestoeld op de meningen van de ‘hoofdsocioloog van het CBS’ Tanja Traag, dan op gebaseerd? Wat ze gedaan hebben, is een foefje, namelijk het helemaal niet hebben over hoe mensen over hun huidige leven bezien en beoordelen, maar over andere zaken die helemaal niet meten wat mensen zelf over hun leven denken. Waar ze het over hebben, is een index-gemiddelde van 8 vrij willekeurige vragen.[8] Als je dan gaat kijken waarom die index niet daalt, komt de aap uit de mouw: die meet bijvoorbeeld of mensen angstig zijn voor het verlies van hun baan of hun financiële situatie. Nou hebben de bergen geld die de overheid in 2020 geleend heeft om de bevolking zoet te houden, er inderdaad voor gezorgd dat mensen op die punten geen grotere angsten hebben waarom die index omhoog gaat, maar dat is daarmee nog geen tevredenheid.

    Door toch dat woordje ‘tevredenheid’ te gebruiken terwijl het de achtergrond over iets heel anders gaat, bedondert het CBS (en vooral Tanja Traag) dus de boel. Nou dacht ik eerst dat die eerste zin in dat persbericht wellicht een foutje was van de media-afdeling van het CBS, maar de tweede zin kan niet anders dan goedgekeurd zijn door de onderzoekers zelf, namelijk “Het aantal volwassenen dat het eigen leven een zeven of hoger geeft steeg vorig jaar met 2 procent, naar 66 procent” wat weer de suggestie wekt dat het hier gaat om een beoordeling van mensen zelf over hun eigen leven, wat beslist niet waar is: daar gaan die 8 vragen niet over.

    Het feit dat het CBS zelf in voorgaande jaren wel gewoon tevredenheid met het eigen leven als hoofdmaat gebruikte voor persberichten over welzijn geeft dus aan wat hier gebeurd is: de eigenlijke cijfers kwamen de hoofdonderzoekers en de media van het CBS niet uit, dus richtten ze bewust de kijker op datgene wat ze wel goed uitkomt. En wat komt ze goed uit? De suggestie dat het goed gaat met welzijn dankzij de corona crisis. Dat woordje ‘dankzij’ in het persbericht zegt eigenlijk alles: puur bedrog waarmee het CBS zijn geloofwaardigheid te grabbel gooit.

    Nou gebeurde precies hetzelfde in het Verenigd Koninkrijk: ook daar hield het “Office of National Statistics” op met het uitbrengen van de eigenlijke welzijnscijfers voor de bevolking, terwijl ze in voorgaande jaren daar juist veel aandacht aan besteedden. Die statistische club ging ook veel minder relevante cijfers benadrukken, waarbij ze ook nog eens expres niet de vergelijking meer maakte naar voorgaande jaren omdat dat allemaal erg slecht uitviel voor het regeringsbeleid[9]. Dus dit bedrogsfenomeen zie je ook bij buitenlandse zusterorganisaties van het CBS.

    Belangrijk is om niet alle CBS-medewerkers over één kam te scheren: met de eigenlijke dataverzameling en analyses is weinig mis. De echte onderzoeken worden nog steeds redelijk netjes en integer gedaan (voor zover ik kan zien), ook op het gebied van welzijn. Zo publiceerden statistische onderzoekers van het CBS eind november 2020 nog een prima lang artikel over welzijn in Nederland in de jaren 2013-2019[10]. Die onderzoekers (Jacqueline van Beuningen en Math Akkermans) hadden het in hun welzijnsanalyses over hoe gelukkig en tevreden mensen waren met hun eigen leven: geen spoor te bekennen in dat rapport van die zogenaamde 8-vragen index waar het CBS in 2021 ineens mee op de proppen komt (die index is een opgewarmd ‘statistisch lijk’ uit 2015)! De eigenlijke onderzoekers bij het CBS doen dus gewoon aan eerlijke weergave van de onderliggende data.

    De professionele basis van het CBS is dus nog steeds eerlijk. Het probleem zit bij de laag boven de echte statistici, dáár waar aan beeldvorming gedaan wordt: het CBS schikt zich in mediaberichten naar het wereldbeeld dat ze verwacht wordt te bevestigen. Die beeldvorming is vooral de verantwoordelijkheid van de hoofdonderzoekers, de media-afdeling, en de directie van het CBS. Die zijn dus verantwoordelijk voor de volksverlakkerij. Helaas is het juist voor een eerlijke beeldvorming in Nederland belangrijk dat het CBS zich niet schikt aan de politieke waan van de dag en zich daarbuiten houdt. Anders hebben we zo ongeveer niets aan al die onderliggende moeite van de eerlijkere statistici. Geen wonder dan dat vele burgers niets meer vertrouwen van wat door officiële instanties gezegd wordt en grote complotten gaan zien in die hele bovenlaag: dat is een volstrekt gezonde reactie op dit soort bedrog van instanties waar je het niet van verwacht.

    Hier zien we dus weer dat Nederland een enorm probleem heeft met de eigenlijke onafhankelijkheid van zogenaamd onafhankelijke organisaties. Dat komt waarschijnlijk vanwege de manier waarop de top van het CBS aangesteld wordt, namelijk via de politiek in Nederland, waardoor die top ook graag meedoet met de meningen van de politiek. Het is in het huidige bestel gewoon belangrijk voor de carrière van mensen aan de top van instituten als het CBS om zich te schikken aan de politieke waan van de dag, ook als dat statistisch bedrog nodig heeft.[11]

    De beste oplossing die ik kan suggereren om dit soort bedrog in de toekomst te voorkomen is om de benoemingsmacht over de top van het CBS bij de politici weg te halen en aan het volk te geven.[12] Laten we 30 Nederlanders via het lot aanwijzen die daarna de opdracht krijgen een nieuwe directeur van het CBS aan te stellen. Die burgerjury mag dan zelf beslissen hoe dat ze het gaan aanpakken, wat voor persoon ze willen, wat voor ervaring ze belangrijk vinden, etc. We moeten gewoon vertrouwen hebben dat als het volk echt verantwoordelijk wordt voor dit soort belangrijke benoemingen, dat dat volk dan prima mensen weet te vinden en aan zal stellen. Want dat volk wil ook dat Nederland eerlijke statistische analyses te zien krijgt waardoor de samenleving weet wat er speelt. Met liefde en waarheid moeten we dus deze schade repareren.

    Paul Frijters is emeritus-hoogleraar welzijnseconomie aan de London School of Economics.

    [1] Die hier te vinden zijn: https://www.cbs.nl/nl-nl/cijfers/detail/84994NED

    [2] Het is dus ook de eerste maatstaf die je vindt in de CBS welzijnsrapporten van vorige jaren, bijv. https://longreads.cbs.nl/trends19/maatschappij/cijfers/welzijn/

    [3] Bijv. https://www.scp.nl/actueel/nieuws/2020/09/10/welbevinden-ten-tijde-van-corona.-eerste-bevindingen-op-basis-van-een-bevolkingsenquete-uit-juli-2020

    [4] Zie https://esb.nu/esb/20061509/vanuit-geluk-bezien-zijn-de-kosten-van-een-lockdown-veel-hoger-dan-de-baten

    [5] =527,000/(3*12).

    [6] In Belgie bijvoorbeeld is de tweede lockdown veel harder aangekomen dan de eerste hoewel die eerste strenger was. Zie bijv. https://geluk.ugent.be/Persdossier-UGent-NN-Nationaal-Geluksonderzoek-Januari-2021.pdf

    [7] https://nos.nl/artikel/2374574-cbs-nederlanders-tevreden-over-hun-leven-ondanks-en-dankzij-coronacrisis.html

    [8] https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2021/13/persoonlijk-welzijn-vrijwel-gelijk-gebleven/persoonlijk-welzijn

    [9] Zie https://clubtroppo.com.au/2020/11/13/wellby-cost-benefit-calculations-for-the-uk-and-the-netherlands/

    [10] https://www.cbs.nl/nl-nl/longread/statistische-trends/2020/regionale-verschillen-in-geluksbeleving-en-tevredenheid-met-het-leven-in-2013-2019/2-regionale-verschillen-in-welzijn

    [11] https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2021/13/persoonlijk-welzijn-vrijwel-gelijk-gebleven

    [12] Zie voor dit idee ook: https://viruswaarheid.nl/informeren/gerechtigheid-het-zweedse-model-of-wat-anders-opties-om-een-herhaling-van-de-corona-hysterie-te-voorkomen/


    VIRUSWAARHEID

    1 reacties :

    Verontruste zei

    De top van het CBS is een afspiegeling van de politiek: Rot tot op het bot.
    Bevestigd alleen dat wat de politiek momentelle is: Een wereld van leugen en bedrog. Het in feite afgedankte cabinet geeft dan ook het voorbeeld.

    Een reactie posten