Een flinke domper voor de nieuwe Pallas-kernreactor in Petten. Die gaat veel meer kosten dan aanvankelijk gedacht. De nieuwe reactor, bedoeld voor diagnose en behandeling van kankerpatiënten, gaat geen 700 miljoen euro kosten maar waarschijnlijk tussen de 1,4 en twee miljard euro. Daarom schuift minister Tamara van Ark het dossier door naar een volgend kabinet.
Ivo Laan 16-3-2021
Door de hogere kosten wil het kabinet nu geen besluit nemen of het Rijk moet investeren in de nieuwe reactor waarmee medische isotopen worden geproduceerd. Eerder was het de bedoeling om private investeerders te trekken. Maar dat is niet gelukt en onzeker in de toekomst. Daarom zou het Rijk het project op zich moeten nemen. Of het moeten laten varen.
De late melding van de hogere kosten eind vorig jaar zijn voor de minister als een onaangename verrassing gekomen. Het ontwerp van ICHOS, een consortium van het Nederlandse TBI Holding en het Argentijnse INVAP, moest worden aangepast aan strengere veiligheidseisen. De fundatie was complexer en moest verzwaard worden en het reactorgebouw moest robuuster gemaakt worden om het gebouw te beschermen tegen overstromingen, aardbevingen, tsunami’s en aanslagen. ICHOS voerde de kostenverhogingen veel te laat door. Pallas heeft de laatste raming nog altijd niet geaccepteerd, aldus de Kamerbrief. De verhoudingen binnen het consortium zijn ook verslechterd. Het Nederlandse TBI blijkt eind 2020 het consortium te hebben verlaten. Het bedrijf vindt het project te risicovol.
Toch ziet de minister nog steeds heil in een nieuwe reactor in Petten omdat dat die de meeste zekerheid zou bieden voor de levering van medische isotopen in Nederland en Europa. Op die manier kan ook de opgebouwde kennisinfrastructuur en werkgelegenheid in Noord-Holland overeind blijven. Daarmee zijn in totaal zo’n tweeduizend arbeidsplaatsen gemoeid. De levering van isotopen is zeer kwetsbaar. Er zijn maar een paar locaties waar ze gemaakt worden. Om die reden heeft Van Ark laten onderzoeken of de Hoge Flux Reactor, die aan vervanging toe is, langer in bedrijf kan blijven. Dat zou tot 2030 kunnen, aldus een advies. ’Al zou de betrouwbaarheid met de tijd wel kunnen afnemen’, meldt Van Ark in een brief aan de Tweede Kamer.
Een andere complicerende factor waardoor het Rijk de knoop nog niet wil doorhakken is de ontwikkeling van alternatieve technieken. Daarvoor zijn plannen in de maak door Shine dat zich in Groningen wil vestigen. Van Ark noemt die ontwikkeling ’veelbelovend’ omdat het schoner is doordat er minder kernafval achterblijft. Maar nadeel van Shine is dat het niet alle isotopen kan fabriceren. Dat gaat volgens deskundigen nog minstens tien tot twintig jaar duren. Voor therapeutische isotopen blijft een reactor in Petten of elders dus nodig, aldus de minister.
Pallas werkt dit jaar nog aan een verbeterplan. Kleine kans dus dat er al bij de formatie van een nieuw kabinet een knoop over doorgehakt wordt aangezien dat plan pas in 2022 goed onder de loep kan worden genomen. De minister trapt daarom nu op de rem bij Pallas. Toch verstrekt ze nog een aanvullende lening van 45 miljoen euro, bovenop de lening van tachtig miljoen euro die al verstrekt was. ’In de ijskast zetten van het project is geen optie omdat de opgebouwde expertise dan verloren kan gaan’.
Shine
Van Ark is ondertussen steeds positiever over het Shine-initiatief in Groningen. Ze spant zich in voor de vestiging van het bedrijf in Groningen. Ze overweegt Shine een lening te verstrekken. Had Shine eerst geëist dat Pallas geen overheidssubsdie zou ontvangen, nu is Shine een stuk milder. In een nieuwsbrief meldt het bedrijf dat Shine geen concurrentie krijgt van Pallas in Petten.
Noordhollands Dagblad
0 reacties :
Een reactie posten