Het RIVM is in Nederland inmiddels minstens zo machtig geworden als de leiding van de Sovjet-Unie.
Geschreven door
Samenvatting van het artikel
De overeenkomsten tussen het Kremlin toen en het RIVM zijn opvallend. Ik noemde ons land al een “model-dictatuur”. We worden bestuurd vanuit het model. Daarom werp ik me op als degene, die voor u de informatie van het RIVM die iedere dinsdag naar buiten wordt gebracht, vertaalt. Daarbij zichtbaar makend wat de impliciete doelstelling van die informatie en toelichting is. Dit is de voorbeschouwing voor de weekcijfers van vanmiddag.
Het Kremlin in de Sovjet-Unie tijd
Als de leiding van de Sovjet-Unie in het Kremlin uitspraken deed of verklaringen gaf voor 1990, dan waren er specialisten die deze woorden interpreteerden. Dat waren de Kremlinologen. Er waren vijfjaren plannen, waarmee de Sovjet-Unie haar doelen formuleerden en waaraan iedereen in het land diende te werken. Bij de rapportages vanuit de fabrieken en de regio’s bleek altijd dat men minimaal de doelstellingen van die plannen had gerealiseerd. Het was een vorm van papieren werkelijkheid waarmee het land werd bestuurd.
Het RIVM is in Nederland inmiddels minstens zo machtig geworden als de leiding van de Sovjet-Unie. En ook in de wijze waarop er met modellen en cijfers wordt omgegaan, zien we opmerkelijke overeenkomsten met de vijfjaren plannen in de Sovjet-Unie toen. Doelstellingen werden op papier altijd gehaald. Afwijkingen werden niet verklaard vanuit de doelstellingen die niet deugden, maar door het falen van mensen/bestuurders.
De cijferverzameling en de cijferinterpretatie werden door het Kremlin gedaan. Er was geen transparantie in het model waarmee men werkte en bij de conclusies die men trok. Die werden als het ware ondergeschikt gemaakt aan de doelstelling, die men had en het beeld dat men de bevolking wilde schetsen.
De overeenkomsten tussen het Kremlin toen en het RIVM m.b.t. hun weekrapportage en -interpretatie zijn opvallend. Ik noemde ons land al een “model-dictatuur”. We worden bestuurd vanuit het model. Daarom werp ik me op als degene, die u helpt de informatie die iedere dinsdag naar buiten wordt gebracht te “vertalen” en zichtbaar te maken van wat de impliciete doelstelling van die informatie en toelichting is. Ik ben dus geen Kremlinoloog, maar een RIVMoloog.
Het weekrapport van vandaag
De weekrapportage van vandaag is een heel belangrijke. Het komt samen met de persconferentie vanavond waarbij het beleid van de regering bekend wordt gemaakt voor de komende weken. Want op 2 maart loopt de huidige periode van de maatregelen af. De periode van de drie weken erna overlapt de Tweede Kamerverkiezingen van 15, 16 en 17 maart. De cijfers van dit weekrapport zijn grotendeels al besproken bij het Catshuisoverleg van afgelopen zondag en speelden ook een rol bij de OMT bijeenkomst van afgelopen vrijdag.
Qua belang lijkt het op de situatie van 1 maand geleden. Toen liep ook de periode af, die half december was ingezet. Terwijl de cijfers half januari duidelijk verbeterden, werden de maatregelen juist verscherpt door de dreiging van de Britse mutant. Uit de voorspellingen die toen in het Catshuis werden gedaan, zou de situatie er op dit moment beduidend slechter voor staan dan het toen stond. Dat alles gebaseerd op het model over de toekomst van de verspreiding in Nederland van de Britse mutant.
Wat vandaag extra bijzonder maakt, is het feit dat inmiddels gebleken is dat het RIVM rondom de ontwikkelingen van de Britse mutant in Nederland (eufemistisch gezegd) een scheve schaats heeft gereden. De problemen, die men rondom de feitelijke ontwikkeling van die Britse mutant in Nederland had, zijn onder de pet gehouden.
Daarom bereid ik u in mijn rol als RIVMoloog voor op twee belangrijke elementen uit de rapportage van vandaag. De ontwikkeling van de cijfers en die van de Britse variant.
Daarnaast heb ik een apart blog gemaakt met de 23 vragen die ik als journalist zou stellen bij de persconferenties van het RIVM en Rutte & De Jonge. Hopelijk worden een aantal van die vragen door de aanwezige pers gesteld.
1. Wat laten de weekcijfers zien?
We kunnen al vrij goed inschatten welke totaalcijfers het RIVM vanmiddag laat zien. Maar veel belangrijker is: welke conclusies trek je dan over het verloop van de cijfers?
Vorige week was dit de getalsmatige samenvatting van de ontwikkelingen in Nederland volgens het RIVM.
Belangrijk bij dit bovenstaande overzicht is te beseffen dat zowel in de “voorgaande week” als in de “afgelopen week” door de weersomstandigheden nogal wat testen niet zijn uitgevoerd. In die “voorgaande week” was op zondag 7 februari de teststraat de hele dag gesloten en in de “afgelopen week” was een teststraat een ochtend dicht door Code Rood. Nog los van het feit dat in die afgelopen week (van de 8e) het koud was, er sneeuw lag en veel mensen hebben geschaatst.
De cijfers van vandaag zijn nog niet definitief bekend, vandaag komt er immers nog bij, maar zijn al wel in te schatten. Als we die normale ontwikkelingen bekijken per dag, dan zal het aantal nieuwe meldingen uitkomen op een getal tussen de 29.000 en 30.000. Dat is dus 4.000 tot 5.000 meer dan wat er vorige week werd gemeld.
Maar wat is nu precies het drukkend effect geweest op de 25.229 die het RIVM vorige week meldde door het weer en de slechte wegcondities? 2.000 positieve testen, 3.000 of 4.000? Pas dan weten we of er wel of niet een “echte” stijging geweest is onder de hele Nederlandse bevolking.
Vanuit de GGD-cijfers zelf van de vorige week is daar nog een betere indruk van te geven. Kijk naar dit overzicht van de vorige week.
Op basis van de cijfers die al bekend zijn (er moet nog één dag binnenkomen) kan geschat worden dat het totaal aantal afgenomen testen nu rond de 255.000 gaan worden. Ongeveer een derde meer dan de vorige week! Het aantal positieve testen zal komen te liggen op een cijfer in de buurt van de 25.000. Ruim 15% meer dan de vorige week.
Het positieve percentage daarentegen ligt iets onder de 10%, wat een daling is van rond de 15%. Maar vorige week is het echte percentage (11,2%) gecorrigeerd voor de grootschalige testen in de drie vermelde gemeentes. Blijkbaar waren er circa 5.000 personen afkomstig uit die plaatsen en kwam dat percentage op 11,5% uit.
Hoeveel personen bij de GGD deze week afkomstig waren uit die grootschalige testen weten we nu nog niet. Stel dat het er 10.000 waren. Dan zou de waargenomen 9,6% positieve testen in feite 10,1% geweest zijn ten behoeve van de vergelijkbaarheid. Dus dan komt dat percentage iets boven de 10% uit.
Daarnaast weten we ook dat er steeds meer kinderen tussen 4 en 12 jaar worden getest, nu de basisscholen weer open zijn en de testmogelijkheden voor die leerlingen is verruimd. Dat is nu ongeveer 6% van alle getesten. Dus de afgelopen week circa 10.000. Het percentage positief is ongeveer hetzelfde als bij de andere leeftijden. Dus die toename van de leerlingen tussen 4 en 12 jaar zal dus zorgen voor een stijging van het aantal positieven 200 per dag ten opzichte van 1 maand geleden.
Dat percentage positief van rond de 10% was het laatst zo laag begin oktober.
Ook de cijfers van de ziekenhuisopnames zijn nog niet helemaal bekend (ook hier moet nog één dag bij komen), maar het lijkt erop dat de ziekenhuisopnames deze week weer wat gedaald zijn. De IC-opnames zullen wat toegenomen zijn (op zichzelf opmerkelijk met een daling van de ziekenhuisopnames). Hoewel de cijfers over de overlijdensgevallen een grillig verloop hebben, lijkt het erop dat het cijfer van deze week dicht bij die van vorige week zal komen.
En wat betekent dit nu?
Het is maar hoe je het brengt en wilt brengen. Maar gezien de wijze waarop het RIVM en de media tot nu toe met de cijfers zijn omgegaan, denk ik dat het grote nieuws zal worden dat deze week het aantal positieve testen voor het eerst weer duidelijk is gestegen (met een percentage van bijna 20%). Het ondersteunt het frame van de sterke invloed van de Britse variant.
Maar u weet, gezien deze uitleg van een RIVMoloog, dat dit een eenzijdige keuze is uit het scala van cijfers dat beschikbaar is gekomen. Cijfers waar geen rekening gehouden wordt met de bijzondere omstandigheden van een koudegolf in Nederland.
2. De opkomst van de Britse mutant
Het meest nieuwsgierig ben ik naar hoe het RIVM en de media omgaan met de scheve schaats die het RIVM gereden heeft ten aanzien van het verloop van de Britse variant in Nederland en de verwachting naar de toekomst toe. De afgelopen weken meldde het RIVM hoe sterk al de opkomst van die Britse variant in Nederland was.
Dit is de grafiek die toen op de site van het RIVM werd gezet. Dit was de basis van de uitspraak van Premier Rutte op 4 februari dat toen al twee derde deel van de besmettingen in Nederland de Britse variant betrof.
Inmiddels weten we dat er nogal wat mis was bij deze cijfers. De feitelijke vaststelling van de Britse variant deugde niet (geen of een veel te kleine steekproef) en bij de prognose werd er uitgegaan van een te hoge mate van besmettelijkheid. Zowel in Nederland als in België is bij het werkelijke onderzoek van de verspreiding van de Britse variant in de laatste week een daling vastgesteld (naar rond de 25%). Het cijfer van 23% in Nederland in week 4 is niet bekend gemaakt door het RIVM bij haar weekrapportage van de vorige twee weken, maar stond wel ergens verscholen in het 100e OMT verslag. De Volkskrant maakte er deze grafiek van.
En in België zien we deze ontwikkeling (zoals dit weekend bekendgemaakt.)
Wel behoorlijk anders dan het model dat Van Dissel op 31 januari in het Catshuis liet zien:
Zelf denk ik dat het onderzoek naar de Britse mutant (doordat het lage aantallen betreft en nog een aantal andere problemen heeft t.a.v. de steekproeftrekking) in Nederland en in België geen getrouw beeld geeft van de werkelijkheid. Maar één ding weten we wel zeker, namelijk dat de cijfers die het RIVM eind januari naar buiten bracht ver van de werkelijkheid af staan en dat geldt ook ten aanzien van de prognose.
Die twee derde die Rutte meldde, lijkt me zeer fors overdreven. Waardes tussen de 25% en 35% toen lijkt me veel waarschijnlijker.
Maar dat heeft een paar grote gevolgen:
- De snelheid van verspreiding in Nederland (en in België) van de Britse mutant gaat beduidend langzamer dan verwacht.
- Het RIVM moet terugkomen op wat men daar de afgelopen weken heeft gezegd en voorspelt over die Britse variant.
Dit heeft o.a. gevolgen voor de inschatting van de mate van besmettelijkheid van de Britse variant, de berekeningen van de reproductiefactor van de afgelopen weken van de Britse variant en de prognoses naar de toekomst toe. Dit alles zou -ook met terugwerkende- kracht ingrijpend aangepast moeten worden. Dan zal ook onmiddellijk duidelijk zijn dat een grote derde golf in Nederland door de Britse variant uitermate onwaarschijnlijk is. Wellicht wel wat stijgingen, maar niet op een dusdanige manier dat de zorg in Code Zwart terecht zou komen. (Wat toch één van de argumenten was om de Avondklok per 23 januari voor 2 weken in te stellen).
Nu heeft het RIVM geen goede track record ten aanzien van het expliciet corrigeren van foute cijfers en aannames. Integendeel zelfs. Als er wat aangepast of veranderd wordt, dan gebeurt dat vrijwel onmerkbaar.
Dit wordt vandaag de duidelijke lakmoesproef voor de geloofwaardigheid en betrouwbaarheid van het RIVM. Hoe gaan ze om met de problemen van hun “steekproeven” en hoe transparant zijn ze daarbij? Wordt het gemaskeerd en worden de cijfers stilzwijgend (net zoals de vorige week) wat verlaagd? Of gaat men de reproductiecijfers van de vorige weken aanpassen?
Als men dat laatste namelijk wel zou doen, dan zou direct duidelijk zijn dat de reproductiefactor van die Britse variant beduidend dichter bij de 1 lag en ligt dan toen is vermeld. Maar ik vrees met grote vreze dat dit niet gebeurd. Mede door de ontwikkelingen rondom het meer of minder testen zal de generieke reproductiefactor wel vlak bij de 1 komen te liggen en als men dan het hogere besmettingscijfer van de Britse variant afschaalt naar 30%, dan zal de reproductiefactor van de Britse variant wel trekken naar een waarde tussen de 1,10 en de 1,15 van de vorige week. (Met als extra melding dat dit te danken was aan o.a. de avondklok, zoals Van Dissel dat bij de NOS zaterdag al heeft gedaan).
Dus als het RIVM vandaag niet bekend maakt hoe het onderzoek naar de Britse variant echt is verlopen in de afgelopen weken, de aanpak en de omvang van de steekproef per week, en de ontwikkeling van de cijfers per provincie, dan zullen we nog steeds moeten vrezen dat er geen echte openheid van zaken gegeven zal worden. De cijfers die dan gepresenteerd worden, zullen dan vooral gebruikt worden om eerdere beweringen en modellen te bevestigen of hooguit iets aan te passen.
En de voornemens gehoord hebbende van de regering ten aanzien van de kleine versoepelingen, denk ik dat mijn voorspelling uit oktober bewaarheid wordt. Het zal tot maart/april duren voordat de aangekondigde maatregelen van half oktober (die aanvankelijk voor zes weken werden aangekondigd) versoepeld worden.
Gelukkig is de kans erg groot dat het echte voorjaar tot aanzienlijke dalingen van de cijfers zal leiden. (Nog los van het effect van de vaccinaties, maar dat gaat nog steeds langzaam in Nederland). Maar ik vrees opnieuw met grote vreze dat we ook nog in het voorjaar en zelfs in de zomer onder het juk zullen blijven zitten van het model van het RIVM en de leden van het OMT en beperkt blijven in ons doen en laten. Met nog desastreuzere gevolgen voor economie en samenleving, dan we nu al zien.
Maar net zoals in de Sovjet-Unie toen wilde het Kremlin die gevolgen niet zien en bleef men vasthouden aan de vijfjaar plannen en uitgangspunten. Gelukkig weten we inmiddels dat in 1989 de muur is gevallen en ook de Sovjet-Unie uiteen viel. Hoe lang dat in Nederland gaat duren met de macht van het RIVM zal de grote vraag van de rest van 2021 worden. Erg gerust ben ik er niet op, moet ik u bekennen.
2 reacties :
Vaccinaties? Modificaties zul je bedoelen!
De verwachting die van vandaag in de MSN werd aangegeven is zoals van een kleuterleidster die haar klasje toespreekt. Veel woorden en niets zeggen. Nu ja da's politiek.
Verplicht vaccineren zit er aan te komen:
De farmacie neemt geen enkele verantwoordelijkheid.
De Overheid neemt geen enkele verantwoordelijkheid.
Desondanks worden we verplicht te vaccineren, maar ondanks die verplichting zijn we zelf aansprakelijk, hoe is dit mogelijk, een vrije keus is er niet meer.
Hoe kan dit stand houden voor een onafhankelijke rechter, voor zover die nog bestaan?
Een reactie posten