Margreet Fogteloo 13 maart 2019
Alsof het om een gunst ging zuchtte de agent aan de andere kant van de lijn: ‘Oké, u mag aan het eind van de middag met uw zoon langskomen.’ Meteen voegde hij eraan toe dat hij niet kon garanderen of er dan iemand aanwezig was voor onze aangifte.
Vorig jaar zomer werd mijn zoon in het uitgaansleven zonder aanleiding door drie jongens in elkaar geslagen. Knock-out onder het toeziend oog van twee camera’s en twee getuigen. Met een taxi is hij naar huis gegaan, de volgende ochtend naar de huisarts en daarna naar de politie. Daar kon hij alleen dagen later op afspraak terecht, maar hij mocht wel online aangifte doen. Dat schoot niet op, dus begon ik te ‘zeuren’ en ‘mocht’ ik met hem dezelfde dag op bureau Scheveningen komen. Daar was het doodstil. Een agent tikte het relaas moeizaam met de muis klikkend op en eindigde met ‘u hoort nog van ons’. We hebben nooit meer iets vernomen.
Agenten houden regelmatig strafbare feiten buiten de boeken
Deze ervaring met de politie staat helaas niet op zichzelf, en nu snap ik ook waarom. Uit een groot onderzoek door de masterclass onderzoeksjournalistiek van Investico en De Groene Amsterdammer blijkt dat het past in een beleid dat na de moord op Pim Fortuyn politiek is ingezet: scoren op veiligheid. Nederland moest veilig worden met als opdracht aan het korps een structureel dalende criminaliteit met twintig tot 25 procent. De jaarcijfers van de politie, ondersteund door het CBS, laten inderdaad zien dat de criminaliteit sindsdien fors daalt. Maar de cijfers kloppen niet, door toedoen van de politie zelf, concluderen nu de onderzoeksjournalisten. Ze worden op talrijke manieren gemanipuleerd met als doel: mooie cijfers laten zien aan de leiding om het imago van succesvolle crimefighters te bevestigen.
‘Nogal wiedes dat criminaliteitscijfers dalen’, zeggen agenten in het onderzoek, ‘mensen doen nauwelijks aangifte’. En een volhardende burger kan er bij de balie alsnog van weerhouden worden. Een PL’etje – platlullen – noemen agenten dat. Erop hameren dat het toch geen zin heeft. En dan zijn er vervolgens pragmatische oplossingen door de aangifte als ‘ruzie/twist’ te registeren in plaats van mishandeling. Agenten bekennen dat ze regelmatig, gedwongen door capaciteitsgebrek of orders van hun chef, strafbare feiten buiten de boeken houden. Ze ontmoedigen het doen van aangifte – dat klinkt me bekend in de oren – en gebrekkige systemen dwingen hen tot ‘creatief boekhouden’ bij de registratie van misdrijven, of ze zetten die zelfs bewust in een mildere categorie.
Het onderzoek laat zien hoe een heel systeem in de greep is geraakt van targets halen, ook al hebben veel agenten er wel moeite mee. Maar het aankaarten durven ze niet: uit angst hun baan te verliezen of carrièrekansen in de kiem te smoren – net als in een bedrijf.
Manipulatie van politiecijfers is internationaal een bekend fenomeen, maar daarom niet minder pijnlijk voor Nederland. Dalende criminaliteitscijfers zijn een politieke missie geworden. Van oudsher is veiligheid een rechts thema en de VVD pronkt dan ook al jaren met het succes. Los van het feit dat datamassage een vorm van fraude is, werkt dit valse veiligheidsbeeld uiteindelijk contraproductief. Het ondermijnt het vertrouwen in een van de pilaren van de rechtsstaat, en tast daarmee juist (het gevoel van) veiligheid aan. ‘Je verliest het zicht op de werkelijke criminaliteit’, zegt de voorzitter van de Nationale Politiebond in het onderzoek. Dat geldt zowel voor cybercrime en ondermijnende criminaliteit als voor woninginbraak en mishandeling. Zijn trouwens camera’s op straat niet ooit ingevoerd met de bedoeling het uitgaansleven veiliger te maken?
0 reacties :
Een reactie posten