Den Helder - ,,Je kunt niet altijd stroom terugleveren aan het net, dit omdat het stroomnet dat niet aankan.”

Delano Weltevreden 12-5-2021

Leuk, die zonnepanelen op je dak. Maar als het net overbelast is, kun je geen stroom terugleveren. ’De gemeente spoort inwoners aan om zonnepanelen aan te schaffen, maar vertelt er niet bij welke problemen je dan kunt krijgen’, zegt Jan Kaauw

De gemeente Den Helder moet stoppen met het stimuleren van inwoners om zonnepanelen op hun dak te plaatsen, vindt zonnepanelenbezitter Jan Kaauw uit Julianadorp. ,,Je kunt niet altijd stroom terugleveren aan het net, dit omdat het stroomnet dat niet aankan.” Omdat Den Helder vaart zet achter de energietransitie, is de gemeente niet van plan om het advies van de Julianadorper op te volgen.

Jan Kaauw heeft in twee stappen 26 zonnepanelen op het dak van zijn woning in Zwanenbalg laten plaatsen. ,,De gemeente Den Helder ziet het liefst dat op elk dak zonnepanelen worden geplaatst en promoot de aanschaf. Maar hoe meer zonnepanelen op daken worden geplaatst, hoe groter de druk op het stroomnet wordt bij teruglevering van stroom. De netspanning komt dan regelmatig boven de 253 volt. De omvormers van de panelen schakelen dan af. Dan heb je op dat moment nul opbrengst.’’

Kaauw ondervindt dat probleem aan den lijve. Net als andere bewoners in de wijk. De bewonersvereniging weet ervan. ,,De klachten doen zich voor als de zon op zijn maximale sterkte schijnt. Dus vanaf ongeveer 13.00 uur tot na 16.00 uur. Meerdere bewoners van de wijk hebben er last van. Liander kent ons probleem. Maar na een modificatie door Liander aan de transformator van wijk Zwanenbalg in november 2020 zijn de problemen minder geworden, maar niet bij iedereen. De spanning komt nog regelmatig boven de 253 Volt.’’

Infrastructuur

Omdat de gemeente Den Helder burgers blijft stimuleren om zonnepanelen aan te schaffen, zal het probleem steeds groter worden, verwacht de Julianadorper. ,,Omdat er steeds meer wordt teruggeleverd aan het net en dat kan het stroomnet met de huidige infrastructuur niet aan. Niemand vertelt de burgers dat hun opbrengst een aardig deel van de dag verstoord zal zijn omdat het stroomnet de teruglevering niet aan kan. Het lijkt mij eerlijk dat de gemeente tekst en uitleg geeft in plaats van dat zij de burgers in het donker laat zitten.’’

Wie investeert in zonnepanelen, verwacht binnen een bepaalde tijd zijn investering terug te verdienen. Met de terugleveringsproblemen klopt dat rekensommetje niet meer, zegt Jan Kaauw. En met de af te bouwen saldering wordt het er ook al niet beter om, zegt hij. Salderen betekent dat je de opgewekte stroom aftrekt van de gebruikte stroom. De geschatte terugverdientijd wordt bijna verdubbeld, heeft Kaauw berekend. ,,Iemand die geld zat heeft, maakt het niet uit. Maar als je wat minder te besteden hebt, moet je een afweging maken.’’

Geen goed idee

De gemeente Den Helder vindt het geen goed idee om te stoppen met het promoten van zonnepanelen. ,,Wij dragen duurzaamheid hoog in het vaandel’’, legt woordvoerster José van der Burg uit. ,,Wij stimuleren ook onze inwoners en bedrijven tot duurzaam gedrag. Het plaatsen van zonnepanelen is daarvan een voorbeeld. Onze rol hierin is inwoners hierover goed te informeren. Zij kunnen dan zelf afwegen of zij wel of geen zonnepanelen laten plaatsen.’’

Tijdens informatiebijeenkomsten over zonnepanelen is deelnemers gewezen op de capaciteitsbeperkingen in het netwerk, zegt zij. Voor meer informatie is doorverwezen naar Liander.

Liander heeft het Duurzaam Bouwloket geïnformeerd over de huidige netcapaciteit. Het Bouwloket heeft vervolgens onderzoek gedaan naar de financiële gevolgen van het uitvallen van de panelen als gevolg van de capaciteitsproblemen, zegt de woordvoerster. ,,Die zijn in de meeste gevallen beperkt. Inwoners krijgen tijdens de online informatieavonden ook hierover informatie.’’

Super vervelend

Woordvoerder Peter Hofland van Liander kent het probleem van de Julianadorpers en verklaart het als volgt: ,,Het is inderdaad super vervelend. Tegenwoordig is elk huishouden met zonnepanelen eigenlijk een mini elektriciteitsfabriek. Nederland heeft een van de betrouwbaarste energienetwerken ter wereld. Maar die netwerken zijn ontworpen op de levering van stroom. Negentig procent van de tijd is teruglevering geen probleem. Het probleem doet zich voor op momenten dat het erg mooi weer is en de zon schijnt. Niet alle stroom die mensen thuis opwekken past dan door dat dunne kabeltje. De spanning loopt op een bepaald moment op. Dan zegt de omvormer in huis: ho, stop! Dat probleem doet zich op steeds meer plaatsen voor.’’

Het elektriciteitsnetwerk in Nederland meet zo’n 300.000 kilometer, legt de woordvoerder uit. Liander beheert ongeveer 90.000 kilometer daarvan. ,,Dunne kabels moeten door dikkere worden vervangen. Er er moeten misschien transformatoren worden vervangen.’’

Suggesties

Die operatie kost tijd, zegt hij. In de tussentijd kunnen eigenaren die problemen ervaren zelf het nodige doen, vertelt de woordvoerder. ,,Op momenten dat de meeste stroom wordt geleverd, kun je de wasmachine, de droger en de vaatwasser aandoen. En je elektrische auto opladen. Daarmee voorkom je dat jouw systeem nog meer stroom aan het net wil terugleveren.’’

De woordvoerder zegt dat er uit andere wijken in Den Helder en Julianadorp geen klachten bekend zijn.

Callantsoog

Het probleem speelt ook aan het Groenland in Callantsoog. Bewoner Floor Molenaar wordt ’er gek van’.Tijdens een zonnige periode vorige maand, liep Groenland-bewoner Molenaar tegen het probleem aan: de omvormer die om de haverklap stopt en weer opstart. ,,Ik werd er helemaal gestoord van. En dat voor het eerst in negen jaar, want zolang werkten mijn twaalf panelen naar behoren.’’

En met hem meerdere bewoners aan het doodlopende straatje in Callantsoog weet hij. ,,Het was toen zulk mooi technisch weer om stroom te produceren. Op zo’n moment moet je het maken. Maar wij konden op een zaterdag tussen ongeveer elf uur en half vijf onze opgewekte energie niet kwijt op het net. De spanning loopt op tot aan de 253 volt en onze omvormer is begrenst tot 253 volt. Bij het bereiken van dat hoge voltage klapt de omvormer in de stress en in een minuut tijd start hij weer op alsof het ’s morgens zeven uur is. Gek word je daarvan en ik denk dat het voor alle andere apparatuur in huis niet gezond is, die hoge voltages.’’

Molenaar heeft contact gehad met Liander. ,,Het probleem is bekend, hoor je dan. ’Er wordt aan gewerkt’ en ’u hoort nog van ons’. De site van Liander suggereert dat je dan maar moet gaan stofzuigen, of je elektrische auto moet opladen. Die ik niet heb. Dan gaat de spanning zakken en werken uw panelen weer. Ik verbaas me erover dat er nog met panelen geleurd wordt. Zelfs door de overheid. Wat voor zomer gaan we tegemoet?’’

Op de website van Liander zijn tips te vinden: https://www.liander.nl/consument/energie-opwekken-en-terugleveren/spanningsproblemen

Noordhollands Dagblad