Toeslagenaffaire: Hoe verder na 'Ongekend onrecht'? Een gesprek met Alex Brenninkmeijer

“Het verlies aan waarden wreekt zich op onze samenleving.”

16-3-2021

David van Overbeek in gesprek met oud-Ombudsman en lid van de Europese Rekenkamer Alex Brenninkmeijer over de toeslagenproblematiek bij de Belastingdienst. “Het verlies aan waarden wreekt zich op onze samenleving.” Bestuurlijk Nederland kampt met een waardencrisis. Die conclusie trekt Alex Brenninkmeijer uit het recente debat rondom de toeslagenaffaire. Eenzijdig, technocratisch beleid heeft geresulteerd in de ondermijning van enkele basale maatschappelijke normen. “Één ding ontbreekt in het openbaar bestuur,” zegt hij: "Een fundamentele oriëntatie op waarden.” Brenninkmeijer mist vooral de dialoog tussen burger en overheid: “Het systeem is zo ingericht dat de overheid maximale zekerheid krijgt en de burger maximale onzekerheid.” Waar het daarbij aan ontbreekt is een “interface” tussen de beide partijen. “Hoe ziet de interface tussen overheid en burgers eruit? Dat gaat om persoonlijk contact, om het serieus nemen van mensen, om respect en vertrouwen.” Om dit vertrouwen tussen overheid en burgers te herstellen moeten de kaders van hun dialoog opnieuw in kaart worden gebracht. In de woorden van Brenninkmeijer: “We moeten op zoek naar nieuwe ontmoetingsplaatsen.” --- 1:18​ Jij bent kritisch op de technocratische bestuurscultuur. Kan je daar wat meer over zeggen? 3:18​ Burger en bestuurder zijn van elkaar vervreemd, zeg jij. Waar zie je dat aan? 7:27​ Hoe heb je die spanning ervaren in jouw functie als ombudsman? 09:38​ Hebben ambtenaren wel het mandaat om te kiezen voor een meer persoonlijke benadering? 11:28​ Kan je uitweiden over jouw toepassing van Aristotelische begrippen in deze context? 14:10​ Hebben we in onze ‘diplomademocratie’ de verbinding met het gevoelsleven veronachtzaamd? 17:24​ Wat is moreel leiderschap, en hoe kan het de genoemde problemen oplossen? 19:38​ Is het ideaal van direct contact nog wel realiseerbaar in een media-samenleving als de onze? 22:40​ Is onze maatschappij niet te versplinterd om nog te spreken van gedeelde waarden? 25:23​ Hoe kan een bestuurder werken aan zijn of haar gezag? 27:40​ Is het gebrek aan gezag te verklaren vanuit een gebrek aan vertrouwen? -- De Nieuwe Wereld TV is een platform dat mensen uit verschillende disciplines bij elkaar brengt om na te denken over grote veranderingen die op komst zijn door een combinatie van snelle technologische ontwikkelingen en globalisering. Het is een initiatief van journalist Paul van Liempt, filosoof Ad Verbrugge en David van Overbeek De Nieuwe Wereld TV wordt gemaakt in samenwerking met Centrum Ethos aan de VU en Filosofische School Nederland. Volg ons!

Website: https://www.denieuwewereld.tv​​​​​​​

Twitter: https://twitter.com/De_NieuweWereld​​​​ Wil je ons steunen. Dat kan hier: https://www.whydonate.nl/donate/denie​​​...

De Nieuwe Wereld