Marlies Dekkers in gesprek met filosoof en wiskundige Emanuel Rutten over de eerste coronatoespraak van Rutte.
27-10-2020
“Dit is een goed voorbeeld van een speech die echt heel doordacht is, maar die in het uitspreken toch naturel overkomt."
In zijn werk verbindt filosoof Rutten taal, denken en werkelijkheid met elkaar. Dat heeft het onder andere bij de kracht van de retorica gebracht. Hij legt uit wat deze discipline precies inhoudt. “Retorica is van oudsher een kunst. Een woordkunst. [..] Je zou kunnen zeggen dat het gaat om goed en overtuigend spreken voor een publiek.” Vaak wordt retorica gezien als een trucje of mooipraterij. Volgens Rutten gaat die opvatting terug op Plato’s kritiek op deze woordkunst. “Bij Aristeles vind je dat retorica ook een goede leer kan zijn. Hij stelt dat retorica niet tegen de waarheid ingaat, maar eigenlijk in dienst staat van de waarheid.” In algemene zin draait het om effectief communiceren, iets wat zelfs in de wetenschap een grote rol speelt, zo stelt Rutten. In de retorica worden drie dimensies onderscheiden: logos, ethos en pathos. Die eerste wijst op de redenering en de logica, die tweede op het karakter en de geloofwaardigheid van de spreker, en die laatste op het gevoel of de stemming waarin men verkeert. Volgens Rutten moet zelfs de onderbuik meedoen: “Je moet als orator zorgen dat je publiek in een bepaalde stemming wordt gebracht waarin jouw boodschap kan landen.” Rutten vertelt over de grote oratoren, zoals Cicero uit de oudheid, Churchill in de 20e-eeuw en Obama in onze tijd. In het tweede deel van het gesprek staat de eerste coronatoespraak van Rutte uit het Torentje centraal. Rutten analyseert dit fragment stap voor stap. “Hij begint niet met een verhaal wat de regering gaat doen, hij verplaatst zich helemaal in het publiek.” Zo maakt hij verbinding met het publiek en voelt de kijker zich aangesproken. Rutten roemt Ruttes concrete en aanschouwelijke taalgebruik en de beweging die hij gebruikt in uitdrukking als ‘de ontwikkelingen volgen elkaar in razend tempo op. Zowel het ethos-, pathos- en logoselement komt goed uit de verf. Rutten: “Dit is een goed voorbeeld van een speech die echt heel doordacht is, maar die in het uitspreken toch naturel overkomt." -- 0:14 Introductie Emanuel Rutten 1:58 Wat is retorica? 5:50 “Ik ben van mening dat je een rhetorics of science hebt” 7:30 Kun je toelichten wat je bedoelt als je zegt dat er een verschil is tussen bewijzen en overtuigen? 8:47 Wat zijn ‘ethos’ en ‘pathos’? 12:15 Over hoe Aristoteles de emotie ‘medeleven’ omschrijft 21:53 Wie vind jij een leider die het retorische spreken goed beheerst? 22:55 Eerste deel coronatoespraak Rutte: “We voelen ons aangesproken” 27:18 Tweede deel coronatoespraak Rutte: “Het komt heel naturel over” 34:37 Derde deel coronatoespraak Rutte: “Nu zet hij voor het eerst echt de logos in” -De Nieuwe Wereld
De Nieuwe Wereld TV is een platform dat mensen uit verschillende disciplines bij elkaar brengt om na te denken over grote veranderingen die op komst zijn door een combinatie van snelle technologische ontwikkelingen en globalisering. Het is een initiatief van journalist Paul van Liempt, filosoof Ad Verbrugge en David van Overbeek
0 reacties :
Een reactie posten