Datacenters verbruiken veel minder stroom dan ze contractueel hebben vastgelegd.
26-6-2020
In het kort
Datacenters verbruiken veel minder stroom dan ze
contractueel hebben vastgelegd.
Andere stroomverbruikers maken aanspraak op die
capaciteit en krijgen van de rechter gelijk.
Netbeheerders denken dat het beter is als
datacenters zich alleen nog op speciaal aangewezen gebieden vestigen.
Datacenters leggen een groot beslag op het
elektriciteitsnetwerk, maar gebruiken lang niet alle aangekochte ruimte. Andere
stroomverbruikers, die zelf willen uitbreiden of zich willen vestigen, zijn
hiervan de dupe omdat voor hen geen plek op het net zou zijn. Ook noopt het de
netbeheerder tot kostbare uitbreiding van het energienet op verschillende
plekken.
Met de groei van het internet nam het aantal
datacenters en hun omvang de laatste jaren in rap tempo toe. 'Maar hun
stroomverbruik per vierkante meter is met geen andere sector te vergelijken',
zegt Roelof Potters, die bij Liander verantwoordelijk is voor het
datacenterbeleid. Een middelgroot datacenter verbruikt bijvoorbeeld evenveel
stroom als de hele gemeente Diemen.
De hoeveelheid stroom die datacenters contractueel
hebben afgenomen ligt nog veel hoger. In de praktijk gebruiken
datacenters rond Amsterdam op piekmomenten nu zo'n 44% van de stroomcapaciteit
die ze hebben aangevraagd, bevestigt Potters. Volgens de netbeheerder - die
ongeveer een derde van het stroomnet van Nederland beheert - zal het nog jaren
duren voor nieuwere datacenters op 90% van het door hen vastgelegde stroomgebruik
zitten.
'Nee'
Intussen krijgen andere gebruikers die een grotere
aansluiting willen vaker 'nee' te horen van de netbeheerders omdat het
stroomnet vol zou zitten. Dat brengt netbeheerders in een lastig parket. Een
tomatenkweker uit Haarlemmermeer stapte vorig jaar naar de rechter en kreeg,
ook in hoger beroep eerder dit jaar, gelijk: dat er veel stroom is
gecontracteerd, betekent volgens de rechters niet dat het stroomnet ook
daadwerkelijk vol is.
Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden oordeelde in
februari dat de netbeheerders daadwerkelijk beschikbare ruimte op het net
moeten verdelen, en niet de gecontracteerde ruimte. De uitspraken zijn volgens
Liander in potentie 'vergaand' en 'een bedreiging voor de leveringszekerheid
voor bedrijven en daarmee een bedreiging voor het investeringsklimaat en de
economie.' Het bedrijf heeft de zaak voor de Hoge Raad gebracht, die deze nu in
behandeling heeft.
‘De stroomwet is niet meer bij de tijd, de
capaciteit is al jaren niet uitgebreid en nutsbedrijven en gemeentes steggelen
over de ruimte. Alle afnemers van stroom hebben hier last van’ -
Stijn Grove, Dutch Datacenter Association
Datacenters benadrukken dat netbeheerders de
elektriciteit moeten leveren die zij hebben beloofd. 'Voor ons geldt: contract
is contract', zegt Stijn Grove, directeur van brancheorganisatie Dutch
Datacenter Association. 'De stroomwet is niet meer van deze tijd, de capaciteit
is al jaren onvoldoende uitgebreid en nutsbedrijven en gemeentes steggelen over
de ruimte. Alle afnemers van stroom hebben hier last van.'
De centra voelen zich in een hoek gedrukt om hun
verbruik, terwijl zij digitalisering mogelijk maken: ja, ze gebruiken veel
stroom, maar ze zijn vrijwel volledig elektrisch, terwijl veel andere sectoren
ook direct CO₂ uitstoten, is hun reactie.
Anticiperen
Dat datacenters op toekomstige groei anticiperen
is te begrijpen: de afgelopen jaren nam hun stroomverbruik per vierkante meter
fors toe. Apparaten worden compacter en de rekencapaciteit groeide de afgelopen
jaren snel. Gebruikte een rack – rek met servers – enkele jaren geleden nog
ongeveer 1 kW, inmiddels gebruikt dezelfde eenheid ruimte met servers al snel
3,5 kW.
Met de komst van machine learning (algoritmen en
technieken waarmee computers kunnen leren) en 5G zal het stroomverbruik
mogelijk verder toenemen. Het verbruik van een rack vol met rekenkasten voor
machine learning kan oplopen tot 50 kW.
Tegelijkertijd zijn er technologieën in
ontwikkeling die het stroomverbruik van een server drastisch omlaag beloven te
brengen, zoals fotonica. Ook wordt servercapaciteit vaker automatisch op- of
afgeschaald, naar mate de vraag groeit of krimpt. Of datacenters hun volledige
vastgelegde capaciteit ooit gaan gebruiken is de vraag. Het zou kunnen, maar
het hoeft niet.
Overcapaciteit is nodig
Ook een huishouden of fabriek verbruikt meestal
veel minder stroom dan volgens het contract geleverd kan worden. Maar daar gaat
het meer om pieken, bijvoorbeeld in een huis de wasmachine en droger tegelijk
aanstaat.
Bij datacenters gaat het vooral om groei voor de
toekomst. Daarnaast zijn het zulke energieslurpers dat het reserveren van
overcapaciteit meteen een beslag legt op het net. Liander en Tennet, de
beheerder van het hoogspanningsnetwerk, denken dat het beter is als datacenters
zoveel mogelijk worden gevestigd op een speciaal aan te leggen bedrijventerrein
met aparte stroomvoorziening. De bedrijven zouden bijvoorbeeld een enorm
stekkerblok in de buurt van Almere kunnen aanleggen.
Dat vergt een investering van ruim €100 mln. De netbeheerders willen dan ook dat de landelijke en regionale overheden gaan sturen waar wel en geen datacenter mag komen. 'Die moeten aan de datacentra duidelijk maken: dit is de place to be en jullie mogen niet zomaar meer vestigen op een willekeurig bedrijventerrein.' Ook datacenters voelen hier wel wat voor, maar landelijke regie ontbreekt vooralsnog.
FD
0 reacties :
Een reactie posten