De zondagse beschouwing van Jan van Friesland.

Net als de ridders van de Ronde Tafel die hun zwaarden op tafel legden – een symbool van eendracht en het neerleggen van wapens voor overleg – bespraken partijleiders van D66, CDA, VVD, JA 21 en GL-PvdA hun partijbelangen en blokkades op vrijdag aan de ronde tafel bij Sybrand Buma. De Friese notabele drong aan op compromissen maar zijn ridders blijven verdeeld door blokkades over en weer. Geen wonder dat de karakteristieke Buma met zijn theatrale hoofd soms als Sean Connery in de camera kijkt en lijkt te declameren:

‘This is the heart of Camelot, not these stones, not these timbers, these palaces and towers. Burn them all and Camelot lives on, because it lives in us. Camelot is a belief that we hold in our hearts.’

Maar is er nog wel liefde voor ons land, zoals de kloeke Koning Arthur door zijn aderen voelde stromen? De formatie zit door onzinnig wapengekletter muurvast.

De D66 winst is, democratisch gewogen, bijna verwaarloosbaar. Dat dwingt tot politiek realisme.

De beweging moet gewoon van D66 komen: de partij zou inmiddels het besef moeten hebben dat men met een uiterst minieme meerderheid qua zetelwinst als ‘kleinst mogelijke grootste politieke partij’ aan zet is. Daar past grote bescheidenheid bij jegens alle burgers die naar de stembus zijn gegaan, maar ook ten aanzien van alle burgers die thuis zijn gebleven: niet stemmen is een goed recht in Nederland.

AI: inclusief de circa 2,95 miljoen niet-stemmers (21,7% van kiesgerechtigden) hebben ongeveer 11,79 miljoen Nederlanders niet op D66 gestemd. Zo’n sommetje kun je van alle partijen maken maar bij D’66 zou Jetten met deze cijfers er premier mee kunnen worden.


De D66 winst is, democratisch gewogen, bijna verwaarloosbaar. Dat dwingt tot politiek realisme. Maar Jetten lijkt zichzelf ook klem te zetten met al te grote woorden over 10 steden die overal zomaar uit poelen, meren en beemden zouden oprijzen en door een niet in te tomen gedram over de energietransitie. Een zorgwekkend wetenschappelijk onderzoek dat deze week verscheen over Jetten’s gepropageerde windenergie op zee, meldt:

‘Toen we dit onderzoek twee jaar geleden begonnen, waren de Nederlandse doelen al over-optimistisch; sindsdien zijn de beleidsaannames alleen maar verder afgedreven van de fysische realiteit, wat de risico’s van te veel beloven en te weinig leveren vergroot.’

Er spelen bij de onderhandelingen vele dossiers en belangen, maar de overdreven klimaatambities van Jetten in de formatie en het oneigenlijk grote toegedichte electorale gewicht van D66, zal een stabiele coalitie in gevaar brengen. Jetten zal meer respect moeten hebben voor andere partijen en hun electoraten.

Sean Connery als King Arthur:

‘I take the good with the bad, together. I can’t love people in slices.’

***

Voor het zorgwekkende onderzoek over windenergie, zie hier.

***

Ook van deze auteur:

Te bestellen bij uitgeverij Aspekt.

***