De VVD is al jaren verdwaald.
De VVD staat op het punt zichzelf overbodig te maken
Mark Thiessen
De VVD is al jaren verdwaald. De problemen begonnen niet bij Dilan Yeşilgöz, maar al in de Rutte-jaren. Elke machtspartij loopt vroeg of laat leeg: hoe langer je regeert, hoe meer ideeën, inhoud en principes er verdwijnen. Houd je te lang vast aan de macht en de kiezersgunst, dan resteert een lege huls.
Juist door de angst om kiezers te verliezen, staat de VVD momenteel in een electoraal niemandsland. De partij jaagt op een groep zeer rechtse kiezers, voor wie ze nooit rechts genoeg zal zijn. Voor de centrum-rechtse partijen is ze juist te ver opgeschoven naar de antidemocraten.
Die worsteling zie je terug in vrijwel alles wat de VVD doet. Ze kiest geen kant in de belangrijkste politieke strijd van onze tijd, die tussen democraten en antidemocraten. Voor een liberale partij is dat vreemd.
VVD nam afscheid van haar rollen
Afgelopen decennia vervulde de VVD belangrijke rollen. Als betrouwbare bestuurderspartij waarop je altijd een beroep kon doen, als rechtsbuiten van het traditionele bestel, en als poortwachter die bepaalde of radicaal-rechts toegang kreeg tot de macht. Voor dat laatste was de VVD altijd al cruciaal.
Met haar deelname aan het rechts-populistische kabinet-Schoof nam de VVD afscheid van die drie rollen. En daarmee van haar plek in het bestel. Bewaakte ze eens de poort tegen radicaal-rechts, in 2023 dacht ze kiezers te winnen door de brug te worden tussen de radicalen en het midden.
Dat pakte net zo uit als bij centrum-rechtse partijen in het buitenland, die dezelfde strategie hanteerden en zich daardoor overbodig maakten. Radicaal-rechts werd genormaliseerd, stromen rechtse kiezers trokken weg, naar de flank.
VVD vaart telkens op en neer
De VVD staat op het punt zichzelf overbodig te maken. Ze is geen poortwachter meer en evenmin een brug, maar een pontje dat op en neer vaart tussen twee dominante blokken: de democraten aan de ene kant en de radicaal-rechtse populisten aan de andere.
Het pontje vaart op en neer, op zoek naar passagiers. Het meert de laatste tijd iets te vaak aan in de verkeerde haven. Maar schrikt dan weer en vaart terug. Steeds heen en weer. Zonder echte thuishaven.
Het is te simpel om de schuld van de neergang van de VVD te leggen bij één persoon. Velen zijn verantwoordelijk: leiders, politici, bestuurders en ook leden zoals ik, die zich te weinig uitspraken en de kans tot bijsturen lieten lopen.
De zaden voor de problemen bij de VVD zijn al jaren geleden geplant. En wanneer niet wordt ingezien wat het ware probleem is, duren de problemen voort, zelfs na een eventuele leiderschapswissel.
Te weinig principes, te veel politiek
Ik zag een glimp van hoop in WNL-radioprogramma De Haagse Lobby, waarin Martijn de Greve Yeşilgöz interviewde. Ze mocht een boek aandragen om te bespreken en koos Marcus Aurelius’ Meditaties. Een mooie keuze. De grote Romeinse keizer en stoïsch filosoof verhaalt over vergankelijkheid en acceptatie.
En over het inrichten van je leven, en daarmee je politiek, op grond van stevige principes. Wie kiest op basis van principes, krijgt houvast en focus. Verplicht leesmateriaal voor politici in de zwalkende democratieën van de jaren twintig.
Ondanks Marcus Aurelius verloor de VVD in rap tempo haar ideologische uitgangspunten en daarmee haar houvast. Soms werd er nog een beroep op gedaan, maar net zo snel werden ze weer vergeten. En een partij die haar principes vergeet, houdt enkel nog politiek over. Dat is, na al die geplante zaden, het echte probleem: te weinig principes, te veel politiek.
Tijd voor ideologisch onderhoud
Dat leidt tot permanente inconsistentie, zagen we afgelopen tijd bij de VVD. Bij het weer uitsluiten van de PVV, maar enkel op praktische gronden. Bij de motie om Antifa te verbieden. Bij de verschillende reacties op het extreem-rechtse geweld in Den Haag. Bij het wel of niet uitsluiten van GroenLinks-PvdA. Eerst het één zeggen, dan schrikken en toch het ander zeggen: het pontje dat op en neer vaart. Geen kompas en geen richting.
Het is tijd voor ideologisch onderhoud. De enige manier om overbodigheid te voorkomen is, gek genoeg, verlies te accepteren en de bronnen te verversen. Marcus Aurelius biedt houvast. Hij zegt dat handelingen nooit zonder doel of principe mogen zijn. Ze moeten worden verricht ‘met een stevige en opgewekte houding en behoud van onafhankelijkheid’.
Dat zal liberalen aanspreken. En kiezers. Onze democratie heeft een sterke liberale VVD nodig. Tijd dat het pontje terugvaart naar zijn democratische thuishaven.
Elsevier
2 reacties :
Vvd is een eurofiele kartelpartij, massamigratie, oorlog, defensie, klimaat en de financiën, de vvd is de verraders partij zij dienen het volk niet.
Nu in verkiezingstijd begeven ze zich in het midden in de hoop dat ze links of rechts onmisbaar zijn en in de coalitie worden opgenomen.
Ook cda is volledig een eurofiele kartelpartij bij uitstek.
Bontebal is een linkse rakkers en de vvd vreet van twee walletjes
https://www.reneweuropegroup.eu/our-parties
VVD en D66 zijn gewoon hetzelfde hoor. Ik heb al veel langer geen enkele illusie over democratie, het is namelijk morsdood. Maar ja ik ben een wappie.
Een reactie posten