....de lelieteler kan er niet op vertrouwen dat de middelen die hij wil gebruiken geen gevaar voor de gezondheid opleveren, aldus de rechter.
23-7-2025
Rechter verbiedt gewasbescherming bij lelieteelt
Het gerechtshof in Den Bosch vindt dat een lelieteler in Maasbree geen gewasbeschermingsmiddelen mag gebruiken tot en met 2028. De rechter zegt dat de teler moet afzien van het gebruik van middelen, die mogelijk gevaar opleveren voor de gezondheid.
Als de teler toch gewasbeschermingsmiddelen gaat gebruiken, is er sprake van een onrechtmatige daad, vindt het hof. Daar wijkt de hogere rechter af van het eerdere oordeel van de rechtbank Limburg, die een verbod instelde op grond van het voorzorgsbeginsel.
Het gaat om een perceel van 6 hectare in Maasbree in de nabijheid van een woonwijk. Een aantal omwonenden woont op 10 tot 30 meter afstand van de akker, de anderen wonen iets verderop. In de woonwijk wonen 25 kinderen, van wie 7 op zeer korte afstand van de akker.
Vertrouwen op toetsingsinstanties
De rechter vindt dat omwonenden in principe moeten kunnen vertrouwen op Europese en nationale toelatingsinstanties. Maar in dit geval is er sprake van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen die mogelijk zenuwziektes als de ziekte van Parkinson kunnen veroorzaken. De toelatingsinstanties hebben daar volgens de rechter niet of onvoldoende naar gekeken.
De rechtbank in Limburg had in eerste instantie (mei vorig jaar) al een verbod opgelegd voor onbepaalde tijd voor het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen voor de teelt van lelies op het perceel.
Het hof stelt dat de zorgvuldigheidsnorm in elk geval geldt voor teelten op minder dan 250 meter van omwonenden. Emeritus hoogleraar toxicologie Martin van den Berg concludeert dat ook in zijn evaluatie van wetenschappelijke literatuur: “Er zijn terecht zorgen over de gezondheidseffecten van bestrijdingsmiddelen voor omwonenden van landbouwgebieden binnen een straal van 250 meter.” Van den Berg stelt dat de primaire zorg ligt bij blootstelling van kinderen en zwangere vrouwen.
Schadelijke effecten op lange termijn
Ad Ragas, hoogleraar Humane en Ecologische Risicobeoordeling van Chemische Stoffen aan de Radboud Universiteit in Nijmegen, zegt dat ‘onomstotelijk vaststaat’ dat de teelt van lelies in Maasbree met gebruikmaking van de daarbij horende gewasbeschermingsmiddelen ‘op lange termijn bij direct omwonenden tot schadelijke effecten leiden’.
Ook deskundigen van de Vrije Universiteit en van University College Roosevelt onderschrijven de oordelen van Van den Berg en Ragas.
Het Ctgb en de Europese voedselveiligheidsautoriteit Efsa hebben bevestigd dat er geen onderzoek is gedaan naar neurodegeneratieve ziektes bij de toegelaten werkzame stoffen en ook niet of de blootstelling aan een combinatie van gewasbeschermingsmiddelen een verhoogd risico oplevert. Daarmee in het achterhoofd kan de lelieteler er niet op vertrouwen dat de middelen die hij wil gebruiken geen gevaar voor de gezondheid opleveren, aldus de rechter.
De Boerderij
0 reacties :
Een reactie posten