­

De wind wordt duur betaald: Kabinet snoeit flink in plannen voor windenergie op de Noordzee

 Eerdere doelen voor windenergie op zee zijn niet realistisch meer,...


18-7-2025


De wind wordt duur betaald: Kabinet snoeit flink in plannen voor windenergie op de Noordzee


Van een onzer correspondenten.

Het demissionaire kabinet wil de komende vijftien jaar fors minder windmolens laten bouwen op de Noordzee dan gepland. Eerdere doelen voor windenergie op zee zijn niet realistisch meer, zo schrijft de NOS. Zo neemt het gebruik van groene stroom minder snel toe dan verwacht, schrijft demissionair minister Hermans van Groene Groei en Klimaat (VVD) in een Kamerbrief.

Duurzaamheidsoptimisme in mineur: industrie wil maar niet snel groen worden.

Voornaamste oorzaak is dat de verduurzaming van de industrie moeizaam verloopt en fabrieken dus langer gebruik moeten maken van fossiele brandstoffen als olie, aardgas en steenkool.

Het besluit komt niet uit de lucht vallen. In mei stelde Hermans veilingen voor twee kavels van windparken uit. Van diverse kanten werd toen al gewaarschuwd dat het doel niet haalbaar leek. De problemen spelen ook buiten ons land. België, Denemarken en het Verenigd Koninkrijk lukte het recent niet om bedrijven te vinden die de windparken willen bouwen.

Volgens de streefdoelen van het kabinet moeten er in 2040 windmolens met een totaal vermogen van 50 gigawatt op de Noordzee staan. Nu staat er 4,7 gigawatt, wat in een gemiddeld jaar ongeveer een zesde van de Nederlandse stroombehoefte oplevert. Wel zijn er nog windparken in aanbouw die de komende jaren stroom gaan leveren.

Juichende energiesector inmiddels slachtoffer van kip-en-ei-probleem.

Hermans stelt het doel flink naar beneden bij. Zij wil dat er in 2040 minimaal 30 gigawatt aan windmolens op de Noordzee is gebouwd. Om deze parken aan te sluiten op het stroomnet laat het kabinet sowieso benodigde stroomkabels aanleggen. Het totale vermogen aan windenergie kan nog oplopen naar 40 gigawatt. Daarbij wordt stapsgewijs bekeken of de kostbare infrastructuur, zoals kabels en ‘stopcontacten’ op zee, wordt aangelegd om die parken aan te sluiten op het stroomnet.

Naar verwachting gaat Nederland de komende jaren meer groene stroom gebruiken. Zo schakelen fabrieken over van aardgas op stroom, verwarmen meer mensen hun huizen met warmtepompen en rijden ze vaker elektrisch. Maar die veranderingen gaan minder snel dan verwacht, zeker de verduurzaming van de industrie. Daardoor blijft de verwachte vraag naar groene stroom achter en zijn niet alle windmolens al zo snel nodig, stelt Hermans.

Groene waterstof blijft ook sukkelen.

Bovendien was het plan dat veel stroom van de Noordzee zou worden gebruikt om waterstof te maken. Bij het verbranden van die – met groene stroom gemaakte – waterstof komen geen broeikasgassen vrij die de planeet opwarmen. Zo kan ook zware industrie verduurzamen terwijl hun fabrieken niet kunnen draaien op groene stroom.

Maar ook de vraag naar die groene waterstof, net als de groene stroom, stijgt minder dan gedacht. Dat komt voor een belangrijk deel door moeizaam verlopende verduurzaming van de industrie. Die kampt met obstakels als hoge energieprijzen, hevige internationale concurrentie en een overvol stroomnet.

‘Erg jammer dat de energietransitie in de industrie zo stagneert’ zegt Olof van der Gaag, voorzitter van de NVDE, de belangenvereniging van de duurzame energiesector. ‘Op die manier blijft de Nederlandse industrie afhankelijk van fossiele energie uit het buitenland en komt er heel veel vervuiling uit de schoorsteen. Daar willen we juist vanaf. Er zit een kip-en-ei-probleem in de energietransitie, want iemand moet de eerste stap zetten. De overheid kan die situatie het beste doorbreken.’

Niet alleen de vraag naar groene stroom en waterstof valt tegen. Ook de markt voor wind op zee is minder gunstig. Bouwers en uitbaters zeggen al langer dat het door gestegen kosten minder aantrekkelijk is om windparken te bouwen. Vooral bouwmaterialen zijn duurder en ook de rente is hoger dan een aantal jaren geleden.

Onlangs nog waarschuwden 21 bedrijven en organisaties dat de bouw van windparken dreigt stil te vallen. Volgens de sector zijn subsidies nodig om dit te voorkomen. Afgelopen jaren kon wind op zee wel uit zonder subsidie, al ging er toen ook publiek geld naar de aanleg van kabels om de stroom aan land te brengen.

Moet belastingbetaler weer het risico nemen bij al te groene investeringen?

Als oplossing zou de overheid garant kunnen staan voor een stabiele prijs. In dat geval betaalt de overheid bedrijven als de prijzen laag zijn en krijgt die bij hoge prijzen juist geld van bedrijven. Hierdoor lopen energiebedrijven minder risico. Het kabinet kwam maandag al met een plan voor zo’n subsidie voor windmolens en zonneparken op land.

Na de zomer komt het demissionaire kabinet met een actieplan voor wind op zee. Dan wordt duidelijk of het kabinet ook zo’n regeling, of een andere subsidie, voor die windmolens wil.

Volgens minister Hermans blijft Nederland op de lange termijn werk maken van verduurzaming, maar dat ‘moet plaatsvinden binnen de grenzen van wat technisch, economisch en maatschappelijk haalbaar is’. Het demissionaire kabinet houdt wel vast aan het streven om eind 2032 voor 21 gigawatt aan windmolens op de Noordzee te hebben.

***

Bronnen hier en hier.

***




1 reacties :

Anoniem zei

Het kabinet, bij monde van zwakzinnige Sophietje VVD, wil wel een groot zonnepanelen park op de Noordzee aanleggen. De bedenkers van dit plan kunnen beter eens bij windkracht 10 in een bootje op de Noordzee gaan varen. pas dan zullen die zwakzinnigen beseffen dat een zonnepanelen park op de Noordzee zal leiden tot een ecologische ramp van ongekende proporties.

Een reactie posten