Mocht blijken dat er een verhoogd risico op kanker bestaat voor mens en dier, dan moet de toelating van glyfosaat met onmiddellijke ingang worden ingetrokken.

12-6-2025

Stop meteen met glyfosaat als resultaten van kankeronderzoek kloppen, zegt LTO

Boerenorganisatie LTO dringt aan op een snelle beoordeling van een nieuwe studie die aantoont dat onkruidverdelger glyfosaat kanker veroorzaakt bij ratten. Veel boeren gebruiken glyfosaat.

Onno Havermans

verslaggever natuur en landschap

12 juni 2025, 15:20

Mocht blijken dat er een verhoogd risico op kanker bestaat voor mens en dier, dan moet de toelating van glyfosaat met onmiddellijke ingang worden ingetrokken. Boerenorganisatie LTO schrijft dat in reactie op de publicatie van een internationaal onderzoek dat ‘een harde relatie aantoont’ tussen glyfosaat en het ontstaan van kanker bij proefdieren.

LTO wijst erop dat boeren en tuinders werken met bestrijdingsmiddelen die ‘na zware Europese en Nederlandse toetsing’ veilig zijn verklaard op voorwaarde dat ze verantwoord worden gebruikt. Die toetsing wordt uitgevoerd door de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid Efsa en het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen (Ctgb) en biociden. LTO vraagt beide organisaties met ‘de hoogste prioriteit’ de nieuwe studie te beoordelen.

Europese en Amerikaanse wetenschappers deden in dat onderzoek jarenlang proeven met duizend ratten, die in groepjes werden blootgesteld aan verschillende hoeveelheden glyfosaat. Telkens kregen enkele dieren leukemie of een andere vorm van kanker, terwijl dat bij de controlegroep niet gebeurde. Als de resultaten kloppen, dan is het voor LTO ‘zonneklaar’ dat glyfosaat niet meer kan worden gebruikt.

Baanbrekend en zorgwekkend

Nederlandse wetenschappers die niet bij dit onderzoek waren betrokken, omschrijven de studie als grondig en noemen de resultaten baanbrekend en zorgwekkend. Wetenschappers uiten al langer twijfels over onkruidverdelger glyfosaat, maar dat het middel kankerverwekkend is, of de ziekte van Parkinson veroorzaakt, is nooit direct vastgesteld.

De bescherming van de volksgezondheid en het voorkomen van menselijk leed staat voorop, stelt LTO. Anderzijds moeten er volgens de organisatie geen overhaaste conclusies worden getrokken die vooruitlopen op het oordeel van Efsa en Ctgb over de nieuwe studie. Veel boeren spuiten glyfosaat om de akkers na de winter weer klaar te maken voor nieuwe gewassen; door het afsterven van gras of zogeheten vanggewassen kleuren de velden geel.

Het Ctgb laat desgevraagd weten dat het enkele weken kan duren voordat de resultaten en methode van deze studie zijn bestudeerd. Het zal zijn bevindingen in het openbaar rapporteren aan het ministerie van LVVN. De toelating van glyfosaat is onlangs voor tien jaar verlengd.

Verbod is lastig uitvoerbaar

De Ctgb-woordvoerder wijst erop dat dit geen Nederlands, maar een Europees besluit is. Mocht blijken dat de onderzoeksresultaten juist zijn, en glyfosaat kankerverwekkend is, dan moet in eerste instantie dus de Europese Commissie in actie komen. Nederland bepaalt wel zelf of een toegelaten middel daadwerkelijk mag worden gebruikt, maar een verbod is lastig uitvoerbaar als het middel als veilig te boek staat.

Het Ctgb kwam onlangs terug op een methode waarin het risico op kanker bij gebruik van pesticiden volgens wetenschappers verkeerd werd ingeschat. Ook daarbij ging het mede om glyfosaat. Het Ctgb achtte een herbeoordeling van pesticiden die met deze methode waren getest echter niet nodig.

TROUW