'Najaarsnota van kabinet rammelt aan alle kanten'

Datum:
  • vrijdag 5 januari 2024
  • in
  • Categorie:
  • Al met al wordt dus de indruk gewekt dat de overheid goed met de financiën is omgegaan en de belastingbetaler hiervan profiteert. 

     




    'Najaarsnota van kabinet rammelt aan alle kanten'

    ERIC YPMA 4-1-2024


    Als vaste prik verdiept Eric Ypma zich in de overheidsfinanciën. Hij doorploegt rijksbegrotingen en halfjaarlijkse nota's met maar één vraag: wat gebeurt er met ons belastinggeld? Ditmaal laat hij zijn licht schijnen op de najaarsnota, die eind november verscheen.


    Dit nieuwsbericht verscheen op 24 november 2023, Volgens het begeleidend schrijven bij de Najaarsnota van 2023 gaan veel ministeries minder geld uitgeven dan begroot, in totaal 4,5 miljard euro (4.500 miljoen). Maar er zou ook 4,3 miljard minder binnengekomen zijn, mede door de tegenvallende economische groei in het 3e kwartaal van 2023, wat een daling betekende van de belasting- en premieontvangsten.

    Volgens (de inmiddels voormalige) minister Kaag is de Najaarsnota 2023 vooral technisch (daar is geen woord van gelogen) met de nadruk op onderuitputting (besparing van overheidsuitgaven) en daar lijkt vooral naar toegerekend te zijn in de Najaarsnota 2023. 

    De Najaarsnota, van 24 november 2023,  is cijfermatig vergeleken met de laatste prognose over 2023, vermeld in de Miljoenennota van 2024 op 19 september 2023.  Dus in september 2023 werden de uitgaven nog geschat op 388,3 miljard en binnen een tijdsbestek van 2 maanden naar teruggebracht naar 383,8 miljard. 

    Het valt bijna niet te verklaren dat in een tijdsbestek van 2 maanden 4,5 miljard euro bespaard kan worden. De 4,5 miljard besparing bestaat uit 3,8 miljard minder uitgegeven en een verdere verwachte besparing van 0,7 miljard, in totaal 4,5 miljard. Het resultaat is een  soort van hoerastemming, kijk ons (overheid)  eens goed bezig zijn, een boodschap die ook naar de pers werd gecommuniceerd en gretig werd overgenomen.

    De besparing van 4,5 miljard bestaat uit 2,5 miljard die de departementen minder hebben uitgegeven en een mix van besparingen ten bedrage van 1,3 miljard. In deze mix van besparingen ontbreekt voor een bedrag van 0,4 miljard specificatie en dit lijkt het karakter te hebben op het toerekenen naar een bepaald vooraf gestelde streefbedrag.  Verder is er nog een verwachte besparing van 0,7 miljard zonder een gefundeerde onderbouwing en dus boterzacht, en vanuit een conservatieve berekeningsmethode is de meevaller:  4,5 – 0,4 -0,7 = 3,4 miljard i.p.v. 4,5 miljard. 

    Ook de inkomsten zijn tegengevallen met 4,3 miljard. Slecht nieuws voor de overheid, goed nieuws voor de burgers en bedrijven, die hebben dus minder belasting, accijnzen en heffing betaald. Al met al wordt dus de indruk gewekt dat de overheid goed met de financiën is omgegaan en de belastingbetaler hiervan profiteert. 

    De Najaarsnota 2023 versus de Rijksbegroting 2023
    Het wordt een ander verhaal als we de cijfers uit de Najaarsnota 2023 vergelijken met de Rijksbegroting 2023 zoals die op Prinsjesdag in september 2022 werd gepresenteerd, met een negatief saldo (tekort) van 23,5 miljard  (zonder de rentelasten). De inkomsten werden begroot op 366,5 miljard en de uitgaven op 390 miljard (zonder rentelasten). 

    Wat blijkt nu uit deze vergelijking: de overheid heeft over het hele jaar weliswaar minder uitgegeven, zelfs 5,5 miljard minder, maar heeft ook veel meer inkomsten (belastingen, accijnzen, heffingen) gehad: nl. 15,6 miljard dus een lastenverzwaring voor de belastingbetalers. Met name het surplus aan inkomen heeft bijgedragen om het tekort van de Rijksbegroting van 23,5 (zonder rentelasten) miljard naar 2,4 miljard terug te dringen.

    Dit staat dus in schril contrast met de eerder berichtgeving dat er 4,3 minder is binnengekomen. In dit geval lijkt het citaat van de Vlaamse schrijver Marnix Gijsen (1899-1984) toepasselijk: “Men kondigt nooit verhogingen van belastingen aan, wel aanpassingen.”

    Dat klinkt en leest weer heel anders dan dat de overheid zich op de borst slaat voor minder uitgaven en minder (belasting)inkomsten dan begroot. “Het eerlijke verhaal” is, maar dan niet door onze inmiddels vertrokken minister van Financiën, maar door de 40ste president van de VS, Ronald Reagan: “De belastingbetaler is iemand die werkt voor de overheid zonder examen te moeten doen.”

    NieuwRechts

    0 reacties :

    Een reactie posten