Gas is goed voor ongeveer een kwart van het energieverbruik in de Europese Unie.
7-4-2022
Kan Europa zonder Russisch gas?
Auteurs: Samuel Furfari en Alain Préat (België).
De Verenigde Staten zijn al enkele jaren zelfvoorzienend in hun energieproductie, voornamelijk dankzij schaliegas, dat 15 keer minder kost dan in de Europese Unie (EU), geproduceerd in zeer kleine hoeveelheden. Rusland heeft bijna 200 miljard m³ en beschikt daarmee over ’s werelds grootste bewezen aardgasreserve (20%), nog vóór Iran en Qatar, en is het ook ’s werelds grootste gasexporteur. (Zie hier)
De Verenigde Staten, netto-importeurs van gas in 2016, zijn in een paar jaar tijd uitgegroeid tot een van de belangrijkste wereldwijde LNG-exporteurs. In 2021 exporteerden de Verenigde Staten 100 miljard m³ (Gm³) LNG (= Liquefied Natural Gas, in vloeibare vorm per schip vervoerd bij een temperatuur van -161°C). Ook Gazprom exporteert LNG.
Aandeel van de aardgasinvoer van de EU, 2021
Bron: Europese Commissie.
Momenteel produceert Gazprom ongeveer 550 Gm³ gas per jaar, aangevuld met 100 Gm³ geproduceerd door onafhankelijke Russische producenten of geïmporteerd uit Centraal-Azië, d.w.z. een totaal jaarlijks volume van meer dan 650 Gm³. Bijna tweederde is bestemd voor binnenlandse consumptie, terwijl 75 Gm wordt geëxporteerd naar de landen van de voormalige USSR en ongeveer 150 Gm³ naar het buitenland, voornamelijk naar de Europese Unie (hier).
De Europese Unie is voor 45,3% [1] van haar gasvoorziening afhankelijk van Rusland, 23,6% van Noorwegen en meer dan 10% van Afrika (Nigeria, Algerije, Libië), de rest komt uit de Verenigde Staten en het Midden-Oosten, met name Qatar. Het meeste Russisch gas wordt in Europa gedistribueerd via drie grote continentale gaspijpleidingen (Nord Stream 1 door de Baltische Zee, Yamal-Europa die door Wit-Rusland en Polen loopt, en Broederschap die door Oekraïne loopt. Nord Stream 1 heeft een capaciteit van 55 Gm³/ jaar verdubbeld met een vierde met dezelfde capaciteit, de Nord Stream 2 gefinancierd door Gazprom (Rusland) en Duitse bedrijven (BASF, Wintersall), en door Engie en Shell. Het was voltooid en zou aan het einde van een administratieve procedure in 2022 weer in gebruik worden genomen. Maar na de oorlog in Oekraïne besloot de Duitse regering de certificering ervan op te schorten.
Gas is goed voor ongeveer een kwart van het energieverbruik in de Europese Unie. Het wordt voornamelijk gebruikt voor huishoudelijke en industriële verwarming (70%) of om elektriciteit te produceren (30%). Hoewel sommige lidstaten van de Europese Unie zelf gas produceren, zoals Nederland of Roemenië, is deze productie te laag om in de behoeften van alle huishoudens en bedrijven op het Oude Continent te voorzien. De Europese Unie moet deze energie dus elders zoeken, en vooral in Rusland (ongeveer 150 tot 170 Gm³ afhankelijk van de strengheid van de winters).
De EU blijft verreweg de eerste exportbestemming voor Russisch gas (78 % van de export). De energiestrategie van Rusland voor de EU is voornamelijk geweest om zijn export te vergroten. Een embargo op Russisch gas aan de EU zou betekenen dat de gasinkomsten van Rusland sterk zouden dalen, aangezien al het gas dat via pijpleidingen wordt geëxporteerd, naar de EU gaat. Ze zouden alleen nog exporteren naar LNG-terminals in Azië (China, Japan, Korea en Taiwan). Aangezien de landen in het Midden-Oosten LNG-leveringscontracten hebben met Aziatische landen, is voor de Europese Unie de enige geloofwaardige vervanger LNG uit de Verenigde Staten, op voorwaarde dat de regering-Biden stopt met het lastig vallen van de producenten van schaliegas, zoals hij tijdens zijn verkiezingscampagne had beloofd .
Het zou voldoende zijn om havens te hebben die zijn uitgerust om LNG-tankers te ontvangen en om het LNG te hervergassen. In Europa zijn veel havens uitgerust (België met Zeebrugge, Nederland, Frankrijk, Spanje, Litouwen, enz.), maar vreemd genoeg heeft Duitsland, hoewel het de grootste economie van de EU is, er geen, aangezien de Duitse milieuactivisten zich hier sterk en krachtig tegen deze “veiligheidsklep” hebben verzet. Eenmaal hervergast in Europese havens, kan het gas zo nodig overal in de EU worden herverdeeld via een onderling verbonden pijpleidingennetwerk.
De wereldwijde LNG-markt was in 2020 goed voor 490 bcm, of 12,3% van het wereldwijde aardgasverbruik en 2,6% van het primaire energieverbruik. Meer dan de helft van de GLN (50,9%) wordt geëxporteerd, de rest (48,1%) wordt regionaal geleverd (interregionale gaspijpleidingen (hier).
Onderstaande grafiek laat het belang van LNG in de wereldwijde gashandel al meer dan 20 jaar zien:
0 reacties :
Een reactie posten