Nord Stream 2. Foto: NOS.










Auteur: Samuel Furfari (België).

Het Russische militaire offensief in Oekraïne heeft de energiecrisis binnen de Europese Unie bloot gelegd. Vooral Duitsland is afhankelijk van Russisch gas.

De brute en ontoelaatbare invasie van Vladimir Poetin in Oekraïne heeft de gevaarlijke energiesituatie van de EU bloot gelegd. Het was Duitsland dat ons in dit debacle sleepte, dat ons gevangenen maakte van de energie van Rusland.

Decennialang werd de EU geïndoctrineerd door Duitse milieuactivisten die nucleaire elektriciteit en fossiele brandstoffen demoniseerden. En toch hebben deze verwerpelijke energieën de Europese Raad gedwongen – in wat een vorm van vernedering moet worden genoemd – om geen sancties in te voeren tegen de energie die uit Rusland komt, die zo essentieel is voor onze economie. Ja, energie is leven. We hebben overvloedige en goedkope energie nodig, of we dat nu leuk vinden of niet.

In oktober 2000 heeft de Europese Commissie een Groenboek gepubliceerd over de continuïteit van de energievoorziening in de EU. Ze definieerde een op gezond verstand gebaseerde strategie om niet alle eieren in één mand te leggen. Ten eerste moeten de soorten gebruikte primaire energie worden gediversifieerd. Ten tweede is het verstandig om de landen waaruit deze energie wordt geïmporteerd te diversifiëren en ten derde, zelfs voor dezelfde energie en hetzelfde land, is het verstandig om de routes en middelen van levering te diversifiëren.

Vijftien jaar lang hebben deze elementaire voorzorgsmaatregelen geprevaleerd. Maar onder druk van de ideeën van de Duitse ecologen die in Brussel/Straatsburg heersen, zijn deze uitgangspunten terzijde geschoven. Duitsland – met bondskanselier Angela Merkel, bekeerd tot anti-nucleair milieuactivisme – heeft de EU opgelegd te streven naar de eliminatie van alle fossiele brandstoffen en kernenergie om alleen de hernieuwbare energiebronnen over te laten.

Hun Energiewende-strategie bestond erin de klimaatverandering tegen te gaan – vertaald: “niets anders dan hernieuwbare energie” – en niet langer de essentiële voorzieningszekerheid te waarborgen. Je zou kunnen zeggen dat als we 100% hernieuwbare energie zouden hebben, we ons geen zorgen meer zouden hoeven maken over Rusland. Alleen is deze wens om meer hernieuwbare energie te produceren niet het resultaat van de strijd tegen klimaatverandering, want deze zoektocht begon al bijna een halve eeuw geleden.

Als we er sinds de olieschokken van 1973 en 1979 in geslaagd zijn om 2,5% van de primaire energievraag te produceren uit wind- en zonne-energie, ondanks de niet aflatende steun – en aanvankelijk gerechtvaardigd door de Europese Commissie – is dat er redenen zijn van natuurkundige aard die zich niet aan de EU-richtlijnen houden. Het ontkennen van deze evidente realiteit leidde tot dit Duitse falen dat in de hele EU resoneert.

De tweede fout van Duitsland is om niet te afhankelijk te zijn van aardgas (het vertegenwoordigt slechts 25%), maar van Russisch gas. In 2019 importeerde het 84 miljard m³ (Gm³), waarvan 51 Gm³ uit Rusland. De Nord Stream 1 gaspijpleiding die niet door Oekraïne, Wit-Rusland en Polen gaat, maar door de Baltische Zee, en die sinds 2011 in bedrijf is, kan 55 Gm³ vervoeren en de nieuwe Nord Stream 2 evenveel.

Dit project is geklaard dankzij de vastberadenheid van Angela Merkel die er op 15 juli 2021 van overtuigd was dat deze infrastructuur voltooid moest worden. Het moet gezegd worden dat de SPD, die in coalitie was met mevrouw Merkel en die nu de regering leidt, altijd dicht bij de Russische energie heeft gestaan. In de tijd van kanselier Willy Brandt werd de SPD de vijfde colonne van Moskou genoemd. Bovendien bracht deze Russische romantiek ex-SPD-kanselier Gerhard Schröder ertoe om de Nord Stream 1 voor te stellen. Hij is nog steeds daarvan voorstander. Dat is de reden dat hij is genomineerd voor de raad van bestuur van Gazprom. En daarom leeft hij onder permanente bewaking.

Het land van Mecklenburg-Vorpommern, waar de twee gasleidingen eindigen in Greifswald, wordt ook bestuurd door de SPD. Natuurlijk waren de Duitse Groenen tegen deze gaspijpleiding, maar het regeerakkoord voorzag niet in het stopzetten van Russisch gas.

Maar nog vreemder voor zo’n grote economie als Duitsland is dat het geen enkele gasterminal heeft gebouwd om LNG-tankers met vloeibaar aardgas (LNG) te ontvangen. Milieuactivisten waren tegen de verschillende voorgestelde projecten, omdat ze daarin de voortzetting van de invoer van fossiele brandstoffen zagen.

Maar in 2003, toen de Verenigde Staten kampten met een tekort aan inheems aardgas – dit was voordat schaliegas werd ontwikkeld – noemde de voorzitter van de Federal Reserve, Alan Greenspan, LNG “een ultieme veiligheidsklep”. Duitsland geloofde hem niet. Ook niet in schaliegas overigens. Bijna alle maritieme lidstaten van de EU hebben een of meer LNG-terminals. Frankrijk heeft er 3, Italië ook en Spanje 7. Ook hier zien we de tegenstrijdigheid van het Amerikaanse beleid dat ernaar streeft Duitsland zijn schaliegas te laten importeren, dat we zelfs niet hebben willen onderzoeken. Maar waar zou dat gas geleverd moeten worden?

Energie is leven. Het overstijgt alle andere activiteiten. Dit is de reden waarom Europese leiders geen sancties konden opleggen tegen Russische energie (behalve een vage verwijzing naar reserveonderdelen voor olieraffinaderijen). Dan rest nog de aankondiging van Olaf Scholz om de administratieve certificeringsprocedure voor Nord Stream 2 te bevriezen. De EU is en blijft voor de levering van gas, olie, kolen en uranium nog lange tijd erg afhankelijk van Rusland. Energie-infrastructuur die jaren geleden gebouwd had moeten worden, kan niet in een paar maanden worden gerealiseerd.

Berlijn zal zich moeten neerleggen bij het opgeven van zijn groene anti-nucleaire en anti-bruinkool (zeer goedkope) ideologie. Als ze hun afhankelijkheid van Russisch gas tot een minimum willen beperken, moeten ze de elektriciteitscentrales die ze beloofden te sluiten, behouden. Ironisch genoeg is het een regering met milieuactivisten die het zal moeten doen.

België bevindt zich in dezelfde situatie, de regering – met ecologen die sinds 2003 de definitieve en onherroepelijke stopzetting van kernelektriciteit hebben opgelegd – zal logischerwijs worden gedwongen om de levensduur van bepaalde kerncentrales te verlengen.

Het wordt tijd dat de EU stopt met het volgen van de Duitse Energiewende, die eigenlijk Energieverrat zou moeten heten, want het is verraad en geen overgang. De rest van de wereld leert ons dat de toekomst ligt in overvloedige en goedkope energie, d.w.z. fossiele brandstoffen en kernenergie, terwijl concurrentie er voor zal moeten zorgen om zowel de voorzieningszekerheid als een redelijke prijs te garanderen.



In zijn boek. L’esprit des lois, schrijft Montesquieu:

“Twee naties die samen onderhandelen, maken elkaar wederzijds afhankelijk: als de een er belang bij heeft te kopen, heeft de ander er belang bij te verkopen. En alle verbintenissen zijn gebaseerd op wederzijdse behoeften”.

Deze zin is perfect van toepassing op onze energiesituatie. Energievoorzieningszekerheid is als tango, je moet twee partners zijn die elkaar waarderen. Na het uiteenvallen van de USSR – wat Poetin de grote catastrofe noemt – ondertekende de EU in 1994 het Energiehandvestverdrag met Rusland om de technologische bijdrage van de EU te verzekeren in ruil voor toegang tot Ruslands enorme koolwaterstofvoorraden.

Twee jaar lang beweren Europese parlementsleden, die geïndoctrineerd zijn door een groene ideologie dat de EU dit internationale verdrag verlaat of dat zij de wijzigingen ervan aan anderen oplegt onder het voorwendsel dat het handvest investeringen in de productie van fossiele brandstoffen en transportinfrastructuur beschermt. We hadden de in 1994 begonnen constructieve dialoog met Rusland kunnen voortzetten en zo partners kunnen zijn die elkaar vertrouwen, om Rusland en dus ook Oekraïne meer en meer te integreren in de Europese economische ruimte. Of anders was het nodig geweest om de afhankelijkheid van Russische energie-import sterk te verminderen.

De EU heeft geen van beide gedaan. Het faalde in zijn energie-geopolitieke strategie. We dreigen in de valkuil van decarbonisatie te vallen. In de toekomst zullen de Oekraïners zich herinneren dat het de EU was die Vladimir Poetin de wapens gaf om hen binnen te vallen en tegelijkertijd de EU-leiders vernederde. Het is jammer voor ons die geloofden in de opbouw van Europa. We hadden zo’n goede start, maar een ecologische ideologie, net zo destructief als het communisme, maakte alles kapot.

***

Over Samuel Furfari

Hoogleraar geopolitiek van energie. Voorzitter van de European Society of Engineers and Industrialists.

Samuel Furfari schreef “Ecologisme. Aanval tegen de westerse samenleving” (VA-edities) en in 2 delen “ De veranderende wereld van energie en de geopolitieke uitdagingen””, KDP-edities.

Bron hier.

***