Eigen Huis: ‘Haalbare en betaalbare energietransitie woningeigenaren begint met begrip’

‘Een haalbare energietransitie voor huiseigenaren begint met begrip’, aldus Cindy Kremer. ‘Beleid en financieringsmogelijkheden moeten op behoeften worden afgestemd, te beginnen wat betreft no regret-maatregelen.’

20-9-2021

Kremer is directeur van Vereniging Eigen Huis, die de belangen van (aanstaande) woningeigenaren behartigt en zo’n 800.000 leden telt. Naast de tekorten op de woningmarkt is verduurzaming een hoofdthema voor de consumentenorganisatie. In 2050 moet Nederland van het aardgas af zijn. Dat heeft grote consequenties voor iedereen die een huis koopt of bezit.

Zonnepanelen en warmtepomp
‘Er komt wat dit betreft heel wat op hen af op dit moment’, vertelt Kremer. ‘Dat merken we ook aan de vragen die hier dagelijks binnenstromen over verduurzaming, bijvoorbeeld over wat te doen en hoe dat te organiseren. Wij willen een haalbare en betaalbare reis naar 0-emissie voor alle woningeigenaren. In de meeste gevallen moet die dan stap voor stap worden afgelegd. Dat zie je terug in onze activiteiten. Zo lobbyen we onder meer voor een nationaal isolatieprogramma en een woonlasten-neutrale energietransitie. Daarnaast geven we informatie en advies over verduurzamingsmaatregelen en bieden we handelingsperspectief middels gezamenlijke inkoop van zonnepanelen en een warmtepomp.’

No regret
‘Vereniging Eigen Huis kiest momenteel primair voor focus op no regret-maatregelen’, verduidelijkt Jan Roelof Hoving, bouwkundig specialist en lid van het team verduurzaming van Vereniging Eigen Huis. ‘Het leggen van zonnepanelen hoort daarbij. Het is een flinke stap in vergroening en de investering verdient zich snel terug. Bovendien staat hij los van eventuele toekomstige keuzen over technologie voor duurzame warmte. Leden kunnen al sinds 2010 via ons zonne-energiesystemen op hun dak leggen. Destijds waren er nog heel wat solar cowboys actief, met als gevolg slechte kwaliteit, garantie en service. Wij hebben vanaf het begin kwaliteit van producten en installatie vooropgesteld om het nodige draagvlak te bewerkstelligen.’

Financieringsissues
De afgelopen 4 jaar zijn via Vereniging Eigen Huis op meer dan 75.000 woningen zonnepanelen gelegd. Dat wil echter niet zeggen dat het een no-brainer is voor woningeigenaren, niet in het minst vanwege financieringsissues. Niet iedereen heeft duizenden euro’s voor zonnepanelen op de plank liggen. Wie ze dan toch wil, moet dus lenen. Koop je een nieuw huis, dan kun je de hypotheek ophogen met 9.000 euro voor verduurzaming. Moeilijker wordt het wanneer een woningeigenaar al een hypotheek heeft.

Barrières
Kremer: ‘De hypotheek omzetten is ingewikkeld en kostbaar, bijvoorbeeld voor het oversluiten en de akte. Dat maakt een investering in zonnepanelen via deze weg vaak nauwelijks de moeite waard. Bovendien is er ongelijkheid en onduidelijkheid in beleid. Subsidiemogelijkheden verschillen per gemeente. De discussie over het afbouwen van de salderingsregeling zorgt voor ontzettend veel verwarring onder onze achterban. Dit zijn voor heel veel huiseigenaren belangrijke barrières voor het leggen van zonnepanelen, zo blijkt uit onderzoeken die we met regelmaat doen onder onze leden. Dat is uitermate zonde; er zijn immers nog heel veel onbenutte daken.’

Warmtetransitie
Verduurzaming vergemakkelijken en die meer toegankelijk maken voor huiseigenaren. Dat is wat er volgens Eigen Huis nodig is om hen sneller en in groteren getale mee te krijgen in de energietransitie, temeer omdat het moeilijkste deel nog moet komen: de warmtetransitie.

‘De investeringen in een duurzame warmtevoorziening van een huis zijn doorgaans hoger dan die voor isolatie en zonnepanelen. De materie is ook complexer, omdat die veelal om maatwerk vraagt per woning en huishouden’, stelt Kremer. ‘Onze achterban wil echt wel verduurzamen, maar kopers en bezitters van huizen willen ook – meer dan huurders – zelf de regie houden. Vooruitlopen op een wijkaanpak voor warmte in het kader van de Regionale Energiestrategie (RES), bijvoorbeeld door het uitbannen van cv-ketels, is dan ook contraproductief. Huiseigenaren willen eerst weten hoe de lokale warmtevoorziening van de toekomst eruitziet, om vervolgens zelf overwogen beslissingen te nemen, onder andere op basis van de businesscases die hen het beste passen. Samengevat: die haalbare en betaalbare energietransitie voor huiseigenaren begint met begrip. Je moet bij hen aanschuiven aan de keukentafel en luisteren naar waar hun behoeften liggen. Daar moeten het beleid, de subsidiëring en de financieringsmogelijkheden op worden ingericht, te beginnen wat betreft no regret-maatregelen en daarna ook aangaande integrale verduurzamingsoplossingen. Begint het met dwang, voldongen feiten en ontbreekt een helder beleid voor de lange termijn, dan wekt dat alleen maar weerstand op.’

Door Marco de Jonge Baas