Een waterstofplan dat voorbij de haalbaarheidsstudie gaat: waar blijven de grote waterstoffabrieken?

 Uniper, voorheen uitbater van een kolencentrale, heeft grootste plannen voor een toekomst zonder kolen. Een waterstoffabriek met 100 megawatt capaciteit is haalbaar en moet gebouwd worden op de Maasvlakte. Samen met de haven van Rotterdam kijkt het bedrijf nu naar de mogelijkheden.

MARC SEIJLHOUWER

9 september 2021, 

De haven en Uniper hebben nu een intentieverklaring getekend om de waterstoffabriek te bouwen. Daarmee is het project door de eerste moeizame fase van haalbaarheidsstudie heen, maar er is nog veel onzeker. Zo moeten er subsidies van verschillende autroiteiten vrijkomen wil de ontwikkeling daadwerkelijk beginnen.

Op de Maasvlakte stonden twee kolencentrales, die samen een vermogen van 960 megawatt hadden. Ze sloten hun deuren in 2017, en droegen daarmee voor een belangrijk deel bij aan de duurzaamheidsdoelen van de regering.

Waterstof naar de haven

Maar Uniper wil wel een nieuwe invulling geven aan de ‘energy hub’, en waterstof kan de plek een nieuw doel geven. De Maasvlakte ligt vlakbij de zee waar (straks) windmolens duurzame stroom opleveren, als voer voor de waterstofproductie. Vervolgens kan de waterstof via pijpleidingen van de haven Rotterdam naar lokale industrie, naar de nationale infrastructuur die de regering wil aanleggen, en zelfs naar verder gelegen industriegebieden zoals Chemelot en naar Moerdijk, waar Shell zit.

Voor het zover is, moet er nog veel onderzoek plaatsvinden. Op dit moment zoekt Uniper naar partijen die de front-end engineering en het design van de waterstoffabriek kunnen uitdenken. Dat is niet eenvoudig, want er zijn nauwelijks (grote) waterstoffabrieken die als voorbeeld kunnen dienen. Zo’n studie duurt negen maanden. Ondertussen zullen de partijen kijken of autoriteiten geld willen geven voor het project, want groene waterstof kan op prijs nog niet concurreren met waterstof gemaakt van aardgas. Er is dus subsidie nodig om het verschil te overbruggen, want op dit moment is groene waterstof drie keer duurder dan grijze waterstof. Ook zal Uniper beginnen met het aanvragen van vergunningen. De uiteindelijke beslissing om wel of niet te investeren zal pas in 2022 komen, en vanaf dan is het plan definitief.

Weinig definitief in waterstofland

Dat zijn nog een hoop slagen om de arm, en dat kenmerkt de groene waterstofprojecten. De allergrootsten, zoals North2, zitten nog in de eerste verkenningen van haalbaarheidsstudies. Voor anderen komt het moment om een definitieve beslissing over de investering te nemen er bijna aan. Maar slechts weinig projecten zijn definitief, waarbij het geld geregeld is en niets een waterstoffabriek meer in de weg staat. Zo gebeurt het dat er vele gigawatts aan waterstoffabrieken op de planning staan, maar dat de grootste echt bestaande fabriek ter wereld nog steeds maar een capaciteit van 20 megawatt heeft.

De grootste fabriek in Nederland is nog kleiner: 1 megawatt.

CHANGE INC