Het is lovenswaardig dat onze multinationals hun koolstofuitstoot willen wegstrepen door massaal bomen aan te planten, maar in de praktijk zijn dat onrealistische en onhaalbare beloftes. In een vandaag gepubliceerd rapport waarschuwt Oxfam-Novib dat er zelfs meer kwaad dan goed uit kan voortkomen, omdat al die beloofde bossen wereldwijd ten koste gaan van toch al schaarse landbouwgrond.
Bob van Huet
Per minuut sterven er nu waarschijnlijk elf personen door ernstige voedseltekorten en door klimaatverandering verdwijnt al vruchtbare landbouwgrond, zo waarschuwt Oxfam Novib in het nieuwe rapport Tightening the Net (‘het net aanhalen’) dat vandaag is vrijgegeven.
Er zijn drie soorten manieren om klimaatmaatregelen te nemen: minder CO2 uitstoten, CO2 opslaan en CO2 compenseren. Het Oxfam-rapport gaat in op de opslag. ,,Als je klimaatneutraal wilt zijn, zou de volgorde moeten zijn: eerst zoveel mogelijk uitstoot bij de bron verminderen”, zegt Marita Hutjes, klimaatexpert van Oxfam. Maar er kunnen altijd omstandigheden zijn waarbij dat niet lukt en dat kun je dan met CO2-opslag compenseren door het aanplanten van bossen. Sommige landen willen daar fors op inzetten.
Dat klinkt heel groen en geweldig, maar Oxfam Novib heeft grote bedenkingen. Hutjes: ,,Wij zeggen dat er veel te veel op die CO2-opslag wordt ingezet. Ook omdat dat vanuit het denken van de rijke landen het minste pijn doet. En het klinkt natuurlijk ook goed dat je gaat bebossen. Natuurlijk zijn wij niet tegen bebossing als klimaatmaatregel, alleen komt de schaal waarin dat nu wordt voorgesteld niet meer overeen met de realiteit waarin dat mogelijk is.”
Want, zo heeft Oxfam berekend, als de CO2-voetafdruk alleen moet worden gereduceerd door bomen die de vervuilde lucht filteren, is er 1,6 miljard hectare grond nodig. Dat zijn ruim twee miljard voetbalvelden of vijf keer de oppervlakte van India. ,,Dat is meer dan alle beschikbare landbouwgrond in de wereld. Stel, je zou dat gaan beplanten met bos, dan zorg je bovendien voor enorme problemen in armere landen.”
De bosbouwambitie ondermijnt de aanpak van ongelijkheid en armoede waar wij als organisatie juist mee bezig zijn
Landbouwgrond
In de Oxfam-studie wordt het voorbeeld aangehaald van Indiase boeren die al generaties landbouw bedrijven. Maar ondanks dat hun rechten vastliggen, wordt hun grond nu geconfisqueerd voor bosbouw, zodat ook India kan bijdragen aan CO2-opslag.
,,Dat is echt iets om je zorgen over te maken, want als je landbouwgronden vervangt door bosbouw, heeft dat grote gevolgen. Verder kunnen, als voedselprijzen stijgen, alsmaar minder mensen eten kopen. Dan krijg je crisis, armoede, honger, migratie en noem maar op, met name onder arme en kwetsbare mensen. Zo’n bosbouwambitie ondermijnt dan de aanpak van ongelijkheid en armoede waar wij als organisatie juist mee bezig zijn.”
Ambitieus
Volgens Hutjes zijn we ons er in Nederland en in Europa nog steeds onvoldoende van bewust welke gevolgen onze CO2-uitstoot heeft, evenals het gebruik van land voor CO2-opslag. ,,De Europese Unie is ambitieus, ambitieuzer dan bijvoorbeeld Australië of Rusland. Maar dat laat onverlet dat het nog steeds allemaal onvoldoende is. Het begint echt met minder uitstoot en daar serieus op investeren. Aan de andere kant moeten we armere landen echt serieus helpen om ook energietransities te maken. Als rijke landen niet het goede voorbeeld geven, waarom zouden landen als Ethiopië, Kenia of Bangladesh dan wel van alles gaan doen? Heel terecht zeggen die landen: jullie zijn aan zet en jullie moeten de grote stappen maken.”
Om de opwarming van de aarde tot 1,5°C te beperken en onomkeerbare schade door klimaatverandering te voorkomen, moet de hele wereld de CO2-uitstoot tegen 2030 met 45 procent verminderen ten opzichte van het niveau uit 2010. De huidige plannen van landen om de uitstoot te verminderen, leveren tegen 2030 slechts een reductie op van circa 1 procent van de wereldwijde uitstoot.
Hutjes: ,,Hoe meer je uitstoot, hoe meer je straks moet opslaan en zo maak je het probleem alleen maar nog groter. Dus je moet nu aan de bak en niet zeggen: ik ben in 2050 klimaatneutraal omdat ik onder andere zoveel bos heb geplant. Mooi op papier, maar dat voelt aan als een luchtkasteel.”
AD
0 reacties :
Een reactie posten