Strijd tegen biomassa is kwestie van lange adem

Datum:
  • donderdag 10 juni 2021
  • in
  • Categorie: , , ,
  • DEN HAAG  -  HOUTSTOOK Duurzaamheid van ’hernieuwbare’ energiebron is al jaren twistpunt Het kabinet kent geen subsidies meer toe aan biomassacentrales die energie opwekken door het verbranden van houtpellets. Een succesje voor de omvangrijke groep tegenstanders van de volgens hen helemaal niet zo schone energiebron. 


     Martijn Schoolenberg en Edwin Timmer 10-6-2021


    Voormalig minister Wiebes was al maanden bezig met het opstellen van een ’afbouwpad’ voor subsidies op het verbranden van houtige biomassa. Het probleem was: als hij zou toegeven aan de groeiende maatschappelijke druk, hoe kan Nederland dan voldoen aan de door Brussel vereiste CO2-reductie? Nu zet het kabinet toch de stap - al gaat het niet van harte. Voorlopig wordt er alleen dit najaar geen subsidie meer toegezegd voor nieuwe biomassaprojecten. Aan een echt afbouwpad voor subsidies zitten echter grote nadelen, waarschuwt staatssecretaris Yesilgöz. 


    Ook Bart Strengers, onderzoeker bij het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), signaleert die nadelen: „Alternatieven als aardwarmte zijn nog niet voldoende beschikbaar. Als je biomassa uitsluit, hoe willen we dan de puzzel leggen om toch onze klimaatdoelen voor 2030 en 2050 te halen?’’ 


    Op basis van TNO-onderzoek waarschuwt Yesilgöz bovendien dat een streep door goedkope biomassa de energienota duurder maakt. 

    Vaarwel 

    Het dichthouden dit najaar van de pot SDE-subsidies voor nieuwe biomassa-projecten is slechts ’een eerste stap’, zegt Johan Vollenbroek van milieubeweging MOB. Het blijft onzeker of dit het definitieve vaarwel inluidt voor biomassa of dat een nieuwe regering per 2022 de portemonnee weer opentrekt. 


    Verbranding van houtige biomassa geldt als grootste splijtzwam in het Klimaatakkoord van Ed Nijpels. Volgens Brusselse regels is de grondstof ’klimaatneutraal’, maar activisten en wetenschappers betitelen dat als blunder. Kaalkap om bomen op te stoken schaadt immers biodiversiteit, luchtkwaliteit én klimaat. In Nederland is inmiddels 10 miljard euro subsidie toegezegd voor ruim 350 biomassa-projecten. 


    D66-Kamerlid Raoul Boucke is niet bang voor een hogere energienota. „Wij willen van biomassa af, er zijn alternatieven in de maak en met die nieuwe technieken kan de energierekening juist omlaag”, zegt de democraat. Nog belangrijker: hij wil dat Yesilgöz haast maakt. Het afbouwpad is volgens hem niet controversieel. „Er is geen excuus om stil te zitten. De staatssecretaris kan hoe dan ook alles voorbereiden.” 

    Energienota 

    Ben Woldring, oprichter van prijsvergelijkingssite Gaslicht.com, verwacht evenmin dat een stoppen met biomassa tot een hogere energierekening leidt. „De helft van de energierekening bestaat uit belastingen. Dus als de politiek zich echt zorgen maakt over oplopende energiekosten, heeft het zelf een belangrijke knop om dat te beperken.” Elektrische warmtepompen bij nieuwbouwwoningen en hybride systemen voor oudere woningen stoten volgens Woldring aanzienlijk minder uit dan biomassacentrales. 


    Fenna Swart van Comité Schone Lucht, net als Vollenbroek maandag verliezer in de zaak-Vattenfall, is niet onder de indruk van het tegengestribbel aan het Binnenhof. „Het kabinet geeft slechts morrend toe aan de Tweede Kamer en wijst met het domineesvingertje in de lucht dat we klimaatdoelen niet gaan halen en energierekeningen hoger worden. Dat is misleiding. Doorgaan met houtstook betekent juist meer kosten voor de burger die via de belastingen ongewild meebetaalt aan zijn eigen luchtvervuiling en vernietiging van bossen op mondiaal niveau.” 

    Een koerswijziging voor biomassa kan de kosten voor burgers juist omlaag brengen voor de burger. Swart: „Zonder subsidies voor houtstook komt er een riante pot geld vrij voor zaken zoals woningisolatie en innovatie. Denk aan nieuwe technieken als aquathermie. Tijdens die investering kun je in de tussentijd gewoon doorgaan met het gas, dat nog altijd schoner is dan biomassa. Dan kan de energierekening juist omlaag.” 

    Timmermans 

    Nog belangrijker dan een besluit over het afbouwpad is waarschijnlijk het vraagstuk dat eurocommissaris Frans Timmermans deze maanden op zijn bord heeft liggen. Hij moet bepalen of de Europese regelgeving houtige biomassa als ’klimaatneutraal’ blijft bestempelen. De Europese richtlijn vormt de basis voor subsidies voor bossenverbranding zoals in Nederland. Als Timmermans, onder druk van bezorgde burgers en wetenschappers, die richtlijn aanpast, valt elke juridische bodem weg voor het verstrekken van dergelijke subsidies. 

    „De doodsteek voor biomassa kan enkel uit Brussel komen”, constateert Swart. Naast Timmermans speelt oud-PvdA-leider Diederik Samsom als kabinetschef van de eurocommissaris een belangrijke rol bij het voorbereiden van dat besluit. Komende dinsdag krijgt hij de handtekeningen overhandigd van 200.000 Europeanen uit acht landen. Zij verzoeken Timmermans een einde te maken aan de klimaatblunder inzake biomassa. „De richtlijn moet aangepast. Want anders zitten we nog twintig jaar aan biomassa vast.” 


    De burger betaalt ongewild mee aan zijn eigen luchtvervuiling 


    ___________________________

    CO2-uitstoot 

    Biomassa is organisch materiaal, 

    zoals hout, snoeiafval, afval uit 

    de voedingsindustrie, zuiveringsslib, 

    mest of olie uit zaden. 


    In 2017 noemde het Internationaal 

    Energieagentschap IEA bioenergie 

    nog ’de belangrijkste bron van 

    duurzame energie’, omdat de 

    CO2-uitstoot van de verbranding 

    zou worden opgenomen door de 

    nieuw aangeplante bossen, die weer 

    nieuwe biomassa moesten opleveren. 

    Vele deskundigen betwisten die 

    rekensom al vanaf het begin.

    ______________________________


    Noordhollands Dagblad

    0 reacties :

    Een reactie posten