Turbines schaden welzijn

 MEEDEN 

ONDERZOEK Burgers krijgen nooit gelijk. De bestuursrechter dient de overheid

 

Edwin Timmer 

Laagfrequent geluid veroorzaakt slapeloosheid, concentratieverlies en depressie Zonder aanscherping van geluidsnormen voor windturbines, draait Nederland zich in een medisch moeras. Laagfrequent geluid uit windparken teistert burgers met slapeloosheid, concentratieverlies, vermoeidheid en depressie. Zo waarschuwen Nederlandse artsen. 

Hoofdpijn, trillingen en slapeloosheid. Tientallen inwoners van het Groningse dorp Meeden klopten afgelopen weken met hun klachten aan bij de Dorpsraadcoöperatie Meeden. Niemand weet zeker wat de oorzaak is, maar angstig kijken de Noorderlingen op naar de 35 hoge windturbines die hen sinds kort omringen. 

Een geval van windmolen-aanstelleritis? Dat is te makkelijk, aldus medici. Klinisch-fysicus en audioloog Jan de Laat van het Leids Universitair Medisch Centrum legt de laatste hand aan een studie naar een kleine duizend, veelal buitenlandse, wetenschappelijke artikelen. Allemaal over het verband tussen medische klachten en windturbines. 

Er één ding wenst De Laat te benadrukken: „Ik ben een groot voorstander van klimaatbeleid. We doen er goed aan om het gebruik van fossiele brandstoffen achter ons te laten. En er zijn ook genoeg nieuwe technieken beschikbaar.” Kortom: zijn waarschuwing mag niet worden weggezet als praat van een klimaatontkenner. 

De Laat: „Als je windenergie wilt gebruiken, is het verstandig om windparken zoveel mogelijk op zee aan te leggen. Op land is er mogelijk plaats langs snelwegen of grote rivieren. Maar we moeten veel voorzichtiger zijn met de plaatsing van windturbines nabij bebouwing. De huidige maximale geluidsnorm van 42-47 decibel op gevels van huizen is te hoog. Uit de literatuur blijkt dat die blootstelling onmiskenbaar leidt tot gezondheidsklachten. Alleen als we die geluidsnorm aanscherpen tot 35 decibel, is dat te voorkomen.” 

Nederlandse collega’s deden nog weinig onderzoek naar medische effecten van windturbines, stelt De Laat. In zijn studie, die somt hij de meest voorkomende effecten op van windturbines: slapeloosheid en concentratieverlies. En als gevolg daarvan: hoofdpijn, vermoeidheid, stress en zelfs depressiviteit. 

Emeritus hoogleraar KNO-heelkunde Louw Feenstra valt hem bij. Ook hij werkte talloze buitenlandse studies door. En het bijzondere: het grootste risico zit mogelijk niet in het geluid dat je hoort maar in het infrasone en laagfrequente geluid. „Die zeer lage geluidsgolven hoor je niet, maar neem je wel waar. Vergelijk het met UV-licht. Je ziet het niet, maar je wordt er wel bruin van.” 

Lage geluidsgolven reiken over lange afstanden. „Ze gaan overal doorheen. Er valt niet tegen te isoleren. In het slakkenhuis waar gehoor- en evenwichtssyteem verbonden zijn, worden ze opgemerkt door zintuigcellen die geluids- en infrasone golven doorseinen naar de hersenen. Langdurige blootstelling zorgt voor stress”, zegt Feenstra. 

„Het is de hoogste tijd dat bestuurders en rechters deze medische kennis serieus nemen”, zegt Nico Broekema van het Democratisch Energie Initiatief (DEI). „Tot nu toe wordt het volkomen genegeerd.” Daarom schreef ook het DEI een rapport met als titel ’Voorkom het windturbinesyndroom’. Zowel De Laat als Feenstra fungeerde als adviseur. „Wij willen dat de medische risico’s van windturbines als feitenmateriaal worden geaccepteerd bij rechtszaken.” Volgens Broekema trekken omwonenden tijdens juridische procedures tegen windparken constant aan het kortste eind. „Bij de Raad van State krijgt men bijna nooit gelijk. Ook medische argumenten worden verworpen. Het is een euvel van het bestuursrecht: de bescherming dient de overheid, niet de burger.’’ Burgers krijgen nooit gelijk. De bestuursrechter dient de overheid.

Noordhollands Dagblad