Hollands Kroon geeft regie uit handen bij vaststellen monumentenlijst. Een simpel ja of nee van de eigenaar is doorslaggevend, aldus kritiek van Cuypersgenootschap

HOLLANDS KROON - ANNA PAULOWNA

Eigenaren van oude panden in Hollands Kroon hebben te veel zeggenschap bij het bepalen of hun pand al of niet op de gemeentelijke monumentenlijst terecht komt.

 Winnie van Galen 16-12-2020

Die kritiek is afkomstig van de het Cuypersgenootschap, een vereniging en stichting die zich inzet voor het behoud van bouwkundig erfgoed uit de negentiende en twintigste eeuw. In de concept-erfgoedverordening van Hollands Kroon is opgenomen dat bezitters van monumentale panden een beslissende stem hebben in het bepalen of hun pand een monumentale status krijgt.

Simpel ja of nee

Hiermee geeft de gemeente de regie uit handen, aldus Norman Vervat van het Cuypersgenootschap. ,,Wij maken ons zorgen vanwege het voornemen om dit alleen te doen met de volledige instemming van eigenaren, dus panden kunnen pas monumentaal worden als de eigenaar ja zegt. Eigenaren kunnen met een simpel ja of nee het momentenbeleid van de gemeente bepalen.’’

De meeste gemeenten in het land volgen in dezen de modelverordening die is opgesteld door de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Hollands Kroon past die verordening grotendeels ook toe, maar wijkt op bovengenoemd onderdeel af. Vervat: ,,Dat er van de modelverordening wordt afgeweken gebeurt zelden en is opvallend. De eigenaar dient gehoord te worden over het voornemen, maar het algemeen belang, het behoud van erfgoed dient zeer zwaar mee te wegen in de besluitvorming.’’

Onevenwichtig

De concept-erfgoedverordening leidt er vermoedelijk toe ’dat er in Hollands Kroon een onevenwichtige monumentenlijst ontstaat omdat veel belangrijke panden geen monument worden en het erfgoed dus kwetsbaar blijft’. ,,Dit betekent dat het verhaal van Hollands Kroon met haar bijzondere kernen en historie niet goed aan toekomstige generaties wordt doorgegeven.’’

Vervat maakte zijn kritiek duidelijk tijdens het inspreekuur van de gemeente, afgelopen dinsdag. Hij pleitte er voor dat Hollands Kroon de modelverordening van de VNG volgt, omdat daarin voldoende waarborgen zijn opgenomen. Daarnaast is de gemeente ’via de Algemene wet bestuursrecht verplicht heel serieus aandacht te schenken aan de bezwaren van de eigenaar.’ Als voorbeeld van een bezwaar noemde Vervat de voortgang van een onderneming die gevaar zou lopen in het geval er een monumentale status wordt gevestigd.

Verminkt

In de meeste gevallen zijn eigenaren van een oud of historisch pand trots op hun bezit en zorgen ze er goed voor. Dit is echter geen garantie voor de toekomst. Een nieuwe eigenaar zou er andere gedachten over kunnen hebben, maakte Vervat duidelijk. ,,Een pand kan eenvoudig verminkt of gesloopt worden. Dat zien we veel gebeuren met panden uit de jaren twintig en met naoorlogse panden uit de vorige eeuw. Er zijn ontelbare voorbeelden van moedwillige verwaarlozing te vinden. Dat is vroeger veel in Amsterdam gebeurd. Je liet een gaatje in het dak maken en langzaam maar zeker vervalt het daarna en kom je er vanaf. Pas als je het vooraf beschermt, is het veilig.’’

Noordhollands Dagblad