Bedrijven verdienden miljarden aan verkoop gratis verstrekte emissierechten

Industriële bedrijven met een grote energieconsumptie hebben afgelopen jaren voor tientallen miljarden euro's kunnen profiteren van het Europese emissiehandelssysteem (ETS), doordat zij kosteloos verstrekte CO2-emissierechten doorverkochten of doorberekenden aan hun klanten.

Door: Ben van Raaij 15 maart 2016, Volkskrant

Dit concludeert het onafhankelijke milieu-onderzoeksbureau CE Delft op basis van een analyse in opdracht van de Britse ngo Carbon Market Watch, die vandaag in Brussel wordt gepresenteerd. Het Europese ETS is een markt voor emissierechten die de uitstoot van CO2 moet beperken door er een prijs voor in rekening te brengen.

De bevinding dat het ETS de industriële uitstoot tot nu toe eerder heeft beloond dan ontmoedigd, is van belang omdat de Europese Unie komende maanden het ETS moet evalueren voor de periode na 2020. Het beprijzen van CO2 is een belangrijk onderdeel van de klimaatafspraken van Parijs.

Overheden geven industriële bedrijven gratis uitstootrechten omdat deze concurrentienadeel claimen door emissiekosten. De invoering van het ETS in 2008 zou leiden tot verplaatsing van productie naar landen met een minder ambitieus klimaatbeleid. Maar er is geen bewijs dat deze 'koolstoflekkage' bestaat, aldus CE Delft, op basis van studies van onder meer de EU zelf.

Te veel gratis emissierechten

Dit is niet de vervuiler betaalt, zoals zou moeten, maar de vervuiler krijgt betaald

Donald Pols van Milieudefensie

De Europese industrie (19 van de 28 EU-lidstaten zijn onderzocht) heeft volgens CE Delft over de periode 2008-2014 minstens 24 miljard euro verdiend aan gratis emissierechten. Het gaat vooral om bedrijven in de staalindustrie, de cementindustrie, de olieraffinage en de petrochemie. In Nederland hebben bedrijven samen meer dan 1 miljard euro opgestreken, met als grootste ontvangers Tata Steel (313 miljoen euro), Shell (212 miljoen), Chemelot (90 miljoen) en Esso (74 miljoen). 

Volgens Carbon Market Watch wisten de industriële bedrijven op drie manieren voordeel te behalen. Ze ontvingen te veel gratis emissierechten en verkochten die aan andere bedrijven door. Ze compenseerden hun emissierechten goedkoper in andere landen (offsetting) en verkochten de rest. En ze lieten klanten betalen voor niet-bestaande emissiekosten (want gratis verkregen rechten). 

'Dit onderzoek toont duidelijk aan hoezeer bedrijven geprofiteerd hebben van het CO2-beleid', zegt directeur Donald Pols van Milieudefensie. 'Ze hebben ten onrechte gedaan of ze concurrentienadeel hadden. En ze hebben hun gratis emissierechten doorverkocht en doorberekend aan hun klanten. Dit is niet de vervuiler betaalt, zoals zou moeten, maar de vervuiler krijgt betaald.' 

Onderzoeker Corjan Brink van het Planbureau voor de Leefomgeving noemt het logisch dat bedrijven hebben geprofiteerd. 'Daar waren die gratis rechten voor bedoeld. Dat ze doorberekend werden aan de klant was ook de bedoeling, want dan kwam de emissieprijs tot uiting in de prijs van het eindproduct.'

Lees verder hier

____________________________________________________________

Bedrijven die kunnen kwartetten met rechten en zelfs geld verdienen zonder schoner te produceren, dat is de wereld op z'n kop

Staatssecretaris Sharon Dijksma van Milieu

_______________________________________________________