Jaar van de waarheid voor Pallas

Petten - 'Reactor geen kiezersbedrog'


Adnan Tekin 

Het is alweer 2,5 jaar geleden dat Provinciale Staten van Noord-Holland besloten om 40 miljoen euro vrij te maken voor de realisatie van een nieuwe onderzoeksreáctor in Petten: de Pallasreactor. Ook vanuit het Rijk werd 40 miljoen euro vrijgemaakt. Deze in totaal 80 miljoen euro is bedoeld voor het ontwerp, de aanbesteding en de vergunningsprocedure van de Pallasreactor.

Afgelopen week verscheen er de Schager Courant een opiniestuk van Greenpeace en Stichting Laka, waarin werd gesteld dat de realisatie van de Pallasreactor 'kiezersbedrog' is. De schrijvers stellen dat er een grote kans is dat de uitgetrokken 80 miljoen wordt uitgegeven, „zonder dat daarmee ook maar één kankerpatiënt geholpen is." Die stelling gaat echter niet op. Ten eerste: de 80 miljoen euro is geen gift. De Pallasreactor gaat niet draaien op geld van belastingbetalers, maar op investeringen van private partijen. Deze private investeerders worden geacht de 80 miljoen terug te betalen aan de provincie en aan het Rijk. Daar zijn heldere afspraken over gemaakt. Uiteraard is ook de veiligheid voor medewerkers en omwonenden topprioriteit wat de PvdA betreft. Pallas zal al aan alle nieuwe strenge veiligheidseisen moeten voldoen voordat men een vergunning krijgt. Ten tweede: mochten er niet voldoende private investeerders interesse tonen in Pallas, dan komt de nieuwe reactor er wat de PvdA Noord-Holland betreft niet. Dit is precies de reden waarom we in december 2014 nog aandrongen op een ge-update businesscase, want de laatste is alweer van drie jaar geleden.

De businesscase moet duidelijk aangeven of, en zo ja welke private partijen willen deelnemen aan de Pallasreactor. Dat is niet alleen van belang omdat we onze investering op termijn terug willen, maar ook omdat het een belangrijke indicator is van de mate waarin marktpartijen behoefte hebben aan een nieuwe reactor.

______________________________________

Een nieuwe reactor in Petten lijkt wel degelijk
de beste manier om de productie van medische
isotopen te garanderen.
______________________________________

Dat laatste is iets waar Greenpeace en Stichting Laka hun vraagtekens bij zetten. Zij denken dat de markt uiteindelijk zal kiezen voor investeren in deeltjesversnellers: „Aanzienlijk veiliger en goedkoper dan een reactor", aldus Greenpeace ep Laka.

Reactoren en deeltjesversnellers produceren beide 'medische isotopen', die worden gebruikt voor de diagnostiek en behandeling van ziektes als kanker. In Petten staat één van de vijf reactoren die wereldwijd medische isotopen produceert. Een kwetsbaar systeem: als er een reactor tijdelijk uitvalt, ontstaat er gelijk een nijpend tekort aan medische isotopen. Mede daardoor zijn wetenschappers en ziekenhuizen op zoek gegaan naar een manier om isotopen sneller, op kleinere schaal en dichter bij huis te produceren: met deeltjesversnellers.

Aan een deeltjesversneller kleven echter nogal wat haken en ogen. Ziekenhuizen moeten bunkers en laboratoriumfaciliteiten bouwen voor het apparaat, vergunningen moeten worden afgegeven, personeel moet worden getraind en omwonenden moeten akkoord gaan.

Bovendien kost een deeltjesversneller zo'n 10 miljoen euro. Met de infrastructuur inbegrepen lopen de kosten op tot 25 a 30 miljoen euro per locatie. Dit is voor heel weinig ziekenhuizen een haalbare kaart.

Voorlopig lijkt een nieuwe reactor nog de beste manier om de productie van medische isotopen te garanderen. Maar 2015 wordt het jaar van de waarheid voor Pallas.

Als er geen financiers worden gevonden die bereid zijn te investeren in een nieuwe reactor, dan wordt — wat de PvdA betreft Pallas niet gebouwd.

Adnan Tekin is lid van Provinciale Staten voor de PvdA in Noord-Holland.

NHD