De maandenlange felle boerenprotesten beginnen effect te sorteren. Inmiddels stellen drie van de vier coalitiefracties de stikstofdoelen voor de landbouw ter discussie. VVD, CDA en ChristenUnie vragen het kabinet of het niet een onsje minder kan met de ammoniakreductie in de veehouderij.
Yvonne Hofs 10-8-2022
Den Haag
In het regeerakkoord staat dat 74 procent van de Nederlandse natuurgebieden voor 2030 gevrijwaard moet zijn van mogelijke stikstofschade. Dat vraagt om een vermindering van de landelijke stikstofuitstoot met 50 procent. Het RIVM heeft berekend dat de ammoniakuitstoot van de landbouw met 39 kiloton moet dalen om de natuur voldoende te beschermen. Het omstreden stikstofkaartje van minister Christianne van der Wal (Natuur en Stikstof), waarin per regio een richtinggevend reductiedoel is aangegeven, is op dat aantal kilotonnen gebaseerd.
Maar de stikstofwoordvoerders van VVD, CDA en ChristenUnie trekken de noodzaak van zoveel ammoniakreductie nu openlijk in twijfel. Ze hebben deze week kritische schriftelijke vragen aan Van der Wal gesteld.
CDA-Kamerlid Derk Boswijk vraagt of ‘de minister helder kan uitleggen waarom er gekozen is voor 40 (feitelijk 39, red.) in plaats van 30 kiloton’. ChristenUnie-woordvoerder Pieter Grinwis stelt dezelfde vraag. ‘Waarom is er door u en het kabinet gekozen voor een emissiereductie voor ammoniak in de veehouderij met 39 kiloton, terwijl er zoveel goede argumenten waren voor de 30 kiloton-benadering?’
Ook VVD’er Thom van Campen zet vraagtekens bij de hoge stikstofambities van het kabinet. Hij vraagt: ‘Hoe kijkt u naar de stelling dat de doelstelling van 40 kiloton emissiereductie waarschijnlijk boven hetgeen ligt wat nodig is om aan het wettelijke doel te voldoen? Deelt de minister de opvatting dat het wettelijke doel het uitgangspunt dient te vormen?’
Afgelopen vrijdag hielden Van der Wal en premier Mark Rutte nog voet bij stuk. Na afloop van het overleg van bemiddelaar Johan Remkes met boerenorganisaties herhaalden zij dat halvering van de stikstofuitstoot voor 2030 het doel blijft. Maar drie van de vier regeringsfracties in de Tweede Kamer beginnen, kennelijk onder druk van de boerenprotesten, te schuiven.
vragen
Het ter discussie stellen van de stikstofopgave voor de landbouw is veelzeggend, omdat bovengenoemde vragen allang beantwoord zijn. Het antwoord op de vraag van Van Campen is: het kabinet heeft bewust een marge ingebouwd om er zeker van te zijn dat de doelen gehaald worden. Maar het kabinet heeft ook gezegd dat het de reductiedoelen voor de landbouw zal verlagen als de stikstofuitstoot dit jaar meevalt.
Van der Wal heeft gekozen voor 39 in plaats van 30 kiloton omdat ze – mede op aandringen van VVD, CDA en ChristenUnie – kiest voor zo veel mogelijk maatwerk en vrijwilligheid en zo min mogelijk dwang. Dat betekent wel dat het stikstofbeleid minder efficiënt wordt. Het doel om driekwart van de natuurgebieden te beschermen tegen stikstofschade kan ook gehaald worden met een ammoniakreductie van 25 tot 30 kiloton.
Maar dan moet de overheid heel specifiek grote veehouderijen dicht bij natuurgebieden uitkopen, terwijl die boeren misschien helemaal niet willen stoppen. De prijs van efficiëntie is dus: meer onteigeningen en minder ruimte om rekening te houden met de wensen van individuele boeren. En dat willen VVD, CDA, CU en de boeren óók niet.
Lees verder onder de foto.
Premier Mark Rutte en minister Christianne van der Wal herhaalden vrijdag na afloop van het verkennend gesprek over de stikstofplannen dat halvering van de stikstofuitstoot in 2030 het doel blijft. - beeld anp / Jeroen Jumelet
Dit heeft het kabinet allemaal, inclusief onderbouwing en onderzoeksrapporten, aan de Kamer gemeld. Dat drie coalitiepartijen nu doen alsof die 39 kiloton niet goed onderbouwd is, is dus een politiek signaal. VVD, CDA en ChristenUnie zoeken kennelijk naar argumenten om de stikstofdoelen voor de landbouw te kunnen verlagen.
Ook andere vragen van de drie stikstofwoordvoerders sluiten aan bij de kritiek van de boeren. Zo vragen Boswijk en Grinwis of de drempelwaarde voor stikstofemissies bij de vergunningverlening voor boeren omhoog kan. Van der Wal heeft vorige maand al aan de Kamer geschreven waarom zij daar tegen is: dan kunnen veel meer boeren hun veestapel uitbreiden, met een hogere stikstofuitstoot tot gevolg. Die hogere uitstoot moet het kabinet dan weer compenseren met landelijke maatregelen. Dat is dweilen met de kraan open als de rem op het uitbreiden van veehouderijen wordt losgelaten.
0 reacties :
Een reactie posten