Van een onzer correspondenten.

Minister Rob Jetten heeft oud Tennet- CEO Ben Voorhorst bereid gevonden om de ontstane energieproblemen in Limburg en Brabant het hoofd te bieden. Jetten denkt hiermee een grote stap te hebben genomen:

‘Ik ben blij dat Ben Voorhorst de komende tijd beschikbaar is om ons hierbij te helpen.’

Netbeheerder TenneT maakte onlangs bekend dat de capaciteit van het elektriciteitsnetwerk in Noord-Brabant en in Limburg aan zijn grens zit en dat er geen grootverbruikers meer aangesloten kunnen worden. Dit leidt tot onacceptabele gevolgen voor de economie, de energietransitie en vele maatschappelijke opgaven in vrijwel heel Zuid-Nederland, zo stelden de provincies.

Brabantse en Limburgse Energie-gedeputeerden riepen TenneT en het Rijk op om samen met de regio en marktpartijen zo snel mogelijk tot een actieplan te komen voor meer en slimmere capaciteit op het elektriciteitsnetwerk. De gedeputeerden deden deze oproep mede namens de twee Limburgse en vier Brabantse RES-regio’s.

Limburg -gedeputeerde Maarten van Gaans-Gijbels stelde eerder:

‘De beslissing van de netwerkbeheerder is ongekend en onacceptabel. De gevolgen voor zowel de energietransitie als de rest van de Limburgse samenleving zijn aanzienlijk. Zij riep alle betrokken partijen dan ook op tot het uiterste te gaan en nieuwe wegen te bewandelen om de effecten te voorkomen.’ Nieuwe grote aansluitingen voor het afnemen en terugleveren van elektriciteit komen volgens de bestuurders voor onbepaalde tijd in de wachtrij te staan. Gedeputeerde Anne-Marie Spierings van de provincie Brabant: ‘Juist nu we de afhankelijkheid van (buitenlands) gas willen afbouwen, zit de elektriciteitsinfrastructuur in een groot deel van Nederland aan zijn limiet. Dit is onacceptabel en moet zo snel mogelijk opgelost worden.’

‘De ACM constateerde in maart 2022 dat de investeringsplannen van de netbeheerders de tekorten op de elektriciteitsnetten in de komende tien jaar niet zouden kunnen oplossen.’

De impact van de beslissing van netwerkeigenaar TenneT zou enorm zijn. Duidelijk wordt dat nieuwe bedrijven zich niet kunnen vestigen in Brabant of Limburg als ze een grootverbruikersaansluiting nodig hebben: type 3x80A. Maar ook bestaande bedrijven kunnen niet investeren in een uitbereiding van de huidige aansluiting. Hoewel woningbouw vooralsnog niet geraakt lijkt te worden door het capaciteitstekort op het netwerk, kunnen voorzieningen die een grote aansluiting nodig hebben (zoals bijvoorbeeld supermarkten, zwembaden of scholen) niet meer aangesloten worden voor de levering van elektriciteit waardoor een verslechtering van de woonomgeving dreigt.

De nood-beslissing van Tennet heeft ook grote gevolgen voor de energietransitie zelf, zo stelden de provincies. Zo kunnen bijvoorbeeld centrale aansluitingen in hoogbouw of in wijken die centrale warmtepomp of aansluiting op een warmtenet overwegen, tegen aansluitingsproblemen aanlopen. Bedrijven en organisaties kunnen ook niet overstappen van fossiele energiebronnen naar stroom. Daar komt bij dat windparken en zonneweiden die wel een vergunning maar nog geen aansluiting hebben, niet aangesloten kunnen worden, laat staan initiatieven die nog aan de vergunningprocedure moeten beginnen. Hiermee komen de RES-opgaven in een groot deel van Zuid-Nederland nagenoeg tot stilstand.

In Brabant wordt gewerkt aan nieuwe hoogspanningsstations in onder meer Halsteren, Boxmeer en Tilburg. Maar voordat die klaar zijn duurt nog jaren, terwijl nu de nood al aan de man is.

De ACM constateerde in maart 2022 dat de investeringsplannen van de netbeheerders de tekorten op de elektriciteitsnetten in de komende tien jaar niet zouden kunnen oplossen. De ACM pleitte voor een gezamenlijke aanpak met onder meer de minister voor Klimaat en Energie, decentrale overheden, netbeheerders en marktpartijen. De provincie Noord-Brabant en Limburg ondersteunen zo’n aanpak en willen zo snel mogelijk tot een actieplan komen voor meer en slimmere capaciteit op het elektriciteitsnetwerk. Dat alles komt nu samen in probleemoplosser-ingenieur Ben Voorhorst, die eerder zijn zorgen uitsprak over de toevloed van groene stroom via zonnepanelen:

‘stop met subsidie op zon!’

***