Waarom uw eigen huis een onzeker bezit dreigt te worden

De overheid smeedt plannen om koopwoningen te belasten.

9-9-2021

Dat is slecht nieuws voor de Nederlander die door ijver en spaarzaamheid zijn eigen huis heeft verkregen. Maar misschien nog wel zorgwekkender is dat het heilig recht op privé-eigendom aangetast wordt.

Woningmarkt is schots en scheef

Dat de woningmarkt in Nederland schots en scheef is behoeft geen uitleg meer. Koopwoning worden onbetaalbaar. Huurprijzen rijzen de pan uit. Sociale huurwoningen zijn amper meer te verkrijgen, ook doordat asielzoekers voorrang krijgen. Aan nieuwbouw wordt veel te weinig gedaan, mede door de knellende klimaatregels. De Nederlandse woningmarkt zit daardoor volledig op slot.

Rechttrekken van ongelijkheid

Maar wees gerust: De Nederlandsche Bank heeft al een oplossing. Dat is het belasten van de woning in belastingbox 3. Het doel is het rechttrekken van de ongelijkheid in woonlasten tussen eigenaren en huurders. De laatsten zijn namelijk steeds meer geld kwijt aan de huur, die door de krappe woningmarkt flink stijgt.

Socialisme van het ergste soort

Dat is de omgekeerde wereld. In plaats van de huurders te ontlasten, laadt de overheid de huiseigenaren een even zware last op de schouders. Dit is socialisme van het ergste soort: als de één in miserie verkeerd, dan moeten we de ander tot dezelfde staat brengen. Dan is iedereen gelijk, want even overbelast. Je begint je bijna af te vragen of de DNB op studiereis naar communistisch Cuba is geweest.

Lees ook: 5 tekenen dat communisme opkomt onder jongeren

Ongelijkheid is niet erg

De ongelijkheid tussen huurders en huiseigenaren is minder dan de DNB denkt. De huiseigenaar lijkt per maand minder kwijt te zijn, maar heeft verborgen kosten voor onderhoud. Daarnaast loopt hij risico's die de huurder niet heeft. Maar laten we onszelf niet in technische vergelijkingen verliezen. De hamvraag is: wat is er mis met ongelijkheid? De één leeft zuinig en spaart voor langdurig eigendom. De ander geeft meer uit en wil flexibiliteit. Zoveel mensen, zoveel wensen. Ongelijkheid is een natuurlijk uitvloeisel van de verschillen tussen mensen. Het is, binnen de perken van de rechtvaardigheid, juist bevorderlijk voor de samenleving.

Huis is anders dan aandeel

In box 3 staan bijvoorbeeld aandelen en de tweede woning, zaken waar je inkomen uit verkrijgt. "Maar een huis is wat anders dan aandelen of spaarvermogen," zegt Hans André de la Porte van Vereniging Eigen Huis tegen De Telegraaf. "Een woning kun je niet direct contant maken." Wie dat wel doet, moet vervolgens ergens anders wonen. Waar dan? In een stacaravan op de camping? Zulke permanente bewoning wordt door dezelfde overheid verboden. Het zomaar onderverhuren van (een deel van) je woning is overigens vaak verboden door de hypotheekverstrekker, die begrijpelijkerwijs niet wil dat het pand uitgewoond wordt door een dozijn Roemeense seizoenarbeiders.

Overheid creëert fictie

Door de eigen woning naar box 3 te verplaatsen creëert de overheid een fictie die nagenoeg nooit werkelijkheid wordt. Een fictie die evenwel gunstig is voor de staatsportemonnee. Want de belasting zal gebaseerd worden op de WOZ-waarde, ofwel hoeveel je woning op dit moment opbrengt op de markt. Die waarde is, door het desastreuze overheidsbeleid en de historisch lage rente, flink gestegen de afgelopen jaren. Je koopt voor deze WOZ-waardestijging overigens niet als je blijft zitten waar je zit.

'Enorme financiële gevolgen'

De commentaren van experts en belangenverenigingen zijn niet mals. Maxime Verhagen van Bouwend Nederland spreekt van "symptoombestrijding". De Vereniging Eigen Huis vindt het DNB-plan "onbegrijpelijk" en hekelt het gebrek aan doorrekening van maandlasten. Het Economisch Instituut van de Bouw waarschuwt voor enorme financiële gevolgen. Directeur Taco van Hoek: "Bij een afbetaald huis word je toch flink aangeslagen met vermogensbelasting. Deze groep huizenbezitters gaat er fors op achteruit."

Lees ook: Totalitaire warmtewet gaat Nederlanders van aardgas afdwingen

Gestraft voor goede keuze

Paul Koster van de Vereniging van Effectenbezitters wijst er daarnaast op dat de overheid bij vermogen in box 3 uitgaat van rendement waarvan spaarders "al jaren alleen maar kunnen dromen." Koster voorspelt veel problemen voor mensen die hun huis sterk in waarde zien stijgen, maar lage inkomsten hebben. "Wie decennialang dezelfde woning aanhoudt, wordt gestraft voor zijn goede keuze in het verleden. De waardestijging wil hij niet verzilveren, maar moet hij wel afrekenen."

Eigendom schept verantwoordelijkheid

Het eigen huis wordt zo een onzeker bezit. Dat is niet alleen oneerlijk voor de huiseigenaar, maar ook gevaarlijk voor de stabiliteit van onze samenleving. Die is gebaat bij een middenklasse met voldoende privé-eigendom. Want eigendom schept verantwoordelijkheid. Een eigen huis voelt als een verlengstuk van jezelf. Daar draag je zorg voor. Dat zie je terug in wijken met koopwoningen, die vaak veiliger en netter zijn dan wijken met sociale huurwoningen.

Overheid speelt met vuur

De overheid moet goed beseffen dat zij met vuur spelt. Jonge mensen kunnen geen woning krijgen en raken gefrustreerd. Je draagt de helft van je inkomen af aan de overheid. En wat krijg je er voor terug? Niet eens een dak boven je hoofd. Oudere mensen krijgen een laag pensioen en worden na een leven van hard werken alsnog achterna gezeten door een fiscus door almaar meer geld wil zien.

Leviathan

De dorst naar belastingen heeft een duidelijke oorzaak: de stijging van de overheidsuitgaven, van 42,2% bruto binnenlands product in het eerste kwartaal van 2020, naar wel 49,4% een jaar later. De collectieve lastendruk – het percentage van het verdiende geld dat afgeroomd wordt door de overheid – is toegenomen van 35,1% bbp in 2012 naar wel 39,1% in 2021. Per huishouden is Nederland onder Mark Rutte meer dan 3.000 euro per jaar gaan betalen aan belastingen. De Nederlandse overheid dreigt een Leviathan te worden met zo’n onstilbare honger dat het nu koopwoningen gaat eten.

Lees ook: Politieleiding wil wéér islamitische hoofddoekjes bij het uniform

Boter op het hoofd

De plannen voor het fiscaal belasten van de eigen woning zijn onverstandig en onrechtvaardig. Ze schenden het heilig recht op privé-eigendom, dat niet voor niets één van de Tien Geboden is: “Gij zult niet stelen”. Elke maatregel die we treffen om de woningnood te lenigen, zal vruchteloos zijn als we niet eerst terugkeren naar dit principe. Dan zullen we zien dat veel overheidsplannen oplossingen zijn voor problemen veroorzaakt door eerdere overheidsplannen. Waarbij de DNB boter op het hoofd heeft. De miserie op de woningmarkt komt grotendeels door de lage rentestand. En die stand komt door echt door het beleid van Europese centrale banken. Beleid waar de DNB telkens, na wat tegenspartelen voor de bühne, mee in stemt.