Minister-president Mark Rutte (VVD) is op het toppunt van zijn roem, maar heeft nog slechts gezelschap van politieke lichtgewichten. Wat een verschil met zijn verre voorganger Ruud Lubbers, schrijft Roelof Bouwman.
8-12-2020
Met het trekken van historische parallellen is het altijd oppassen geblazen. Toch heeft het er alle schijn van dat minister-president Mark Rutte momenteel in een soortgelijke positie verkeert als zijn verre voorganger Ruud Lubbers eind jaren tachtig.
Roelof Bouwman
Roelof Bouwman is historicus en journalist. Hij schrijft wekelijks over politiek, geschiedenis en media.
De christen-democratische ‘no nonsense’-premier, die al sinds 1973 op het Binnenhof vertoefde, was toen op het toppunt van zijn roem. Nog maar weinigen konden zich een andere bewoner van het Torentje voorstellen. In de nazomer van 1989 stonden Tweede Kamerverkiezingen op het programma. Het stond bij voorbaat vast dat Lubbers die met overmacht zou winnen en dat hij daarna opnieuw premier zou worden.
Ook Rutte is inmiddels een veteraan op het Binnenhof. Hij debuteerde in 2002 als staatssecretaris van Sociale Zaken in het eerste kabinet-Balkenende en is nu ruim tien jaar minister-president. Hoewel bijna al zijn collega-partijleiders – Geert Wilders (PVV), Hugo de Jonge (CDA), Sigrid Kaag D66), Jesse Klaver (GroenLinks), Lodewijk Asscher (PvdA) – al eens hebben laten weten niet terug te schrikken voor het premierschap, neemt niemand op het Binnenhof hun aspiraties serieus.
De electorale positie van Rutte is ijzersterk
Over minder dan honderd dagen zijn er Tweede Kamerverkiezingen en de electorale positie van Rutte is ijzersterk. ‘Ik kan me geen verkiezing herinneren waar één partij in relatie tot de andere partijen er enkele maanden voor de verkiezing zo sterk voor stond als de VVD met premier Rutte nu,’ analyseerde opiniepeiler Maurice de Hond onlangs.
Lees ook het EW-onderzoek Beste Premier: Alleen Thorbecke en Drees waren groot staatsman
Vorige week presenteerde de VVD haar kandidatenlijst. Een belangrijk moment. Door welke partijgenoten zal de zittende en toekomstige premier van Nederland de komende jaren worden omringd?
Bij de bovenste tien van de lijst prijkt de naam van welgeteld één minister: Tamara van Ark, verantwoordelijk voor medische zorg en sport. Vier plaatsen lager, op nummer zes, staat staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Bas van ’t Wout.
Rutte heeft behalve nummer twee en zes alleen Kamerleden onder de eerste tien op de lijst
Alle andere kandidaten uit de liberale toptien zijn Tweede Kamerleden: Sophie Hermans (op plaats drie), Bente Becker (vier), Dilan Yeşilgöz (vijf), Mark Harbers (zeven), Aukje de Vries (acht), Dennis Wiersma (negen) en Ockje Tellegen (tien).
Meer over dit onderwerp: VVD boekt record met vrouwen in top kandidatenlijst
Hoe ging dat indertijd bij Lubbers? Zoals gezegd waren er ook in 1989 Tweede Kamerverkiezingen. Op de kandidatenlijst van het CDA stonden toen onder andere de volgende namen:
Op nummer twee: fractievoorzitter Bert de Vries. Op nummer drie: minister van Buitenlandse Zaken Hans van den Broek. Op nummer vier: minister van Landbouw en Visserij Gerrit Braks. Op nummer vijf: staatssecretaris van Economische Zaken Yvonne van Rooy. Op nummer zes: minister van Onderwijs en Wetenschappen Wim Deetman. Op nummer zeven: minister van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur Elco Brinkman. Op nummer acht: minister voor Ontwikkelingssamenwerking Piet Bukman. Op nummer negen: staatssecretaris van Volkshuisvesting Enneüs Heerma.
Wat een verschil was de toptien van Lubbers met die van Rutte
Bestel hier de speciale editie van Elsevier Weekblad overde langstzittende premier van Nederland: Ruud Lubbers.
Wat een verschil met de nieuwe kandidatenlijst van de VVD. Terwijl Lubbers in zijn hoogtijdagen op campagne ging met politieke zwaargewichten, heeft Rutte in dezelfde fase van zijn loopbaan gezelschap van partijgenoten die in de meeste gevallen nog hunkeren naar de status van rijzende ster. Terwijl Lubbers niet bang was voor zelfbewuste toppers met een eigen mening, wordt Rutte omringd door – de kwalificatie is van de liberale jongerenorganisatie JOVD – politiek klapvee.
Nog een verschil: Lubbers kreeg bij de Tweede Kamerverkiezingen van 1989 ruim 35 procent van de stemmen, goed voor 54 zetels. Rutte is zo hoog nog nooit gestegen en staat in de laatste peiling van Maurice de Hond op 36 zetels.
Misschien dat de entourage van een premier er toch toe doet.
ELSEVIER
0 reacties :
Een reactie posten