De overheid heeft ons vierkant de rug toegekeerd

Kritiekloze dienstbaarheid burgers aan de staat is het motto

Ines van Bokhoven 29-5-2022

 Welke voordelen biedt het Nederlandse staatsburgerschap ons eigenlijk nog? Wat doet onze overheid voor ons?
Voor een woning hoef je niet bij hen aan te kloppen en ook je kind kan zomaar verdwijnen. Langzaam maar zeker wordt onze bestaanszekerheid afgebroken, terwijl onze bestuurders in luxueus Davos bedenken hoe de nieuwe wereld eruit moet gaan zien. De burger is een lastige bijkomstigheid geworden. Als onze overheid ons de rug toekeert, waarom doen wij dat dan ook niet, vraagt Ines van Bokhoven zich af.

Iedereen die de glorieuze komedie ‘The Life of Brian’ wel eens heeft gezien, kan zich ongetwijfeld de hilarische What have the Romans ever done for us?-scene nog wel herinneren. Een bijeenkomst van een anti-Romeinse verzetsgroep wordt opgejuind door hun aanvoerder, gespeeld door de immer verbaal-bijtende John Cleese, met die vraag: ‘Wat hebben de Romeinen ooit voor ons gedaan?’ De antwoorden van de niet bijster intelligente verzetsgroep lijken geen einde te kennen: zo hebben de Romeinen gezorgd voor goed onderwijs, betere wegen, veiligheid, een water- en rioleringssysteem, betere openbare hygiëne, irrigatie, gezondheidszorg – en niet te vergeten de wijn, uiteraard.

 

Het blijkt al vrij rap dat de Romeinse bezetter het zo slecht nog niet aanpakt: in plaats van het volk met geweld in toom te houden – wat overigens keihard werd gedaan als men dat nodig vond, vergis u niet – hadden de Romeinen bedacht dat het efficiënter was en meer kans op stabiel succes bood, als ze de bezette gebieden lieten profiteren van de voordelen en de welvaart die je had als Romeinse staatsburger. Als je van iedereen gewoon een tevreden Romein maakte.

 

Staatkundige chaos

Wat zijn op dit moment de voordelen van het zijn van een Nederlandse staatsburger? Hoe tevreden zijn wij? Want als we de vraag vandaag stellen, over onze huidige staatkundige chaos, doemt er een heel erg lelijk plaatje op. En onthoud daarbij: het is dus ónze overheid, niet een bezetter die ons ziet als een land dat overwonnen moet worden. Onze overheid, die van ons een democratisch mandaat kreeg om voor ons en ons land te zorgen. De vraag is niet ongerechtvaardigd: wat doet onze overheid nog voor ons? In een geweldig stuk van OpinieZ-collega Freek van Beetz komt een glashelder antwoord: vrij weinig. Dit land loopt vast, betoogt hij – en hij heeft gelijk.

 

Verdeling woningen

Zomaar een voorbeeld: het bericht dat statushouders voorrang dienen te krijgen op Nederlanders als het gaat om de verdeling van de toch al schaarse huurwoningen, zou een druppel moeten zijn die de emmer toch wel eens mag doen overlopen. Temeer omdat Hugo de Jonge, onze minister van ‘Wonen’, een dag of wat daarvoor nog iets tweette over ‘bestaanszekerheid’ van burgers, die geraakt wordt door een tekort aan woonruimte voor iedereen.

Dat is een sleutelwoordje: bestaanszekerheid. En nu weet ik niet hoe u dat ervaart, maar mijn bestaanszekerheid staat al iets van twee jaar op losse schroeven. Ik weet niet wat we kunnen verwachten, ik durf amper nog toekomstplannen te maken, ik vrees elke dag het nieuws en de krankzinnigheid van onze bestuurders, die zichzelf overduidelijk hebben wijsgemaakt dat ze niet dienen, maar eigenaar zijn. Ik snak naar wat bestaanszekerheid, en u vast ook.

 

Wachtlijsten

De wachtlijsten bij woningbouwverenigingen in ons land zijn absurd lang. Elf jaar is het gemiddelde, toonde een onderzoek van de NOS vorig jaar aan, maar er zijn ook gemeenten waar het rustig vijftien tot twintig jaar kan duren voordat je iets krijgt aangeboden. Dit land kent al woningnood sinds de jaren ’60, zoals dit liedje van Boudewijn de Groot getuigt, en dankzij het feit dat er sindsdien amper tot niet naar is omgekeken is de zaak dus inmiddels ernstig uit de hand aan het lopen.

 

Achtergesteld

Migranten en vluchtelingen trekken nu aan een vrij kort eind: er is geen ruimte meer voor ze. Gewoon niet. En dat meent men op te kunnen lossen door de woningnood van Nederlandse burgers nog maar eens te vergroten. Dankzij idiote stikstofregels, klimaatwetgeving en internationale afspraken heeft onze overheid het zichzelf zowat onmogelijk gemaakt adequaat te kunnen ingrijpen, en worden we nu geconfronteerd met een situatie waarin de Nederlandse burger in eigen land ijskoud wordt achtergesteld op nieuwkomers. De nood van de hele wereld schijnt ertoe te doen voor onze overheid; of je nu uit Oekraïne komt of uit Noord-Afrika, het maakt niet uit: men zal zich tot het uiterste inspannen om je te helpen. Want we zijn toch een menselijk, beschaafd land? We helpen iedereen zo goed mogelijk. Heel veel Nederlanders weten ondertussen beter.

 

Kritisch geluid bestreden

Want als dit nu het enige was wat spaak liep, dan was het nog wel te overzien. Maar het lijkt ondertussen alsof, zoals Freek beschrijft, het hele land aan het vastlopen is. Niets functioneert meer goed, iedereen klaagt – niet onterecht – en het enige wat we zeker weten is dat het alleen maar erger zal worden. Beloftes van vandaag liggen morgen alweer in de vuilnisbak, en niets wat onze bestuurders zeggen valt nog werkelijk serieus te nemen. Het is alles slogans en zoethoudertjes wat de klok slaat, als het tenminste niet flagrante leugens zijn die we horen. Kritiek is inmiddels ook al niet meer gewenst: met fanatisme wordt elk kritisch geluid bestreden als ‘extreemrechts’ en waar een racistische omroep als Zwart met gejuich wordt binnengehaald, probeert men de omroep Ongehoord Nederland zo verdacht te maken dat een verbod vanzelf wel zal volgen.

 

Geen empathie

Wat we nu onderhand ook wel eens zouden willen weten, is waarheen ruim 1500 Nederlandse kinderen verdwenen zijn, en erger nog: waarom die overheid van ons, die dus dat mandaat van ons kreeg, geen enkel gevoel bij dit drama lijkt te hebben. Schuldgevoel noch urgentie of empathie zijn te bespeuren – in plaats daarvan laat men zich deze week fêteren in Davos, als geweldige bestuurders en onderdeel van de Grote Hoop voor de toekomst van de mensheid.

Men gaat met ons niet in gesprek, oh nee – men dompelt zich liever onder in het beste wat de wereld aan luxe te bieden heeft, terwijl men zichzelf gelijk kan geven tijdens gesprekken met volledig gelijkgestemden die evengoed niet van plan zijn naar ons te luisteren. Uiteraard via een CO2-veroorzakende reis per, als het even kan, privé- of staatsvliegtuig en een eindeloze rij aan dure en vervuilende limousines die in een lange file staan te dampen terwijl ze wachten om hun passagiers bij de luxehotels af te zetten. Wij zitten thuis, ons af te vragen hoe we de energierekening van dit jaar moeten gaan betalen. Vakantie zit er voor velen niet in dit jaar.

 

Groene vervuiling

Onze boeren zijn hun toekomst niet zeker. Overal klinken geluiden over komende voedseltekorten – hongersnood, dus. Het landschap wordt vermoord met vervuilende windmolens en smerige zonnepanelen, die hele weilanden vullen en een verschrikking zijn om aan te zien, naast de toch al zo ontsierende elektriciteitsmasten die er al jaren staan. ‘Groen’ lijkt steeds meer te betekenen: moord op alles wat natuurlijk is. We krijgen een digitalisering die z’n weerga niet kent: het zal niet lang meer duren voordat privacy een ding van het verleden is. Alles wil men vastleggen en ‘corrigeren’.

 

Baantjes

U moet een modelburger worden, desnoods met geweld. Een eenheidsworst, net zoals onze bestuurders zijn. Alle neuzen dezelfde kant op. Ondertussen is onze elite, zoals elites dat doen, bezig elkaar te belonen met prijzen en aan mooie baantjes helpen.

 

Wetenschap is heilig

Iets wat feilloos werkt, als het gaat om ‘inlijven’: ook Robbert Dijkgraaf, ooit wetenschapper maar nu politicus-met-agenda, staat enthousiast achter het idee dat er op wetenschap ook maar geen kritiek meer dient te komen. Wetenschap heeft nu eenmaal altijd gelijk en daarmee is de kous af. Ik denk met huivering terug aan een dikke eeuw geleden, toen men ook een golf van ‘wetenschapswaarheid’ kende waar niet aan mocht worden getwijfeld: eugenetica. Want men was er heilig van overtuigd dat als de mens een kans wilde maken op een succesvolle toekomst, de zuiverheid van het nationale volk voorop diende te staan. De gevolgen waren verschrikkelijk in onmenselijkheid voor iedereen die gehandicapt of chronisch ziek was, of mentaal beperkt, of simpelweg ‘anders’, met als absoluut dieptepunt de Holocaust.

Geen kritiek op wetenschap? Wetenschap hoort van twijfel en kritiek de meest belangrijke punten te maken, in mijn ogen. Anders is het geen wetenschap, maar religie. Dan moeten we de wetenschappers geloven alsof het hogepriesters zijn van een kerk, die liever niet heeft dat wij direct kennisnemen van wat zij denken te weten. Sorry, maar: ammehoela!

 

Petitie geweigerd

Stukje bij beetje kunnen we geen kant meer op. In Davos is gesproken over hoe men onze vrijheid van meningsuiting aan banden kan leggen – in naam van de democratie natuurlijk, die men zegt te willen beschermen tegen gevaarlijke elementen. Maar ons ministerie van VWS wil geen petitie van bezorgde burgers in ontvangst nemen. Waarschijnlijk ook uit naam van de democratie.

 

De rug toegekeerd

Als onze overheid ons de rug toekeert, waarom doen wij dat dan ook niet?Onze overheid heeft ons de rug toegekeerd. Vierkant. Het is niet dat men ons niet ziet, het is eerder dat men ons niet wíl zien. Wij zijn een vervelende bijkomstigheid bij hun werk, obstakels die een glanzende loopbaan in de weg staan, die de route naar de macht alleen maar belemmeren met al die eisen en kritiek. Wil je een snelle weg banen als politicus, wil je werkelijk carrière maken in die wereld, dan doe je er goed aan burgers vooral niet serieus te nemen en zoveel mogelijk te negeren – tenzij je hun stem nodig hebt. Dan is het een vereiste om te liegen, valse beloftes te doen en vervolgens een rampzalig geheugen te hebben. Burgers horen de almachtige overheid te dienen en niet andersom.

Zit ik er erg ver naast met mijn samenvatting van hedendaagse politiek?