Nederland had tot voor kort de reputatie een tolerant land te zijn. Maar op tal van terreinen rukt politieke correctheid op. Deze gaat gepaard met toenemende onverdraagzaamheid voor afwijkende opvattingen. Dit vormt een bedreiging voor de vrijheid van meningsuiting en leidt tot een verschraling van het maatschappelijk debat. Dit geldt bij uitstek voor het thema ‘klimaat’. De ‘linkse’ filmmaker Marijn Poels heeft dat – tot zijn verbijstering – op pijnlijke wijze aan den lijve moeten ervaren na de vertoning van zijn – bekroonde – film: ‘The Uncertainty Has Settled‘.
Onder de titel, ”Linkse’ filmmaker Poels onderzoekt woede na kritische documentaire over klimaathype’, publiceerde ‘De Telegraaf’ onlangs een interview van Wierd Duk met Marijn Poels.
Ik pik er een aantal elementen uit.
Documentairemaker Marijn Poels (42) werd overstelpt met woedende reacties toen hij een kritische documentaire maakte over de klimaathype. Poels besloot in een nieuwe film te onderzoeken waarom zijn critici zo boos op hem zijn. Wat schuilt er achter de neiging van politiek–correct ’links’ om andersdenkenden de mond te snoeren? ’Waarom mag ik niet denken wat ik denk?’
Kort nadat filmmaker Marijn Poels (42) vorig jaar zijn film over het klimaat – The Uncertainty Has Settled – in een volle zaal in Berlijn in première had laten gaan, kreeg hij een vreemd telefoontje. In zijn klimaatdocumentaire stelt Poels vragen bij de huidige onrust rond de opwarming van de aarde. Hij laat er onder anderen gerenommeerde wetenschappers in aan het woord – onder wie de stokoude wis– en natuurkundige: Freeman Dyson.
Marijn Poels met Freeman Dyson.
Poels’ conclusie: de klimaathysterie is vooral een hype van politici en lobbyisten. „Zo is nog altijd niet bewezen dat mensgemaakte CO2 schuld heeft aan de opwarming van de aarde.”
Toen kwam het telefoontje. „Een man, die beweerde dat hij voor Greenpeace werkte, sommeerde mij om mijn film uit roulatie te halen. ’Voordat je echt in de problemen komt. Besef je niet welke risico’s je loopt?”’
De hele avond spookte dat gesprek door Poels’ hoofd. „Waarom zou iemand zoiets doen? Wat is er nou gevaarlijk aan zo’n film?”
Al snel maakte Poels’ naïviteit plaats voor verbijstering. Hij kreeg afzeggingen van filmfestivals, die normaal gesproken elke documentaire van hem in hun programma opnemen – hij maakte er al 54, meest over sociale en mensenrechten–thema’s in ontwikkelingslanden. De organisatoren zaten niet te wachten op een politiek incorrecte, klimaatkritische film, zeiden ze. Poels, die zichzelf een ’linkse jongen’ noemt: „Zolang ik voor eigen parochie preek, ben ik welkom. Maar nu ik een kritisch geluid liet horen, durfden ze het niet aan.”
Bij een vertoning in München waar veel vertegenwoordigers van de ‘groene kerk’ aanwezig waren, bleef het doodstil, vertelt Poels. „Ik dacht: ’Oh jee’. Bij de aftiteling: geen applaus, drie minuten stilte. Ik loop naar voren, maak een grapje: ’Tomaten, eieren? Zegt u het maar’. Toen stond er een man op, die zei: ’Wie ben jij eigenlijk?
Welke academische titel heb jij? Ik ben chemicus en deze film slaat nergens op. Hoe durf je! Dit is gevaarlijk!’ Hij beende de zaal uit en iedereen begon te klappen. Daar sta je dan, alleen, voor tweehonderd mensen. De helft van de zaal liep weg. Met de blijvers heb ik nog wel een redelijk gesprek kunnen voeren.”
Die ervaring was een eyeopener. „Kennelijk weigeren veel mensen een open debat aan te gaan. Dat is de situatie waar we nu in zitten.”
Poels besloot dat zijn volgende film over het wezen van politieke correctheid moest gaan: waarom mag hij niet denken wat hij denkt? Waarom hangt rond zoveel maatschappelijk–politieke thema’s – klimaat, immigratie/integratie, islam, Rusland, Trump, de EU, de multiculturele samenleving, ’diversiteit’ – zo’n hardnekkig taboe op een afwijkend geluid? En waarom is de stemming in veel westerse landen over deze kwesties zo opgefokt? …
In eigen land wordt het huis van politicus Thierry Baudet met verf beklad. Ook Poels kreeg de volle lading. „Als je op die controversiële onderwerpen afwijkt van de links-liberale norm, ben je direct een fascist of een racist. Conservatieve denkbeelden worden niet op inhoud bestreden, maar verketterd. Ik wilde weten hoe dit komt. …
Het resultaat van Poels’ zoektocht gaat volgende week in Berlijn in première en heet Paradogma, een samentrekking van de termen ’paradigma’ en ’dogma’.
Niettemin merkt hij dat langzaam maar zeker een kentering op gang komt. „Ik krijg niet alleen positieve reacties uit conservatieve kring, ook veel linkse mensen zeggen dat ze het met mij eens zijn, maar dat ze dat niet durven zeggen in het openbaar. Zij zien mij ook lijden, ze zien mij dat kruis die berg opdragen en zij denken: dat wil ik dus niet, want zij werken in een zorginstelling, in het onderwijs of elders, en als ze mijn films openlijk gaan promoten, verliezen ze wellicht hun baan. Dat is de prijs van de politiek–correcte dictatuur.”
Poels hoopt dat Paradogma de weg vrij maakt voor een rationeler debat.
„Anders glijden we af naar een gespleten samenleving waarin de ander wordt gezien als de vijand. Ik geloof niet dat een andere mening gevaarlijk kan zijn. Maar als je de ander niet wilt begrijpen, sterft de democratie.”
Paradogma gaat op 29 september in Nederlandse première in Maastricht.
‘The Uncertainty Has Settled’ is op DVD verkrijgbaar. Zie hier.
Lees verder hier.
Nog maar weer eens:
De klimaathype is een ernstig geval van collectieve verstandsverbijstering.