Petten is een ‘Landalhokken-zone’

Sinds kort heeft Het Zijper Landschap er een onverwachte vijand bij: Natuurmonumenten

Kustbebouwing

Om Callantsoog te sparen, heeft Natuurmonumenten Petten opgegeven. Op het opgespoten zand zijn hier strandhuisjes gepland.

 

• Doortje Smithuijsen

NRC  13 juni 2017

    

Een straffe wind waait over het strand van het Noord-Hollandse Petten. „Een Zuidwester”, zegt dorpsbewoner Cor Koning. „Windkracht zes, bijna zeven.” Hij is er aan gewend. „In Petten waait het altijd.”

Koning is voorzitter van vereniging Het Zijper Landschap. Al twintig jaar, sinds hij met pensioen ging bij het Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN), eigenaar van de kerncentrale in Petten.

Sinds kort heeft Het Zijper Landschap er een onverwachte vijand bij: Natuurmonumenten

Als voorzitter van de vereniging strijdt hij tegen „ongewenste ontwikkelingen” in de omgeving. Tegen bouwplannen van de gemeente en ondernemers. Maar sinds kort heeft Het Zijper Landschap er een onverwachte vijand bij: Natuurmonumenten, de nationale vereniging vóór natuurbehoud.

Begin dit jaar presenteerde Natuurmonumenten, naar aanleiding van het nieuwe Kustpact, een zoneringskaart. Die kaart geeft aan waar aan de kust gebouwd mag worden – volgens Natuurmonumenten. De organisatie heeft stranden ingedeeld in verschillende kleuren met bijbehorende bouwmogelijkheden. Veel stranden zijn groen, ‘ontspanningsstrand’ zonder bebouwing, of geel, ‘familiestrand’ waar alleen in de zomer een strandpaviljoen is toegestaan. Een paar stukken op de kaart zijn rood: dat is ‘bruisend strand’. Hier mogen festivals plaatsvinden, het hele jaar strandpaviljoens staan én in de zomer ook strandhuisjes.

Voor Koning was die zoneringskaart een vervelende verrassing. Want Petten is rood.

Opgespoten zandvlakte

Petten had vroeger nog een smal strand. De dijk die het dorpje scheidt van de zee bleek twaalf jaar geleden te zwak en moest versterkt worden met extra duin. De smalle kuststrook werd vervangen door een breed zandstrand. „Je kunt het zien als één grote opgespoten zandvlakte”, zegt Martijn de Jong , beleidsmedewerker bij Natuurmonumenten. „Er zijn bijna geen natuurwaarden, alles is aangelegd.”

Met het aanleggen van de nieuwe kuststrook kwamen „de allure-plannen”, vertelt Koning. De gemeente Schagen, waar Petten deel van uitmaakt, wil 85 huisjes op het strand plaatsen. Koning maakte bezwaar bij Natuurmonumenten, maar zonder succes. De plannen bleven en de provincie Noord-Holland verstrekte de vergunning. Daarop stapte Koning een jaar geleden naar de Raad van State. Het wachten is nog op de uitspraak.

Dat het uitgerekend Natuurmonumenten is die kustbebouwing in Petten accepteert, is wrang, zegt Koning. Twee jaar geleden tekenden hij en verenigingsleden nog een petitie van Natuurmonumenten tégen het volbouwen van de kust.

„Het is een compromis dat ze nu sluiten”, zegt hij. Volgens Koning wil Natuurmonumenten andere gewone stranden liever leeghouden dan dat van Petten. Het nabijgelegen duingebied Zwanenwater in Callantsoog, ook onderdeel van Schagen, is bijvoorbeeld beschermd natuurgebied. Daar is het strand groen op de zoneringskaart.

Petten is niets en Petten wordt niets

Cor Koning, dorpsbewoner

Natuurmonumenten bevestigt dat het het strand voor Callantsoog graag leeg houdt. „Dat is een van de zeldzame badplaatsen in Noord-Holland waar nog geen huisjes op het strand staan”, zegt De Jong.

Volgens hem is de situatie in Schagen een echte testcase voor het Kustpact. „De gemeente wil het liefst ook daar bouwen. Wij zeggen: doe dat dan liever in Petten.” Daar zijn voor het Kustpact al vergunningen uitgegeven voor strandhuisjes, waardoor de bouw ervan binnen het Kustpact nog toegestaan is.

Natuurmonumenten hoopt nu dat de provincie met het Kustpact de bouw op het strand van Callantsoog kan tegenhouden, met Petten als wisselgeld. Je kan niet tegenhouden dát er op het strand gebouwd wordt, maar misschien wel wáár, is de filosofie.

De ondernemers en de dorpsraad van Petten zien de huisjes wel zitten: ze zouden toeristen trekken naar het ingeslapen Petten met z’n negentienhonderd inwoners. „Misschien dat de supermarkt en de surfwinkel dan weer wat beter gaan lopen”, zegt een serveerster in de strandtent. Koning gelooft er niets van. „Petten is niets en Petten wordt niets.”

Groepen Duitsers

Koning ziet al voor zich hoe dat gaat met die huisjes. „Die worden dan verhuurd aan groepen Duitsers. En die graven voor dat huisje dan een kuil. En dat is dan ineens ‘hun’ kuil, en het strand eromheen ineens ‘hun’ strand.” Hij heeft dat soort taferelen al gezien in Julianadorp en Egmond. „Daar is het al helemaal volgebouwd met van die Landalhokken.”

Met dat soort bezwaren kon Koning niet aankomen bij de Raad van State. Zijn vereniging verwijst daarom naar de verhoogde stikstofuitstoot, die het toerisme in Petten met zich mee zou brengen. De natuur rond Petten valt onder de Europese Habitatrichtlijn: af- en aanrijden van auto’s zou schadelijk kunnen zijn voor de beschermde natuur. Dat heeft hij ook al aangekaart bij Natuurmonumenten. „Maar die lappen dat soort stikstofregels blijkbaar ook aan hun laars.”

Tot nu toe zijn de meeste dingen waartegen Koning de afgelopen decennia verzet heeft geboden – de komst van een megastal in de omgeving en een enorm strandpaviljoen op het strand – gewoon doorgegaan. Maar wie weet gaat het deze keer anders bij de Raad. Vrienden maakt hij er niet mee. „De mensen van de dorpsraad groeten me nog net”, zegt hij. „Met een zuur gezicht, dat wel.”

https://www.nrc.nl/

DE STRIJD OM HET STRAND

Het Kustpact werd begin dit jaar ondertekend door Rijk, gemeenten en natuurorganisaties om duidelijkheid te scheppen over kustbebouwing. De strekking: vergunde projecten mogen nog worden uitgevoerd, maar ongerepte stranden moeten zo veel mogelijk leeg blijven. Toch gaat de discussie door, net als de bouw van strandhuisjes. In een drieluik beschrijft NRC de verwarring.
Deel 1: Testcase Brouwerseiland: ‘Ibiza’ in Ouddorp toont zwak bestuur
Deel 2: De slag om de huisjes bij Kijkduin: Strandhuisjes met grimmige sfeer
Deel 3: Petten, de dubbelrol van de natuurbeweging: Petten is een ‘Landalhokken-zone’