Gemini

Het aandeel stroomgebruik van Nederland van het totale energiegebruik is ongeveer 14%. Ga je daarmee rekenen dan is de bijdrage van 2% aan ons stroomgebruik van dit windpark aan het totale jaarlijkse energiegebruik van Nederland neer op ongeveer 0,3%. En dat gaat over een periode van 15 jaar 4,4 miljard euro subsidie kosten. 4,4 Miljard geld dat direct wordt opgehaald bij de burger via de stroomrekening.

GEPOST DOOR HANS LABOHM ON MEI 24, 2017

Een gastbijdrage van Hugo Matthijssen.

Onlangs is er een nieuw windpark afgebouwd: het Gemini windpark, waarvan de kranten en tijdschriften hoog opgeven. Een geweldig windpark, een knap staaltje van bouwkunst. Daar kunnen we als Nederland trots op zijn. De overheid is van mening dat we daarmee een belangrijke stap zetten in de CO2-reductie, zo belangrijk zelfs dat daar 4,4 miljard subsidie wordt toegezegd, geld dat als het park draait over een periode van 15 jaar zal worden uitgegeven via de SDE+ regeling. Een geweldige regeling die volgens het planbureau voor de leefomgeving de overheid heel weinig kost, alleen de uitvoeringskosten van de regeling. Het subsidiegeld wordt namelijk direct opgehaald bij de gebruikers via de opslag duurzame energie op de stroomrekening.

Als we de pers mogen geloven dan is dit het grootste, meest leverende windpark in de wereld. En er is ook nog een forse spin off zoals werkgelegenheid in het noorden en veel kennis die straks wereldwijd kan worden toegepast.

Laten we eens kijken naar een paar berichten over dit windpark.

Hier de informatie van de ingenieur over dit windpark:

“Het Gemini-windpark bestaat uit 150 windturbines van elk 4 MW en ligt 85 km uit de Groningse kust, aan de grens met het Duitse continentale plat op de Noordzee. Verwacht wordt een opbrengst van 2600 GWh; zo’n 2,5 % van de totale Nederlandse elektriciteitsproductie.”

Trouw geeft het volgende aan:

“De allergrootste. Nergens binnen de Nederlandse grenzen is een windturbinepark te vinden dat zóveel elektriciteit opwekt. De 150 turbines van Gemini, die 88,5 meter boven het zeewater uittorenen, produceren samen voor 785.000 huishoudens stroom. Tenzij de wind ze in de steek laat natuurlijk. Maar dat zou gek zijn, want de locatie werd met zorg gekozen wegens de gemeten ‘hoge en constante’ windsnelheden. Andere turbineparken kunnen niet tippen aan de verwachte stroomproductie.”

Laten we eens kijken naar het aandeel van dit windpark aan onze stroomproductie dat moet toch wel erg groot zijn. Een windpark wat 2600 GWu levert voor 785.000 huishoudens. Dat komt neer op ongeveer 3300 kWh per huishouden in de praktijk wordt daarvoor veelal van 3500 kWh uitgegaan. Zo zie je maar dat het begrip huishouden geen vast gegeven is het klinkt erg goed, maar is dat ook zo?

De levering is volgens opgave 2600 GWu per jaar dat lijkt heel veel in verhouding tot ons jaarlijkse stroomgebruik maar is het niet, in 2016 was het aantal huishoudens in Nederland 7.700.000. dat betekent dat dit windpark naar verwachting 10% van de door alle Nederlandse huishoudens gebruikte stroom zal gaan leveren. En dan hebben we het alleen over de gebruikte stroom van deze huishoudens, niet de door de gasverwarming geleverde energie en de energie voor transport zoals motorbrandstoffen, die door huishoudens gebruikt worden.

In de praktijk gebruiken alle huishoudens samen iets meer dan 20% van het jaarlijkse stroomgebruik in Nederland, zodat in werkelijkheid dit windpark in de praktijk naar verwachting ongeveer 2% van ons jaarlijkse stroomgebruik zal kunnen gaan leveren. Zo kom je aardig in de richting van de 2,5% die door de ingenieur genoemd wordt.

De vraag is dan ook wat dit geweldige grootste windmolenpark in de wereld nu echt bijdraagt aan het jaarlijkse energiegebruik van Nederland.

Het aandeel stroomgebruik van Nederland van het totale energiegebruik is ongeveer 14%. Ga je daarmee rekenen dan is de bijdrage van 2% aan ons stroomgebruik van dit windpark aan het totale jaarlijkse energiegebruik van Nederland neer op ongeveer 0,3%. En dat gaat over een periode van 15 jaar 4,4 miljard euro subsidie kosten. 4,4 Miljard geld dat direct wordt opgehaald bij de burger via de stroomrekening.

Maar de minister geeft aan dat de windparken in de toekomst een stuk goedkoper worden ook daarover grote koppen van in de kranten.

Maar ergens klopt er iets niet.

Er is onlangs een beleidswijziging ingevoerd. De kosten voor de aansluiting van de windmolens op zee zal niet meer betaald worden uit de projectkosten van de nieuwe windparken maar worden uitgevoerd door een netwerkbeheerder, die de kosten direct via de netwerkkosten op de stroomrekening zal gaan ophalen. Zo is het net alsof de bouw van nieuwe windparken al veel goedkoper zal gaan worden. Maar er zijn nog meer zaken die een rol spelen. Zo zijn de volgende windparken veel dichter bij de kust gepland en zijn de financieringskosten door de door Europa kunstmatig laag gehouden rente nu relatief klein.

Samenvattend kun je stellen dat het grootste windpark van de wereld uitgaande van de informatie van de bouwers qua levering niet veel verder komt dan 0,3% van ons totale energiegebruik per jaar, dat we daarvoor in de nabije toekomst 44 miljard euro voor gaan betalen; geld wat over een periode van 15 jaar wordt opgehaald bij de gebruikers via de stroomrekening. En de burgers die het niet kunnen betalen – mensen die nu al bijna niet meer kunnen rondkomen – worden dan gewoon afgesloten van de energielevering. In Duitsland is daarvoor al een nieuw woord gevonden: Energiearmut.

Maar zoals al eerder is aangegeven, het zijn de cijfers gebaseerd op de door de bouwer van het windpark verstrekte informatie Met name de windsnelheid lokaal zou zodanig hoog zijn dat dit windpark door het jaar heen 2600 GWu zal gaan leveren wat neer komt op ongeveer 50% van het opgestelde vermogen maal het aantal uren per jaar (150 turbines x 4MW x 365 x24 = 5.256.000 Mwu).

Daar valt in de praktijk nog wel op af te dingen. Tot op heden werd voor windparken op zee al optimistisch gerekend op ongeveer 40% van het opgestelde vermogen. Dat was het uitgangspunt voor het Amalia windpark.

Wat weten we al over de werkelijke levering van windmolens? Kijken we naar praktijkcijfers uit een onderzoek over een periode van meer dan 2 jaar naar de levering van alle windmolens samen in Engeland en Schotland dan zien we het volgende:

“In fact, the average output from wind was 27.18% of metered capacity in 2009, 21.14% in 2010, and 24.08% between November 2008 and December 2010 inclusive.”

Deze verschillen per jaar zijn groot te noemen tussen 21 en 27% van de levering van alle windmolens samen in Engeland en Schotland en zijn een gevolg van de natuurlijke variatie van de gemiddelde windsnelheid per jaar. (Bedenk wel dat de uitschieters net zo belangrijk zijn.) Als dat wordt vertaald naar dit nieuwe windpark dan zou de opbrengst tussen 50 en 38% uit kunnen komen, uitgaande van de gegevens die zijn opgegeven door de eigenaren van dit windpark. Dat komt voornamelijk omdat het niet ieder jaar evenveel waait en de levering van windmolens afhankelijk is van de windsnelheid tot de 3e macht.

Hier kun je een mooie grafiek zien als voorbeeld van het natuurlijke verschil in de gemiddelde windsterkte tussen 2006 en 2015

Gezien het bovenstaande is het dan ook raadzaam om voor de levering van dit windpark uit te gaan van meer realistische cijfers van ongeveer 38%. Daarmee komt het windpark op een levering van 596.600 huishoudens uit en een stroomproductie die niet meer dan 0,22% van ons totale jaarlijkse energiegebruik bedraagt. En dan is er nog geen rekening gehouden met de inpassingsverliezen en de extra netwerkkosten om de windpieken snel te kunnen transporteren.

Er zijn in de praktijk nog meer problemen wat de toekomstige levering van windmolens betreft die direct met de plaatsing van windparken op zee te maken hebben. De zoute omgeving is agressief en het onderhoud is sterk afhankelijk van het weer. Als het harder waait dan windkracht 5 wordt het wel erg moeilijk om een kapotte molen direct te repareren. Daardoor kunnen windmolens waar problemen mee zijn niet altijd direct bereikt worden voor onderhoud. Ook loopt de levering van een windmolen op zee jaarlijks met enkele procenten terug.

Hoe effectief is de SDE+ regeling in de praktijk? Laten we eens kijken hoe het werkelijk zit met de effectiviteit wat energielevering betreft van de miljarden die in de toekomst via de SDE+ regeling bij de gebruikers wordt opgehaald.

Het is een bekend gegeven dat SDE+ projecten over het algemeen qua productie te hoog worden ingezet. De algemene rekenkamer schrijft daar het volgende over:

“SDE+-regeling levert minder energie uit hernieuwbare bronnen op dan gedacht

De regeling SDE+ zal waarschijnlijk minder energie uit hernieuwbare bronnen opleveren dan het kabinet van tevoren had berekend. De hoeveelheid subsidie die de minister van Economische Zaken (EZ) jaarlijks beschikbaar stelt voor de ontwikkeling van windmolenparken, waterkrachtcentrales, aardwarmtepompen, biomassavergisters enzovoort, blijkt te laag.

Het subsidiebudget is op papier afgestemd op het halen van de beleidsdoelen voor 2020 en 2023, maar houdt geen rekening met praktijkfactoren. SDE+-projecten vallen regelmatig uit of lopen vertraging op. Bovendien leveren eenmaal draaiende projecten gemiddeld 26% minder energie op dan op papier mogelijk is.”

Ga je daarmee rekenen dan blijkt tevens dat voor de uitvoering van het halen van de doelen van het energieakkoord minimaal 70 miljard subsidie nodig is, dat is geld wat de komende 15 tot 20 jaar direct via de stroomrekening zal worden opgehaald.

Daarbovenop komen dan nog de miljarden voor extra netwerkkosten, de kosten voor de aansluitingen van windparken op zee en de extra kosten als gevolg van de inpassingsverliezen waardoor er sprake zal zijn van een rendementsdaling van de totale stroomproductie. Ga je daarmee rekenen dan komen we totaal uit op bedragen tussen de 90 en 100 miljard. Daar kun je 20 deltawerken mee bouwen.

Terug naar het Gemini windpark. We gaan eens kijken hoe het in de praktijk uitwerkt met de beloofde werkgelegenheid.

Door de voorstanders van de hernieuwbare energie wordt ook altijd aangegeven dat dit soort projecten veel werkgelegenheid gaan opleveren Energy valley geeft in de beginfase van het project het volgende aan:

“Vanaf start bouw zal drie jaar lang met gemiddeld 500 mensen aan de realisatie worden gewerkt. Het onderhoud zal aan ca. 120 mensen werk bieden voor een periode van 20 jaar.”

Die 500 mensen zijn duidelijk niet allemaal Nederlanders. Dit soort projecten wordt internationaal uitgevoerd. Duitsland en Denemarken zijn wat dat betreft de voorlopers. De werkgelegenheid zit in die 2 jaar bij de off shore bedrijven.

En wat het onderhoud betreft, dat moet toch wel veel banen opleveren 120 mensen voor de duur van 20 jaar werd aangegeven.

Het park is nu afgebouwd en daarover komt weer een bericht van energie valley over de opening van het park en weer nemen ze ook de werkgelegenheid mee en dat zijn nu opeens een stuk minder banen.

“We hebben het windpark binnen de geplande tijd, binnen het beschikbare budget en op een veilige manier gebouwd. Vanaf nu produceert Gemini ieder jaar 2,6 TWh aan duurzame energie en vermindert het de CO2 uitstoot met 1,25 miljoen ton. Er worden 75-100 nieuwe banen gecreëerd. Daarmee levert Gemini een belangrijk bijdrage aan de verduurzaming van Nederland.”

aldus Matthias Haag, algemeen directeur van Gemini.

Bron hier.

De werkgelegenheid gaat nu van 120 naar 75 tot 100. Wie het weet mag het zeggen, maar het grote kenniscentrum dat zich energie valley noemt slaat er kennelijk ook maar een slag naar.

Laten we ruim rekenen dan zien we dat de geweldige spin off de werkgelegenheid van 100 medewerkers is. Dat is 44.000.000 euro subsidie per medewerker over een periode van 15 jaar. Een windpark wat na aftrek van de inpassing en netwerkverliezen nauwelijks meer bijdraagt aan onze totale energieproductie dan 0,22% van ons totale energiegebruik waarvoor 4.400.000.000 euro subsidie wordt verstrekt, geld uit de beurs van de burger via de stroomrekening uit het huidige gezinsbudget wordt opgehaald over een periode van 15 jaar. Geld dat indien gebruikt door de gezinnen zelf bij besteding veel zou kunnen doen voor de werkgelegenheid. Niemand heeft dan ook nog nagedacht over de effecten op de economie en de werkgelegenheid als voor het financieren van het energieakkoord in de komende 15 jaar meer dan 70 miljard wordt opgehaald en daarnaast nog bijna 30 miljard als (verborgen) kosten via de post netwerkkosten en de brandstofkosten door inpassingsverliezen.

Om een voorbeeld te geven: Uitgaande van het salaris van een verpleegkundige van 50.000 euro per jaar is dit een bedrag waar je 88.000 manjaar van de verpleegkundige van kan betalen. Over 15 jaar gerekend gerekend een bedrag waarvoor je bijna 5866 verpleegkundigen 15 jaar van kunt betalen.

Ergens zijn er afspraken gemaakt over een energieakkoord daarbij zijn dit soort technieken als oplossing voor CO2-reductie ingebracht. Hoe het gegaan is, is goed gedocumenteerd in dit programma Haagse lobby: ‘De handel in wind’. Nederland bouwt het grootste en duurste windmolenpark ter wereld. Wie had daar belang bij?

Laten we nog eens verder kijken naar dit windpark.

Als eerste de financiering:

Grootste financiering Europees windpark ooit Financiering Gemini windpark voltooid.

• Met een bedrag van €2,8 miljard euro is dit de grootste projectfinanciering van een offshore windpark tot op heden;
• Sterk consortium bestaande uit Northland Power Inc., Siemens Financial Services, Van Oord Dredging and Marine Contractors BV en N.V. HVC;
• Twee overeenkomsten, één voor de levering van de turbines en één voor de projectbouw;
• Aanzienlijke bijdrage uit de Nederlandse stimuleringsregeling voor duurzame energie (SDE).

Bron hier.

Het betreft een gezamenlijke actie van bouwers, de offshore, een windmolenproducent en een groep financiers. Vervolgens wordt de levering in huishoudens aangegeven en met een gebruik van ongeveer 3300kWu per huishouden dat lijkt heel veel maar in de praktijk gaat dit windpark, rekening houdend met het windcijfer en verliezen, niet meer leveren per jaar dan 0,22% van ons energiegebruik.

Er wordt 2,8 miljard geïnvesteerd en daaruit kun je de onkosten halen van je bedrijf. Als het park gaat draaien, wordt de stroom op de markt gebracht en verkocht. Bovenop de marktprijs van de geleverde stroom komt nog eens de 4,5 miljard SDE+ subsidie die wordt opgehaald bij de burgers van Nederland via de stroomrekening.

Niet voor niets dat directeuren van bedrijven meegaan naar de Noordpool om daar dan rond te kijken en dan via het journaal de boodschap te brengen dat er nog veel meer gedaan moet worden en dat deze boodschap zonder enige journalistieke inbreng breeduit in de media gebracht wordt.

Er zal in de toekomst nog veel meer geld verdiend worden uit de windhandel, maar dat was al lang bekend. Brandpunt heeft er al eens uitgebreid aandacht aan geschonken in het programma windmolens windhandel de uitzending is op YouTube nog te bekijken.

Deel 1 en na doorklikken deel 2.

Aldus Hugo Matthijssen.