'Losse' windmolens toegestaan

 Hollands Kroon - Vragen Provinciale VVD (Ariane Hoog) beantwoord.


De provincie kan weinig ondernemen tegen afgegeven vergunningen voor vernieuwing van 26 'losse' windturbines bij agrariërs in Wieringerwerf, Middenmeer en Slootdorp. Dat blijkt uit antwoorden van Gedeputeerde Staten op vragen over dit onderwerp door VVD-Provinciaal Statenlid Ariane Hoog.

Noord-Holland ziet deze zogeheten solitaire windmolens liever in lijnopstellingen in de Wieringermeer terug. En hanteert daarbij als uitgangspunt dat twee 'losse' turbines moeten worden vervangen door één groter model. Omdat de aanvragen echter voldoen aan bestaande regels, doet de provincie nu niets.

Gaat Windpark Wieringermeer door, dan moeten deze 26 turbines wijken.

NHD


______________________________________________



Vragen en antwoorden

21 oktober 2014
Vragen van mevrouw drs. P.A.M. Hoog (VVD) over stagnatie van sanering overlast gevende windmolens op land. 

Inleiding:

Het Kabinet heeft in de Structuurvisie Windenergie op land 11 gebieden aangewezen waar grote windmolenparken op land mogen komen, waaronder in Noord-Holland de Wieringermeer. In het coalitieakkoord voor Noord-Holland 2011-2015 is opgenomen dat er géén windmolens op land bij komen en dat gekozen wordt voor windmolens op zee. In de Kaderbrieven vanaf 2012 zijn deze uitgangspunten steeds door GS herhaald.

Het nu vigerend artikel 32 lid 4 PRV sub a en b bepaalt dat het bouwen of opschalen van één windturbine niet eerder geschiedt dan na verwijdering van ten minste twee andere windturbines; en dat nieuwe windturbines in een lijnopstelling geplaatst dienen te worden van minimaal zes.

De VVD heeft zich destijds hard ingezet om dit punt op te laten nemen in het PRV, zodat een toename van het aantal windmolens op land wordt voorkomen. Bovendien heeft de VVD bij sanering de nadruk gelegd op het vervangen van overlast gevende windmolens. Dit uitgangspunt is bevestigd in het in december 2013 door GS vastgestelde Projectplan herstructurering Wind op Land.

Echter, momenteel ontvangt de VVD van diverse kanten signalen dat in de gemeente Hollands Kroon verschillende kleine windmolens niet gesaneerd worden, maar 1 op 1 vervangen worden. Terwijl het Windpark Wieringermeer het principe omvat van het vervangen van ca. 35 kleinere, solitaire, deels overlast gevende molens door ca. 100 grote molens die meer elektriciteit produceren en tegelijkertijd minder overlast geven.


Vraag 1: Is u bekend dat er vergunningen zijn aangevraagd en vergund om bestaande windmolens in de gemeente Hollands Kroon te vervangen? Zo ja, hoe en wanneer bent u hierover geïnformeerd? Zo nee, wat is de reden ervan dat de Provincie Noord-Holland hiervan niet op de hoogte was?
Antwoord 1: Ja. Wij zijn in de stuurgroep windpark Wieringermeer van 19 juni 2014 geïnformeerd door initiatiefnemer Windcollectief Wieringermeer (WCW) over het voornemen van 26 van de 34 solitaire turbine-eigenaren om met spoed een vergunning aanvraag in te dienen bij de gemeente Hollands Kroon voor het één op één vervangen van hun bestaande windturbine.

Vraag 2: Zijn er naast deze gemeente ook andere gemeenten die vergelijkbare vergunningen hebben afgegeven?
Antwoord 2: Ja. Het college van B&W van de gemeente Koggenland heeft een vergunning verleend voor het één op één vervangen van windpark De Horn, bestaande uit 6 turbines met een gezamenlijk vermogen van 4,8 megawatt (MW). Omdat het gaat om een windpark met een vermogen van minder dan 5 MW ligt het bevoegd gezag bij het college van B&W. Voorts heeft de gemeente Hollands Kroon een vergunning verleend voor het één op één vervangen van windpark Westeinde. Tegen dit besluit hebben wij een zienswijze ingediend, die ziet op de bevoegdheid voor windparken boven 5 MW en een juiste toepassing van artikel 32 lid 2 PRV bij één op één vervanging. De bezwaarprocedure loopt. Daarnaast is bij de gemeente Hollands Kroon een vergunning aangevraagd voor het één op één vervangen van windpark Groetpolder. Omdat wij ook hiervoor het bevoegd gezag zijn, heeft de gemeente de aanvraag aan ons doorgezonden. De procedure loopt nog. 

Vraag 3: Kunt u aangeven om hoeveel vergunningen het gaat; graag met een lijst van alle verschillende vergunningen met naam en plaats van molens, hoeveel MW per molen dit betreft en datum van installatie?
Antwoord 3 In de periode van 1 t/m 6 juni zijn 27 vergunningen aangevraagd, waarvan er 26 zijn vergund. Eén aanvraag is nog in behandeling. Het opgesteld vermogen voor deze turbines is 900 kilowatt (kW) per turbine. De solitaire turbine eigenaren hebben nog niet aangegeven of zij daadwerkelijk gebruik gaan maken van de vergunning. Een overzicht van de aanvragen is bijgevoegd. (bijlage 1)

Vraag 4: Wat heeft de provincie er aan gedaan en wat gaat zij nog doen om deze 1 op 1 omzetting te voorkomen?
Antwoord 4: Als de aanvraag voldoet aan de eisen van artikel 32 lid 2 sub a dan wel sub b PRV, kunnen wij hiertegen niets ondernemen. Indien de aanvraag in strijd is met de PRV, dan kunnen wij een reactieve aanwijzing geven of in beroep gaan tegen de omgevingsvergunning. In de stuurgroep windpark Wieringermeer van 19 en 27 juni 2014 hebben wij kenbaar gemaakt dat het één op één vervangen van bestaande solitaire windturbines niet strookt met het beeld van de herstructurering van windturbines dat wij willen uitstralen en leidt tot oneigenlijk gebruik van de Stimuleringsregeling voor Duurzame Energie (SDE+) omdat nog tijdens de looptijd van deze subsidie voor de 26 solitaire windturbines eveneens subsidie wordt aangevraagd voor het oprichten van een nieuw windpark op een andere locatie in windgebied Wieringermeer. Voorafgaand aan het regulier bestuurlijk overleg Rijk – IPO op 3 juli hebben wij IPO hierover geïnformeerd. Op 15 juli hebben wij onze zorg over deze ontwikkeling per bijgaande brief onder de aandacht gebracht bij minister Kamp van Economische Zaken. (bijlage 2 en 3)

Vraag 5: Wat zijn mogelijke gronden voor een gemeente, dan wel andere overheid om de aanvraag van een vergunning te weigeren?
Antwoord 5: Een bevoegd gezag kan een vergunningaanvraag weigeren indien de beoogde ruimtelijke ontwikkeling in strijd is met de wettelijke weigeringsgronden die gelden voor de benodigde vergunningen. Deze staan onder meer in de Wabo, Nb-wet, Flora en Faunawet en de Waterwet.

Vraag 6: Op welke wijze controleert de provincie of na de verlening van deze omgevingsvergunningen genoemde windmolens niet worden vervangen door windmolens met een groter vermogen, zoals voorgeschreven door de PRV?
Antwoord 6: De verantwoordelijkheid voor handhaving van de verleende omgevingsvergunning ligt bij het bevoegd gezag, in dit geval de gemeente Hollands Kroon. Wij houden interbestuurlijk toezicht op een juiste handhaving van het bevoegd gezag door de gemeente.

Vraag 7: Klopt het dat er ook een vergunning wordt verleend voor vervanging van een windmolen die in eerste instantie illegaal, zonder de juiste vergunningen, is neergezet? Wat vindt u daarvan en wat gaat u hieraan doen?
Antwoord 7: Nee, volgens de ons ter beschikking staande informatie niet. Mogelijk doelt u op voorgenomen legalisatie door gemeente Schagen van de windturbine aan de Grote Sloot 158. Wij hebben tegen dit voornemen een zienswijze ingediend. Voor een nadere toelichting zie ook de door ons op 21 oktober beantwoordde Statenvragen 91-2014 kenmerk 472415/486980.

Vraag 8: Kunt u onderschrijven dat de bedoelde vergunningen voor het vervangen van windmolens alleen om subsidieredenen worden aangevraagd en niet omdat de molen technisch dan wel economisch is afgeschreven? Wat vindt u daarvan?
Antwoord 8: Ja. Deze 26 solitaire windturbines zijn nog niet aan het einde van hun technische levensduur, maar zij zijn wel economisch afgeschreven. De afschrijving strekt zich over de looptijd van de subsidie. Windturbine eigenaren maken hierin hun eigen – vertrouwelijke – afwegingen en 

Vraag 9: Bent u het met VVD eens dat het 1 op 1 vervangen van een windmolen met SDE+ subsidie niet bijdraagt aan het streven van het Rijk om meer MW op land te krijgen?
Antwoord 9: Ja. In bijgaande brief van 15 juli 2014 kenmerk 397399/397422 aan de Minister van Economische Zaken hebben wij aangegeven dat door de één op één vervanging van windturbines ertoe leidt dat kansen voor herstructurering met een groei in opgesteld vermogen onbenut blijven. 

Vraag 10: Is het mogelijk om een SDE+ subsidie te ontvangen voor het vervangen van windmolens die technisch en economisch nog goed functioneren en niet toe zijn aan afschrijving?
Antwoord 10: Ja.

Vraag 11: Bent u het met de VVD eens dat de SDE+ subsidie, belastinggeld dat is opgebracht door de hardwerkende Nederlander, hierdoor niet doelmatig wordt ingezet, omdat in deze gevallen de subsidie niet bijdraagt aan meer MW?
Antwoord 11: Het is aan de Tweede Kamer en de Minister van Economische Zaken om zich uit te spreken over doelmatigheid van de SDE+ subsidieregeling.

Vraag 12: Bent u het met de VVD eens dat op deze manier het heel moeilijk wordt om draagvlak bij omwonenden te creëren voor de herstructurering van windmolens op land?
Antwoord 12: Ja. Wij denken dat het nog steeds mogelijk is omwonenden te overtuigen van het belang van herstructurering. Wel is nadere toelichting noodzakelijk. De 26 solitaire windturbines blijven ook na één op één vervanging deel uitmaken van de herstructureringsopgave in windgebied Wieringermeer. In het Rijks Inpassingsplan en in een uitvoeringsovereenkomst wordt vastgelegd dat na de bouw van windpark Wieringermeer en met in achtneming van een termijn voor dubbeldraaien deze 26 solitaire turbines worden gesaneerd.

Vraag 13: Bent u ermee bekend dat de windmolens die nu vervangen worden naar het buitenland geëxporteerd worden, omdat deze nog uitstekend werk verrichten?
Antwoord 13: Ja.

Vraag 14: Krijgen deze zo goed als nieuwe windmolens ook nog subsidie om aan het buitenland verkocht te worden?
Antwoord 14: Nee, voor zover wij hebben kunnen nagaan niet.

Vraag 15: Kan het College onderschrijven dat het eerder door de VVD genoemde adagium “windmolens draaien niet op wind maar op subsidie” in de hier beschreven situatie in het bijzonder geldt?
Antwoord 15: Nee. De SDE is geen investeringssubsidie maar een productiesubsidie. Per geproduceerde kilowattuur (kWh) wordt een aantal cent subsidie verstrekt om het verschil met elektriciteit die is opgewekt met conventionele bronnen te overbruggen. De hoogte van de subsidie fluctueert met de stroomprijs. Tegenover de verstrekte subsidie staat een productie aan kWh.

Vraag 16: Bent u het met de VVD eens dat deze ontwikkeling het plan Wieringermeer vertraagt, dan wel op andere manieren hindert? Zo ja, op welke wijze? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 16: Nee, er is geen sprake van vertraging. Voor het één op één vervangen van de 26 solitaire windturbines wordt een aparte ruimtelijke procedure doorlopen die niet verbonden is met de ruimtelijke procedure voor windpark Wieringermeer onder de Rijkscoördinatieregeling. Echter, in de beeldvorming wekt het bestaan van 2 parallelle ruimtelijke procedures verwarring. Daarnaast bestond aanvankelijk het risico dat – ten gevolge van een door het ministerie van EZ voorgenomen systeemwijziging van de SDE+ - de 26 solitaire turbine eigenaren zich zouden terugtrekken uit het herstructureringsproject windpark Wieringermeer en zich zouden beperken tot het één op één vervangen van de bestaande turbines. Wij hebben bij de Minister van EZ onder de aandacht gebracht dat hierdoor ruimte voor een opgesteld vermogen van 60 á 70MW onbenut zou blijven. Het instellen van een overgangsregeling heeft ertoe geleid dat er nu voldoende perspectief is ontstaan voor de 26 solitairen; zij hebben op 8 september 2014 een aanvraag om een omgevingsvergunning ingediend voor herstructurering. De verwachting is echter dat zij pas een definitief besluit nemen over herstructurering wanneer zij beschikken over een vergunning en een beschikking op hun SDE+ aanvraag.

Vraag 17: Heeft u tijdens de overleggen met het Rijk dit aan de orde gesteld en wat was daarop de reactie van het Rijk? Zo nee, waarom niet?
Antwoord 17: Ja. De reactie van de Minister van Economische Zaken is dat de inzet is dat het merendeel van de wind op land projecten conform de afspraken met het IPO tegen een redelijk rendement gerealiseerd kunnen worden. Hiertoe wordt onderzoek uitgevoerd door ECN en DNV GL (voorheen Kema). Dit onderzoek heeft geleid tot het instellen van de onder antwoord 16 genoemde overgangsregeling. In de stuurgroep windpark Wieringermeer heeft het ministerie van EZ aangegeven dat het onder de SDE+ regeling is toegestaan om bestaande windturbines één op één te vervangen en parallel in te zetten op een herstructureringsproject.

 Vraag 18: Wat is uw visie op het betrekken van recent opgeschaalde windmolens in de Wieringermeer (die net buiten het windgebied Wieringermeer vallen) bij het totaal aan MW dat met de oprichting van het Windpark Wieringermeer wordt beoogd?
Antwoord 18: Wij veronderstellen dat u doelt op windpark Westeinde, waarvoor de gemeente Hollands Kroon ten onrechte een vergunning heeft afgegeven aangezien de bevoegdheid bij ons ligt. De gemeente heeft dit erkend; via de lopende bezwaarprocedure zal dit worden hersteld. Wij zullen toetsen of de aanvraag voldoet aan de vervangingsregeling; als dit blijkt kan de vergunning in stand blijven. Het opgesteld vermogen van windpark Westeinde telt dan mee voor de provinciale opgave van 685,5 MW.

Vraag 19: Indien de eerder genoemde solitaire windmolens in de gemeente Hollands Kroon inderdaad 1 op 1 vervangen worden, dan bestaat volgens de VVD de mogelijkheid dat deze molens het ontwikkelen van lijnopstellingen in de Wieringermeer in de weg staat, waardoor er minder MW binnen de Wieringermeer kan worden gerealiseerd en meer MW daarbuiten, wat in hogere mate ten koste gaat van het Noord-Hollandse landschap en leefomgeving. Bent u het met de VVD eens dat dit een onwenselijke situatie zou zijn? Zo ja, op basis van welke argumentatie? Zo nee, om welke redenen niet?
Antwoord 19: Nee, dit is niet aan de orde. De 26 solitaire windturbines staan de ontwikkeling van windpark Wieringermeer niet in de weg. De nieuw te ontwikkelen lijnopstellingen liggen op andere locaties in windgebied Wieringermeer. De verwachting is echter dat de initiatiefnemers een definitief besluit nemen over herstructurering wanneer zij beschikken over een vergunning en een beschikking op hun SDE+ aanvraag. In de vergunning wordt de voorwaarde opgenomen dat na een overgangstermijn de 26 solitaire turbines worden gesaneerd.

Vraag 20: Indien de eerder genoemde solitaire windmolens in de gemeente Hollands Kroon inderdaad 1 op 1 vervangen worden, dan kan eveneens de situatie ontstaan dat er op den duur in het windgebied Wieringermeer onnodig meer MW’s worden geproduceerd dan met het Windplan Wieringermeer beoogd is, doordat deze solitaire molens blijven draaien naast de voorgenomen productie van het windpark. Kan het College de toezegging doen dat de MW’s van deze solitaire molens niet buiten beeld geraken en volledig mee zullen tellen in de provinciale opgave? Zo ja, op basis van welke argumentatie? Zo nee, om welke redenen niet?
Antwoord 20: Ja. Tijdens de periode van dubbeldraaien staat er in de polder Wieringermeer tijdelijk extra vermogen opgesteld. Onze inzet is om deze termijn zo kort mogelijk te houden. In het Rijks Inpassingsplan en in een uitvoeringsovereenkomst wordt vastgelegd dat na de bouw van windpark Wieringermeer en met in achtneming van een termijn voor dubbeldraaien deze 26 solitaire turbines worden gesaneerd. Wij zien toe op handhaving door de gemeente